Ngành than hiện đại hóa khai thác hầm lò

2 giờ trướcBài gốc

Cán bộ, công nhân Công ty Than Nam Mẫu lắp đặt hệ thống lò chợ cơ giới hóa NM I-6-1B.

Thời gian qua, ngành than đã đầu tư hơn 9.000 tỷ đồng cho các dự án “ba hóa” (cơ giới hóa, tự động hóa và tin học hóa) trong khai thác, vận tải và sàng tuyển than. Với phương châm “Người lao động là trung tâm của sự phát triển”, Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã chỉ đạo các đơn vị thành viên mạnh mẽ đổi mới công nghệ, tối ưu hóa quản trị và nâng cao năng suất lao động.

Ông Vũ Anh Tuấn, Tổng Giám đốc TKV đánh giá, nhiều đơn vị khai thác như Hà Lầm, Khe Chàm, Mạo Khê, Nam Mẫu,… đã áp dụng hệ thống khai thác cơ giới hóa đồng bộ, giúp tăng năng suất từ 1,5 đến 2 lần so với khai thác thủ công. Cùng với đó, các đơn vị còn đẩy nhanh chuyển đổi số trong quản lý điều hành, đưa vào sử dụng hệ thống giám sát an toàn trực tuyến, trung tâm điều hành sản xuất tập trung (IOC) và ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) trong dự báo sản lượng, môi trường mỏ.

Năm nay, Công ty Than Nam Mẫu phấn đấu mục tiêu khai thác 2,75 triệu tấn than, mức sản lượng cao nhất từ trước đến nay của đơn vị. Trước thách thức về sản xuất ngày càng khắc nghiệt, công ty đã linh hoạt trong chỉ đạo điều hành, triển khai đồng bộ các giải pháp về kỹ thuật, cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động. Trong 10 tháng vừa qua, sản lượng than nguyên khai của công ty đã đạt khoảng 2,3 triệu tấn, tiêu thụ bám sát thị trường và kế hoạch của TKV, góp phần bảo đảm việc làm, đời sống công nhân mỏ với thu nhập bình quân hằng tháng của người lao động đạt khoảng 22,7 triệu đồng/người.

Theo Giám đốc Công ty Tạ Đăng Đại, một trong những yếu tố quan trọng giúp Nam Mẫu bứt phá về năng suất, sản lượng khai thác cũng như thu nhập thợ mỏ là việc đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất. Nhằm hiện đại hóa sản xuất và nâng cao công suất khai thác, công ty đã lắp đặt lò chợ cơ giới hóa NM I-6-1B, công suất khoảng 35-38 nghìn tấn/tháng tại mức âm 110 đến âm 100m. Trước khi đưa vào lắp đặt trong hầm lò, toàn bộ hệ thống được lắp đặt, chạy thử và hướng dẫn vận hành tại mặt bằng +125, giúp công nhân có thời gian nắm vững kỹ năng và từng bước làm chủ công nghệ.

“Lò chợ cơ giới hóa NM I-6-1B, gồm 78 giàn chống, máy khấu than và nhiều thiết bị đi kèm, khối lượng lên tới hàng nghìn tấn. Khâu vận chuyển và lắp đặt thiết bị trong hầm lò là thách thức rất lớn, Ban lãnh đạo cùng cán bộ kỹ thuật công ty đã nghiên cứu, đưa ra nhiều giải pháp tối ưu. Lò chợ đưa vào vận hành từ tháng 10, không chỉ góp phần nâng cao sản lượng toàn mỏ, mà còn cải thiện điều kiện làm việc, tăng độ an toàn và giảm sức lao động cho thợ mỏ, đồng thời khẳng định quyết tâm của Than Nam Mẫu trong hiện thực hóa mục tiêu cơ giới hóa, hiện đại hóa sản xuất”, ông Tạ Đăng Đại khẳng định.

Lò chợ cơ giới hóa NM I-6-1B gồm 78 giàn chống, máy khấu than và thiết bị đi kèm.

Để chuẩn bị diện sản xuất, công ty cũng ứng dụng nhiều thiết bị cơ giới hiện đại như máy đào combai EBH-45, máy xúc ZWY-60/22L, ZCY-45CG, giúp đẩy nhanh tiến độ đào lò, nâng cao năng suất và hiệu quả lao động. Từ nay đến hết năm, Nam Mẫu triển khai quyết liệt nhiều nhóm giải pháp trọng tâm như đẩy nhanh tiến độ khai thác tại các lò chợ cơ giới hóa, tăng tốc đào lò chuẩn bị diện sản xuất mới, cơ giới hóa tối đa khâu vận chuyển vật tư và than để tiết kiệm thời gian, nâng cao năng suất lao động.

