Ngày 27/10, Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) trình Quốc hội

3 giờ trướcBài gốc

Hoàn thiện khung pháp lý cho đổi mới sáng tạo

Dự án Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi) được xây dựng trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc sửa đổi Luật không chỉ đáp ứng yêu cầu thực tiễn mà còn tạo “cú hích” mạnh mẽ cho hoạt động đổi mới sáng tạo.

Phiên họp thứ 49, ngày 23/9, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ. Ảnh: QH

Luật Sở hữu trí tuệ được ban hành năm 2005, đã ba lần sửa đổi vào các năm 2009, 2019 và 2022. Qua gần hai thập kỷ thực thi, các quy định hiện hành đã góp phần quan trọng bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy sáng tạo và thương mại hóa tài sản trí tuệ. Tuy nhiên, sự thay đổi mạnh mẽ của khoa học, công nghệ, cùng quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng, đòi hỏi hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ phải được cập nhật và hoàn thiện hơn.

Dự thảo sửa đổi lần này do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, gồm 75 điều thuộc 14 chương, bao trùm cả ba lĩnh vực: sở hữu công nghiệp, quyền tác giả và quyền đối với giống cây trồng.

Mục tiêu là tạo hành lang pháp lý vững chắc, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển thị trường sở hữu trí tuệ, tạo môi trường thuận lợi cho tiếp thu, hấp thụ, làm chủ và ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến cũng như bảo đảm thực thi đầy đủ các cam kết quốc tế.

Năm chính sách lớn được sửa đổi, bổ sung

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ được đánh giá là cần thiết nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, bảo đảm sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật, đồng thời đáp ứng yêu cầu đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế. Dự án tập trung vào 5 nhóm chính sách lớn, bao gồm:

Thứ nhất, hỗ trợ tạo ra và khai thác thương mại các đối tượng quyền sở hữu trí tuệ nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Theo đó, Luật sửa đổi hoàn thiện cơ chế định giá thông qua xác định giá trị và lập danh mục riêng để quản trị đối với quyền sở hữu trí tuệ chưa đáp ứng điều kiện ghi nhận giá trị tài sản trong sổ kế toán; xử lý xung đột quyền sở hữu trí tuệ, chống lạm dụng độc quyền sở hữu trí tuệ; quyền đăng ký sở hữu trí tuệ, khai thác thương mại kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách Nhà nước; vay vốn dựa trên quyền sở hữu trí tuệ.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng giải trình tại Phiên họp của Ủy ban TVQH cho ý kiến về dự thảo luật. Ảnh: QH

Hỗ trợ thúc đẩy thị trường giao dịch quyền sở hữu trí tuệ, hỗ trợ định giá, hướng dẫn áp dụng các mô hình chuyển giao, cơ chế chia sẻ quyền sở hữu trí tuệ; xây dựng cơ sở dữ liệu về giá của quyền sở hữu trí tuệ.

Thứ hai, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho việc đăng ký, xác lập quyền sở hữu trí tuệ. Theo đó, các thủ tục đăng ký, xác lập quyền sở hữu trí tuệ được đơn giản hóa, rút ngắn thời hạn xử lý đơn, tăng cường hậu kiểm; tăng cường nguồn lực để thực hiện các thủ tục.

Thứ ba, nâng cao hiệu quả của hoạt động bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Dự thảo bổ sung các biện pháp, chế tài đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường số, tăng trách nhiệm của nhà cung cấp dịch vụ trung gian; bổ sung cơ quan bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; làm rõ hành vi lạm dụng thủ tục bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; mở rộng các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bị xử phạt vi phạm hành chính; nâng cao mức bồi thường thiệt hại theo luật định; tăng cường nguồn lực cho cơ quan bảo vệ quyền và biện pháp hỗ trợ các tổ chức, cá nhân trong bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Dự thảo luật đã bổ sung đối tượng bảo hộ quyền liên quan đến quyền tác giả, quy định rõ về nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình. Ảnh: Thu Hường

Thứ tư, bảo đảm thi hành đầy đủ cam kết quốc tế của Việt Nam về bảo hộ sở hữu trí tuệ. Luật sửa đổi bổ sung đối tượng bảo hộ quyền liên quan đến quyền tác giả, mở rộng phạm vi tiêu hủy hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, làm rõ quy định về nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình để bảo đảm thi hành các cam kết quốc tế về sở hữu trí tuệ.

Thứ năm, cập nhật các vấn đề mới trong bảo hộ sở hữu trí tuệ. Luật sửa đổi cho phép sử dụng văn bản và dữ liệu đã được công bố hợp pháp và công chúng được phép tiếp cận, nhằm mục đích nghiên cứu, huấn luyện và phát triển hệ thống trí tuệ nhân tạo; bảo hộ kiểu dáng công nghiệp cho bộ phận của sản phẩm, tài sản ảo; bảo hộ sáng chế đối với chương trình máy tính, thuật toán, phương pháp kinh doanh trong một số trường hợp; bảo hộ nhãn hiệu có chứa tên quốc gia.

Theo chương trình làm việc ngày 27/10/2025 của Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, buổi sáng: Quốc hội họp phiên toàn thể tại Hội trường, tiến hành các nội dung: (1) nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về 03 dự án: Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp; (2) nghe Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý về 04 dự thảo: Luật Dẫn độ; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Tương trợ tư pháp về hình sự; Luật Tương trợ tư pháp về dân sự; (3) Thảo luận ở hội trường về 04 dự thảo: Luật Dẫn độ; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Tương trợ tư pháp về hình sự; Luật Tương trợ tư pháp về dân sự. Buổi chiều: Quốc hội tiếp tục họp phiên toàn thể tại Hội trường, tiến hành các nội dung: (1) Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; (2) Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp. Sau đó, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp.

Thu Hường

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/ngay-27-10-luat-so-huu-tri-tue-sua-doi-trinh-quoc-hoi-427291.html