Học sinh luyện thi chứng chỉ ngoại ngữ tại Hà Nội. Ảnh: Dung Hòa.
Ở mùa tuyển sinh 2024 vừa qua các thống kê cho thấy thí sinh xét tuyển SAT, IELTS vào nhiều trường đại học (ĐH) tăng mạnh. TS Lê Anh Đức - Phó trưởng phòng phụ trách Quản lý đào tạo (Trường ĐH Kinh tế quốc dân) cho biết, mùa tuyển sinh năm 2024, có trên 1.500 thí sinh nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển bằng chứng chỉ SAT, tăng xấp xỉ 2,5 lần so với năm 2023. Điểm SAT trung bình của thí sinh năm 2024 cũng cao hơn. Thủ khoa trúng tuyển theo nhóm SAT của trường năm 2024 có điểm 1.590, trong khi điểm trúng tuyển ngành thấp nhất năm nay lấy SAT 1.310. Còn năm 2023, ngành thấp nhất lấy SAT 1200.
Tại Trường ĐH Ngoại thương năm 2024, lượng thí sinh sử dụng chứng chỉ quốc tế xét tuyển vào trường cũng tăng so với các năm trước. PGS.TS Vũ Thị Hiền - Trưởng phòng Quản lý đào tạo của trường thông tin, có 196 thí sinh có điểm SAT từ 1.530/1.600, 77 em đạt từ 1.550. Đặc biệt có 2 thí sinh đạt SAT 1.590.
ĐH Bách khoa Hà Nội cho hay, số hồ sơ đăng ký xét tuyển bằng chứng chỉ SAT kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ IELTS năm 2024 tăng mạnh khiến điểm chuẩn theo phương thức này tăng. Đơn cử, năm 2023, để trúng tuyển vào hai ngành IT1 (Khoa học máy tính) và IT-E10 (Khoa học dữ liệu và trí tuệ nhân tạo) của ĐH Bách Khoa bằng chứng chỉ SAT, thí sinh cần đạt 1.500 điểm, trong đó điểm Toán từ 750 trở lên. Đến năm nay, ĐH Bách Khoa cho phép thí sinh cộng điểm thưởng chứng chỉ ngoại ngữ vào điểm SAT. Do đó, điểm chuẩn 2 ngành nói trên tăng lên 1.630, tức thí sinh phải đạt tối thiểu 1.550 điểm SAT (trong đó môn Toán đạt từ 750 điểm trở lên) kết hợp IELTS tối thiểu 7.0 (được quy đổi sang điểm 80 để cộng vào điểm SAT) mới trúng tuyển 2 ngành này.
Tại TPHCM, trong mùa tuyển sinh năm 2024, nhiều trường ĐH lớn cũng có phương thức tuyển sinh bằng kết quả kỳ thi SAT, có thể kể đến như Trường ĐH Y Dược TPHCM, ĐH Kinh tế TPHCM, Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TPHCM)…
Việc các trường ngày càng chuộng xét tuyển SAT cũng là một trong những nguyên nhân khiến các thí sinh đổ xô đi học lấy chứng chỉ, thậm chí nó còn được thần thánh hóa ví như “tấm vé vàng” vào ĐH. Hiện ở Việt Nam, phần lớn kỳ thi SAT được quản lý và tổ chức bởi IIG Việt Nam với sự hợp tác từ College Board - tổ chức giáo dục ở Mỹ đang sở hữu bài thi SAT. Học sinh Việt Nam có thể tham gia thi SAT tại nhiều trung tâm trên cả nước, bao gồm Hà Nội, TPHCM và các tỉnh, thành khác.
Hiện nhiều băn khoăn, lo ngại về việc “chuộng” SAT để xét tuyển ĐH. Không ít phụ huynh cho rằng, việc các trường sử dụng phương thức xét tuyển bằng các chứng chỉ quốc tế như SAT cũng sẽ gây ra nhiều hệ lụy, với các lý do như: đánh giá năng lực thí sinh chỉ dựa trên số liệu này thì chưa chuẩn xác; ôn thi chứng chỉ SAT rất tốn kém, học sinh khó có thể tự học ở nhà như IELTS; SAT gồm cả Toán, tiếng Anh, phải đạt từ khoảng 1.400-1.500 điểm mới đỗ được các trường top đầu. Nhiều em học cả năm, số tiền bố mẹ phải bỏ ra có khi đến cả trăm triệu đồng nhưng vẫn không thi được mức điểm đó.
Đáng chú ý với bài thi SAT, đại diện College Board khuyến cáo thí sinh không nên thi lại quá nhiều lần. Số lần thi lý tưởng nên là 2. Tổ chức này cũng tư vấn, những học sinh có dự định xét tuyển ĐH bằng điểm SAT có thể chuẩn bị từ bậc THCS với bài thi PSAT. Lứa tuổi có thể làm bắt đầu làm bài PSAT là lớp 8-9. Trong khi bài thi SAT nên bắt đầu ở lớp 12.
Ông Phan Minh Đức - Giám đốc Học thuật Future Class phân tích, SAT không phải một kỳ thi ngôn ngữ mà là kỳ thi về kỹ năng tư duy logic phản biện, do đó cần có cái nhìn rõ ràng về SAT. Chính vì vậy, việc học là tích lũy hàng ngày, cần tìm hiểu kỳ thi, lên lộ trình cụ thể, vạch ra rõ ràng khoảng thời gian bản thân có thể học SAT. Hay nói cách khác, SAT là bước đệm để phát triển kỹ năng tư duy, chứ không chỉ để xét tuyển ĐH.
SAT (viết tắt của Scholastic Aptitude Test) là một trong những kỳ thi chuẩn hóa phổ biến, được các trường ĐH Mỹ và một số các quốc gia khác sử dụng kết quả để xét tuyển sinh viên. SAT là một bài thi chuẩn hóa được tổ chức bởi College Board với hai mục tiêu chính: kiểm tra những gì học sinh đã học ở cấp ba, và kiểm tra độ sẵn sàng của học sinh cho ĐH. Tỷ lệ thí sinh sử dụng chứng chỉ SAT để xét tuyển vào ĐH tại Việt Nam ngày càng tăng.
Dung Hòa