Ngành sữa Việt Nam còn nhiều dư địa phát triển

3 giờ trướcBài gốc

Mức tiêu thụ sữa bình quân tại Việt Nam mới đạt khoảng 27 lít/người/năm. Ảnh: Mai Thủy

Sản lượng sữa tươi nguyên liệu đạt 1,2 triệu tấn

Ngành sữa được xác định là một lĩnh vực kinh tế giữ vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Ngành đã cung cấp nguồn thực phẩm thiết yếu và hỗ trợ sức khỏe con người, cung cấp dinh dưỡng cho cộng đồng và mang lại thu nhập cho người chăn nuôi .

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài cho biết, việc triển khai Quyết định số 3399/QĐ-BCT ngày 28-6-2010 phê duyệt Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp chế biến sữa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025 đã đạt những mục tiêu đề ra.

Doanh thu toàn ngành tăng từ khoảng 4,4 tỷ USD năm 2017 lên 5 tỷ USD vào năm 2022 và đạt hơn 5,03 tỷ USD năm 2023. Đáng chú ý, nhờ đẩy mạnh đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi bò sữa, tổng đàn bò sữa của cả nước có sự tăng trưởng với tốc độ trung bình khoảng 4,6%/năm, từ 228.000 con năm 2014 lên khoảng 335.000 con vào năm 2024.

Sản lượng sữa tươi nguyên liệu cũng ghi nhận mức tăng trưởng gần 8,4%/năm, từ 550.000 tấn (2014) lên trên 1,2 triệu tấn (2024) giúp Việt Nam tự chủ được gần 40% sữa tươi nguyên liệu trong nước.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Hội, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách công Thương (Bộ Công Thương), các doanh nghiệp ngành sữa Việt Nam đã chủ động, sáng tạo tìm hướng đi thích hợp, như đầu tư công nghệ mới, thiết bị dây chuyền sản xuất chế biến hiện đại cùng với hệ thống phân phối thông minh để tạo ra sản phẩm mới có chất lượng cao và uy tín, đáp ứng thị trường trong và ngoài nước.

“Với đặc điểm địa lý và khí hậu thuận lợi cho phát triển đàn bò sữa, việc đầu tư vào ngành sữa vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất với chi phí nhân công thấp, đồng thời mang lại sinh kế cho người dân, góp phần xóa đói, giảm nghèo, gắn liền lợi ích doanh nghiệp với cộng đồng”, ông Hội nêu.

Là doanh nghiệp hàng đầu của ngành sữa Việt Nam, hiện Tập đoàn TH sở hữu đàn bò khoảng 70.000 con với năng suất trung bình 35 lít sữa/con/ngày, mức cao hàng đầu khu vực.

TH là doanh nghiệp sở hữu mô hình chăn nuôi bò sữa công nghệ cao lớn nhất cả nước. Trang trại công nghệ cao của TH đã được mở rộng tại nhiều tỉnh như: Nghệ An, Lâm Đồng, Thanh Hóa… Tổng vốn đầu tư của TH vào ngành sữa đạt 1,2 tỷ USD. TH cũng tiên phong chuyển đổi số toàn diện, áp dụng QR code truy xuất nguồn gốc, công nghệ 4.0, AI, robot hóa, từ khâu trồng cỏ, chăm sóc đàn bò đến sản xuất và phân phối.

Ngày 5-8, Bộ Công Thương đã khai mạc "Ngày hội gia đình - Tuần lễ sữa tươi sạch 2025". Ảnh: Mai Thủy

Đa dạng hóa sản phẩm, chú trọng dòng sữa giá trị cao

Tuy nhiên, thống kê cho thấy nguồn sữa tươi khai thác từ đàn bò sữa trong nước mới chỉ đáp ứng khoảng 38% nhu cầu sữa chế biến. Mặt khác, theo thống kê, mức tiêu thụ sữa bình quân tại Việt Nam là khoảng 27 lít/người/năm.