Khai thác ở độ sâu âm 300m, công suất thiết kế 2,5 triệu tấn than mỗi năm, Công ty Than Khe Chàm cũng là một trong những “lá cờ đầu” trong hiện đại hóa khai thác hầm lò. Tại đây, tiến trình đổi mới bắt đầu từ cơ giới hóa, bước chuyển quan trọng giúp giảm sức lao động thủ công, tăng năng suất và bảo đảm an toàn. Trong khai thác, hệ thống máy khấu than công suất lớn kết hợp giàn chống thủy lực đồng bộ đã giúp nâng cao độ ổn định của gương lò, giảm rủi ro sập vách và tăng năng suất rõ rệt.

Đặc biệt, việc đưa máy đào lò Combai EBH-45 vào vận hành có thể vừa khấu, vừa xúc tải cùng lúc đã rút ngắn tiến độ mở diện sản xuất, tăng tốc độ đào lò trung bình hằng tháng đạt 40-50m. Công nghệ khoan ép nước gia cố vỉa than đã giúp ổn định địa tầng, hạn chế bụi, giảm rung chấn, cải thiện môi trường và điều kiện làm việc cho thợ lò. Trước kia, việc khai thác chủ yếu theo công nghệ giá xích, khoan nổ mìn, năng suất đạt khoảng 6-7 tấn than/công, hiện tại áp dụng cơ giới hóa, năng suất tăng gấp hơn 2 lần, đạt khoảng 15-20 tấn/công.

Nếu cơ giới hóa giúp giảm sức lao động thủ công, thì tự động hóa và tin học hóa lại giúp điều hành sản xuất hiệu quả, chính xác và an toàn hơn, đóng vai trò như “bộ não” của toàn mỏ. Nổi bật là dự án Hệ thống giám sát và điều khiển tự động hóa mỏ Khe Chàm III, tổng mức đầu tư hơn 207 tỷ đồng, hoàn thành giữa năm 2025, gồm hơn 170 camera, 70km cáp quang và tín hiệu, tạo thành mạng điều khiển khép kín kết nối toàn bộ khu vực khai thác, thông gió, trạm điện và trạm khí nén.

Đồng chí Lê Đình Dương, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc công ty cho biết, công trình nhằm mục tiêu nâng cao hiệu quả giám sát, điều khiển tự động các khâu sản xuất của Than Khe Chàm bằng công nghệ, góp phần nâng cao tuổi thọ thiết bị, nâng cao mức độ an toàn, tăng năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất, hướng đến mục tiêu xây dựng mỏ hầm lò thông minh, tự động hóa cao.

Dự án không chỉ giúp tự động hóa quy trình sản xuất, mà còn mở ra kỷ nguyên “mỏ thông minh”, quản lý mọi hoạt động và tối ưu bằng công nghệ số. Từ Trung tâm điều hành tập trung, hoàn toàn có thể giám sát và điều khiển hoạt động trong hầm lò theo thời gian thực, các thông số kỹ thuật được số hóa và đồng bộ trên nền dữ liệu trung tâm, giúp nắm bắt tình hình mỏ tức thời, xử lý sự cố ngay lập tức.

Công nhân Công ty Than Khe Chàm trong ca sản xuất.

"Những đổi thay tích cực ở các đơn vị như Nam Mẫu, Khe Chàm cũng là điển hình cho chiến lược hiện đại hóa toàn diện mà TKV đang triển khai tại các mỏ than hầm lò. Trên toàn hệ thống, TKV coi "ba hóa" là trụ cột trong mô hình sản xuất hiệu quả, an toàn và bền vững. Đến nay, Tập đoàn đã đưa vào vận hành 14 dây chuyền Combai EBH-45, 26 dây chuyền bán cơ giới hóa và gần 100% than vận tải qua giếng nghiêng được chuyển sang băng tải tự động. Khoảng 70% mỏ hầm lò tại Quảng Ninh đã tự động hóa hệ thống điện, 60% trạm bơm và quạt gió giám sát từ xa, từng bước hình thành mô hình "mỏ xanh-sạch-ít người-năng suất cao" của TKV", ông Vũ Anh Tuấn, Tổng Giám đốc TKV nhấn mạnh.

Quá trình đổi mới công nghệ đang tạo nên diện mạo mới cho ngành than, với hệ thống khai thác, vận hành và quản lý ngày càng hiện đại, an toàn và thông minh hơn. Đó là hành trình tất yếu để tiến tới sản xuất an toàn, hiệu quả và thân thiện với môi trường; khẳng định vai trò trụ cột của ngành than trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và mục tiêu phát triển xanh, bền vững của tỉnh Quảng Ninh.

MINH NGHĨA

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/nganh-than-hien-dai-hoa-khai-thac-ham-lo-post924013.html