Ngành Thủy sản kiến nghị trước việc Mỹ áp thuế đối ứng với Việt Nam

16 giờ trướcBài gốc

Đóng gói sản phẩm cá tra phục vụ xuất khẩu. Ảnh: TTXVN

Ngành thủy sản chịu ảnh hưởng nặng nề

Theo báo cáo của VASEP, việc Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế nhập khẩu đối ứng với Việt Nam lên tới 46% chắc chắn ảnh hưởng nặng nề đến nhiều ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, nhất là ngành thủy sản.

Với kim ngạch xuất khẩu thủy sản hàng năm khoảng 2 tỷ USD sang Hoa Kỳ, chiếm 1/5 giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, thị trường này đang không chỉ giữ thị phần số một, mà còn có tính định hướng cao đối với ngành thủy sản Việt Nam.

Hoa Kỳ là thị trường lớn, truyền thống và có tính dẫn dắt đối với thủy sản thế giới, trong đó có Việt Nam. Trong đó, 70% các sản phẩm xuất khẩu là thủy sản nuôi trồng (tôm, cá tra, nhuyễn thể, cá nước ngọt khác) đang gắn với sinh kế của hàng trăm nghìn nông dân tại các địa phương. Tương tự, 30% sản phẩm xuất khẩu là từ hải sản khai thác, là sinh kế, nguồn sống của hàng trăm nghìn ngư dân Việt Nam. Hoa Kỳ đang là thị trường nhập khẩu số 1 của tôm, cá ngừ, thị trường số 2 của cá tra Việt Nam.

Hiện có hơn 400 doanh nghiệp Việt Nam đang xuất khẩu và có kế hoạch xuất thủy sản sang thị trường Hoa Kỳ với những đơn hàng lớn, giá trị cao. Trong bối cảnh cạnh tranh cao và thuế chống bán phá giá, phương thức vận chuyển hàng thủy sản chủ yếu là DDP (giao hàng tận kho) khi xuất khẩu sang Mỹ, nghĩa là doanh nghiệp Việt Nam phải trả toàn bộ chi phí (vận chuyển, bảo hiểm, thuế) trước khi giao hàng và chờ thanh toán từ đối tác Mỹ. Do vậy, mức thuế mới khiến cho doanh nghiệp thủy sản Việt Nam hoang mang lo ngại về khả năng mất thị trường lớn này và cả những thiệt hại to lớn với nhiều lô hàng đang trên đường vận chuyển tới Mỹ có thể bị áp mức thuế cao 46%.

Theo thống kê nhanh, sơ bộ và chưa đầy đủ của VASEP, sáng 3/4, ngay khi có thông tin Mỹ áp mức thuế cao 46%, có khoảng 37.500 tấn thủy sản các loại đang trên đường vận chuyển tới Mỹ và khoảng 31.500 tấn hàng đang dự kiến xuất khẩu trong tháng 4-5/2025, với nhiều đơn hàng đã được ký kết cho năm 2025 khoảng 38.500 tấn. Đây là những con số sơ bộ vô cùng lớn với ngành thủy sản, không chỉ là tài sản của ngư dân, doanh nghiệp Việt Nam làm ra, mà điều quan trọng hơn là sinh kế, đầu tư, kế hoạch sản xuất đã chuẩn bị để cung ứng cho thị trường Mỹ bị ảnh hưởng.

Chính sách thuế không rõ ràng gây rủi ro lớn

VASEP thông tin, Mỹ áp mức thuế bổ sung 10% cho hàng hóa nhập khẩu có ngày xếp hàng lên tàu (load onto vessels) hoặc rút hàng khỏi kho ngoại quan đưa vào tiêu thụ nội địa từ sau ngày 5/4/2025 đến trước ngày 9/4/2025; ngoại trừ hàng hóa đã được xếp lên tàu tại cảng xuất hàng và đang trong quá trình vận chuyển (trên phương thức vận chuyển cuối cùng) trước 12 giờ 1 phút ngày 5/4/2025 và nhập khẩu để tiêu thụ sau thời điểm này, sẽ không chịu thuế suất bổ sung này.