So với các nước trong khu vực, nhu cầu sử dụng sữa bình quân của người Việt Nam hiện vẫn thấp so với thế giới, trong khi Thái Lan là 35 lít/người/năm, Singapore là 45 lít/người/năm và các nước châu Âu từ 80 - 100 lít/người/năm.

Theo các chuyên gia, việc Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do sẽ tạo nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp ngành sữa phát triển; các sản phẩm của ngành sữa có cơ hội lớn xuất khẩu và mở rộng ra các thị trường quốc tế. Tuy nhiên nhiều thách thức mới đang đặt ra với các doanh nghiệp ngành sữa Việt Nam, như sức ép cạnh tranh từ các doanh nghiệp nước ngoài, sự thay đổi về thị hiếu và thói quen tiêu dùng với sản phẩm sạch, sản phẩm hữu cơ, sản phẩm sữa có công thức mới…

Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam cho rằng, đến năm 2030, dư địa thị trường sữa và các sản phẩm từ sữa của Việt Nam còn rất lớn nhưng nếu không có chính sách kịp thời và mạnh mẽ, ngành sữa khó đạt được mục tiêu tự túc 60% nguyên liệu cho chế biến.

Cũng theo ông Dương, tỷ lệ bò sữa trung bình hiện nay chỉ đạt 3,3 con/1.000 dân, bằng 1/3 Thái Lan, 1/26 Hà Lan. Nếu đạt mức 1,3-1,5 triệu con vào năm 2030, sản lượng sữa có thể đạt 4,3-5 triệu tấn.

Để phát triển ngành sữa trong thời gian tới, ông Dương đề xuất phát triển song song hai mô hình chăn nuôi thâm canh công nghệ cao của các tập đoàn lớn và chăn nuôi hộ gia đình chuyên nghiệp quy mô 30 - 50 con. Mô hình này tận dụng tốt lao động nông thôn, phụ phẩm nông nghiệp, đồng thời lan tỏa giá trị chuỗi sản xuất đến cộng đồng.

Cùng với đó, các bộ, ngành hoàn thiện khung pháp lý minh bạch giữa các loại sữa, khuyến khích doanh nghiệp sử dụng nguyên liệu nội địa, thậm chí cấp giấy phép kinh doanh sữa theo tỷ lệ cam kết sử dụng sữa tươi trong nước.

Để cụ thể hóa các mục tiêu phát triển, Bộ Công Thương đã xây dựng Dự thảo Chiến lược phát triển ngành sữa Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045 với mục tiêu tăng trưởng 4 – 4,5%/năm; tỷ lệ sữa tươi nguyên liệu trong nước đạt 53 – 56% vào năm 2030 và 62 – 65% vào năm 2045; tiêu dùng bình quân đạt tối thiểu 58 lít sữa/người/năm vào năm 2045.

Chiến lược ưu tiên phát triển vùng nguyên liệu thông qua các trang trại bò sữa quy mô lớn, công nghệ cao, gắn kết với nông dân; nhân rộng mô hình hiệu quả, bền vững. Đồng thời, đa dạng hóa sản phẩm, chú trọng dòng sữa giá trị gia tăng cao, như sữa chức năng, hữu cơ, sữa cho người cao tuổi. Doanh nghiệp được khuyến khích đầu tư công nghệ chế biến hiện đại, áp dụng sản xuất xanh, sạch, tuần hoàn, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và xu hướng tiêu dùng mới.

Trong khuôn khổ chuỗi sự kiện “Khoa học và công nghệ ngành công nghiệp sữa - Tuần lễ sữa tươi Việt Nam”, ngày 5-8 Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách công thương (Bộ Công Thương) đã tổ chức hội thảo “Phát triển ngành sữa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, nhằm tham vấn chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, hoàn thiện dự thảo “Chiến lược phát triển ngành sữa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045". Chuỗi sự kiện còn bao gồm giao lưu doanh nghiệp, kết nối cung - cầu; sự kiện trải nghiệm “Tuần lễ sữa tươi” diễn ra từ ngày 5 đến 10-8, tại Hà Nội.

Lam Giang

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/nganh-sua-viet-nam-con-nhieu-du-dia-phat-trien-711554.html