Ảnh minh họa - Ảnh: Bloomberg
Ngày thứ Ba (7/10/2025), Chính phủ Anh tuyên bố sẽ bảo vệ ngành thép trong nước khỏi “những hành vi bất công” sau khi Liên minh châu Âu (EU) công bố đề xuất tăng thuế với thép nhập khẩu vào khối này từ 25% lên 50%, đồng thời giảm hạn ngạch thép nhập khẩu được miễn thuế.
“Chúng tôi đang khẩn trương xác định ảnh hưởng của động thái này với Anh”, ông Chris McDonald, Bộ trưởng Công nghiệp Anh, nói với tờ báo Financial Times và cho biết London có thể trả đũa nếu EU triển khai kế hoạch thuế quan trên.
“Chúng tôi sẽ cân nhắc các biện pháp thương mại quyết liệt hơn để bảo vệ các nhà sản xuất thép của Anh khỏi những hành vi bất công”, vị Bộ trưởng nhấn mạnh.
Phát biểu với phóng viên trên đường tới Ấn Độ ngày 7/10/2025, Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết nước này đang thảo luận với cả Brussels và chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về thuế quan thép.
Đề xuất thuế quan mới của EU được dự báo có thể gây ra cơn địa chấn lớn với ngành thép toàn cầu, trong bối cảnh ngành này vốn đã chịu áp lực bởi giá năng lượng cao, tình trạng dư thừa công suất thép của Trung Quốc và việc tuân thủ các chính sách về khí hậu.
Khoảng 80% thép xuất khẩu của Anh là sang thị trường châu Âu, nhiều hơn đáng kể so với sang Mỹ. Do đó, thuế quan tăng gấp đôi ở châu Âu sẽ gây thiệt hại cho Anh lớn hơn nhiều so với thuế quan 25% mà Mỹ đang áp lên thép Anh vượt hạn ngạch nhập khẩu. Ngoài ra, giá thép tại Anh - vốn đang ở mức rẻ - có nguy cơ giảm thêm do dư thừa hơn nữa trong trường hợp thuế quan EU được triển khai.
Ngày 7/10/2025, Hiệp hội Thép Vương quốc Anh (UK Steel) kêu gọi Chính phủ nhanh chóng đàm phán với EU để “được đối xử đặc biệt” và tiếp tục có biện pháp kiểm soát thép nhập khẩu.
Nằm trong đề xuất thuế quan của EU, hạn ngạch thép nhập khẩu được miễn thuế vào khối này có thể giảm xuống còn 18 triệu tấn/năm. Lượng nhập khẩu vượt hạn ngạch này sẽ bị tăng thuế gấp đôi lên 50%. Theo đó, hạn ngạch miễn thuế sẽ trở lại mức của năm 2013 và giảm 47% so với hạn ngạch năm ngoái.
Năm 2024, Anh xuất khẩu 1,9 triệu tấn thép sang EU, phần lớn được miễn thuế quan nhờ thỏa thuận về hạn ngạch nhập khẩu miễn thuế với Brussels.
“Chính phủ Anh giờ đây phải thừa nhận rằng tình hình rất khẩn cấp và phải có biện pháp tự vệ khỏi làn sóng thép nhập khẩu giá rẻ”, ông Gareth Stace, Tổng giám đốc UK Steel, nhận xét với tờ báo Financial Times.
Theo ông Stace, chính sách mới của EU nếu được đưa vào thực thi có thể sẽ làm chuyển hướng hàng triệu tấn thép từ khắp nơi trên thế giới tới Anh và “đặt dấu chấm hết” cho những công ty thép còn lại của Anh.
“Đây có lẽ là cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử với ngành thép Anh. Chính phủ cần phải nỗ lực để tận dụng mối quan hệ thương mại với EU để đảm bảo hạn ngạch miễn thuế cho Anh, nếu không chúng ta sẽ đối mặt với thảm họa”, ông Stace nói thêm.
Về phía EU, khối này cũng đang hành động để bảo vệ ngành thép vốn đang suy yếu do hàng nhập khẩu giá rẻ.
“Việc củng cố ngành thép mạnh mẽ và theo hướng phi carbon hóa là yếu tố then chốt với khả năng cạnh tranh, an ninh kinh tế và quyền tự chủ chiến lược của EU. Tình trạng dư thừa công suất trên toàn cầu đang gây tổn hại cho ngành công nghiệp của EU. Chúng ta cần phải hành động ngay bây giờ”, bà Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), phát biểu ngày 7/10.
Hoài Thu