Việc áp thuế 46% cho hàng hóa nhập khẩu có ngày xếp hàng lên tàu (load onto vessels) hoặc rút hàng khỏi kho ngoại quan đưa vào tiêu thụ nội địa từ sau ngày 9/4/2025; ngoại trừ hàng hóa đã được xếp lên tàu tại cảng xuất hàng và đang trong quá trình vận chuyển (trên phương thức vận chuyển cuối cùng) trước 12 giờ 1 phút ngày 9/4/2025 và nhập khẩu sau thời điểm này, sẽ không chịu mức thuế suất đối ứng trên.

Sự không rõ ràng trong chính sách hiện tại dẫn đến các khả năng, nếu Hải quan Mỹ tính thuế dựa trên ngày hàng cập cảng (sau 9/4/2025), các lô hàng đang vận chuyển sẽ chịu mức thuế 46%. Điều này gây thiệt hại lớn vì doanh nghiệp đã ký hợp đồng theo phương thức DDP (trả thuế và giao hàng cho khách hàng tại Mỹ) với giá dựa trên mức thuế hiện tại (thường 0% hoặc 5,5-7% do thuế chống bán phá giá).

Với mức thuế 46%, cao hơn nhiều so với mức thuế áp cho các quốc gia xuất khẩu cạnh tranh, thủy sản Việt Nam đang đứng trước nguy cơ mất thị trường quan trọng nhất, mất khả năng cạnh tranh trên thị trường Mỹ, vì các nước xuất khẩu thủy sản khác đều có mức thuế thấp hơn nhiều so với Việt Nam (Ấn Độ: 26%, Ecuador 10%, Indonesia 32%, Thái Lan 36%...)

Trước tình thế khẩn cấp này, VASEP đề nghị Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan có phương án đàm phán với Chính phủ Mỹ sớm nhất để giúp ngành thủy sản. Trong đó, có một số nội dung quan trọng như: Xác định thống nhất mốc thời gian áp dụng mức thuế nhập khẩu mới với Chính phủ Mỹ và đề nghị Chính phủ Mỹ thông báo cho cơ quan Hải quan Mỹ áp dụng mốc thời gian "load onto vessels" là ngày xuất khẩu được xác định trên vận đơn B/L; đàm phán điều chỉnh giảm mức thuế xuống mức phù hợp nhất…

Theo đó, việc đàm phán với Chính phủ Mỹ không áp mức 46% lên tất cả các mặt hàng, cần tách riêng mức thuế áp dụng cho từng mặt hàng theo danh mục hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ với mức thuế tương ứng. Chính phủ Việt Nam xem xét chủ động giảm thuế nhập khẩu về 0% cho hàng hóa là thủy sản được nhập khẩu từ Mỹ. Trong đó, đặc biệt chú ý tới các sản phẩm chủ lực như tôm, cá ngừ… vì thực tế nhập khẩu thủy sản của Việt Nam từ Mỹ là không đáng kể và thậm chí gần như không có (như cá ngừ). Việc này để có cơ sở đàm phán và đề nghị phía Mỹ áp dụng mức thuế nhập khẩu đối ứng là 0% tương tự phía Việt Nam áp dụng cho Mỹ.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh hiện nay, VASEP cũng khuyến nghị doanh nghiệp hội viên, cân nhắc kỹ thời gian và kế hoạch xuất hàng để tránh bị áp mức thuế không mong muốn. Không nên xuất hàng từ ngày 5/4/2025 để tránh bị áp thuế bổ sung 10%; Không xuất hàng từ ngày 9/4/2025 để tránh mức thuế đối ứng 46%. Các doanh nghiệp chờ hướng dẫn của Chính phủ và các bộ, ngành (nếu có) để quyết định các phương án và kế hoạch xuất khẩu tiếp theo.

Tạ Nguyên/Báo Tin tức

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/kinh-te/nganh-thuy-san-kien-nghi-truoc-viec-my-ap-thue-doi-ung-voi-viet-nam-20250405181424629.htm