Nhà mới chưa hết mùi sơn đã "theo sông về với biển"
Chiều 7/8, anh Lô Khăm Đinh, cán bộ nông lâm xã Lượng Minh, tỉnh Nghệ An cùng những cán bộ khác tiếp tục băng rừng vào các bản Đửa, Minh Tiến, Minh Thành, Chăm Puông để tiếp tế nhu yếu phẩm cho người dân bị chia cắt do cầu sập.
Ngôi nhà mới xây của anh Đinh đổ sập hoàn toàn sau lũ.
Đã hơn 15 ngày trôi qua sau trận lũ lịch sử, hậu quả nặng nề nó để lại vẫn hiện hữu khắp nơi, trong đó có chính gia đình anh Đinh. Nhà bị sập hoàn toàn, vợ và con nhỏ phải gửi sang nhà ông bà nội, anh gác lại tất cả để đến với dân.
Anh Đinh kể, năm 2022, anh được nhận làm công tác đoàn tại xã Lượng Minh. Sau đó, anh được tín nhiệm bầu giữ chức Phó bí thư đoàn xã.
Sau thời gian dài ở nhờ nhà ông bà nội, vợ chồng anh vay mượn hơn 300 triệu đồng từ người thân, bạn bè và ngân hàng để xây căn nhà nhỏ ở bản Lạ. Khoảng một tháng trước, cả gia đình háo hức dọn vào nhà mới trong niềm vui chan hòa tiếng cười, lời chúc mừng. Thế nhưng, niềm vui chưa trọn thì cơn lũ dữ ập đến, cuốn trôi tất cả.
"Tối 22/7, mưa lớn kéo dài, nước lũ dâng cao khiến bản Lạ bị chia cắt. Các cán bộ xã lập tức chia nhau sơ tán bà con đến nơi an toàn. Khoảng 22h, tôi nhận tin nhà mình cũng ngập sâu, vội chạy về chỉ kịp kéo được chiếc tủ lạnh ra ngoài. Vài phút sau, nước dâng nhanh đến mức không thể lấy được gì nữa", anh Đinh kể.
Lúc ấy, nhà ông bà nội cũng bị ngập sâu. Anh chỉ kịp đưa vợ và con nhỏ 21 tháng tuổi sang nhà người thân trú tạm, rồi quay lại cùng đồng nghiệp tiếp tục cứu dân.
6h hôm sau, khi đứng từ trên cao, anh Đinh không còn thấy nóc nhà mình nữa. Anh vẫn nuôi hy vọng ít ra ngôi nhà còn trụ lại, nhưng khi nước rút, trước mắt gia đình chỉ còn là nền đất trống. Tất cả đã theo dòng lũ trôi đi.
Dù vậy, anh Đinh vẫn cùng các cán bộ xã bắt tay vào công tác cứu trợ, chuyển hàng cứu sinh đến các bản đang bị cô lập.
Gác lại chuyện gia đình, anh Đinh cùng các cán bộ, chiến sĩ ở xã băng rừng, lội suối để tiếp tế nhu yếu phẩm cho người dân sau lũ.
Mẹ con ôm nhau khóc nức nở sau 3 ngày mất liên lạc
Trong trận lũ vừa qua, ngôi nhà nhỏ cấp 4 của chị Lương Thị Hiên, Trưởng phòng Kinh tế Xã Tương Dương cũng bị nước lũ nhấn chìm gần đến mái ngói. Không chỉ toàn bộ đồ đạc trong nhà hư hỏng, khoảng 10 tấn cám chăn nuôi và gạo - lô hàng mà chồng chị vừa nhập về để kinh doanh cũng chìm trong biển nước, thiệt hại nặng nề.
Chị Hiên kể, là thành viên Văn phòng Thường trực Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn xã nên từ ngày 20 - 21/7, chị gần như túc trực hoàn toàn tại trụ sở UBND xã.
Hơn 20h ngày 22/7, chị Lương Thị Hiên thấy chồng cùng hai con nhỏ (9 tuổi và 4 tuổi) chở nhau đến trụ sở UBND xã, nơi chị đang trực. Chỉ kịp dặn dò mấy câu ngắn ngủi, chị giục chồng sớm quay về vì trời mưa lớn, quốc lộ 7A nhiều đoạn trũng, có nguy cơ ngập sâu.
Gần nửa đêm, xã nhận được thông báo khẩn: Thủy điện Bản Vẽ xả lũ với lưu lượng rất lớn, dự báo vượt mốc lịch sử năm 2018. Ngay lập tức, xã tổ chức họp trong đêm. Theo phương châm “4 tại chỗ”, toàn bộ cán bộ xã cùng lực lượng chức năng được lệnh triển khai theo kế hoạch ứng phó thiên tai, khẩn trương sơ tán người dân đến nơi an toàn nhất.
"Nhận lệnh, tôi chỉ kịp gọi cho chồng dặn anh đưa hai con lên đồi hoặc tìm nơi cao nhất để tránh lũ, rồi vội cùng đồng nghiệp đến khối Hòa Đông, Hòa Bắc tổ chức sơ tán dân. Đó là cuộc gọi cuối cùng tôi được nói chuyện với chồng, con trong những ngày mưa lũ", chị Hiên nghẹn giọng.
Chị Hiên kể lại quá trình mất liên lạc với chồng con.
Suốt đêm trắng, các cán bộ xã Tương Dương cùng lực lượng công an, quân đội chạy khắp thôn bản, từ nhà này sang nhà khác, vừa vận động, vừa kiên quyết sơ tán người dân khỏi vùng thấp trũng. Đến 4h ngày 23/7, cơ bản các hộ dân đã được di dời an toàn. Nhưng lúc ấy, toàn bộ hệ thống điện và liên lạc bị cắt đứt hoàn toàn với bên ngoài.
Những ngày sau lũ, những lúc tạm nghỉ, chị Hiên cố gắng liên lạc với chồng con nhưng sóng điện thoại yếu hoặc mất hẳn. Mọi nỗ lực nhờ người thân, bạn bè tìm kiếm cũng gặp khó khăn khi bốn bề là nước ngập, đường sá chia cắt. Người sơ tán chỗ này, người chạy chỗ kia, tin tức bặt vô âm tín khiến lòng người mẹ như lửa đốt.
“Mãi đến 21h ngày 25/7, khi nước rút bớt, tôi mới về được nhà. Nhìn thấy mái ngói vẫn còn trên đầu, nhưng ngập sâu dưới nước, chồng, con tôi vẫn bặt vô âm tín. Tôi hỏi hàng xóm cũng không ai thấy. Tôi rất lo lắng, chạy lên các nhà trên cao tìm kiếm. Đến 23h, tôi mới thấy ba bố con đang trú tại nhà một người dân trên đồi”, chị Hiên kể.
Ba mẹ con ôm nhau khóc nức nở sau những ngày xa cách đầy lo âu. Chồng chị kể lại: “Tối đó, khi nước dâng lên, tôi đã gửi các con sang nhà hàng xóm rồi chạy về kê gạo, cám lên nơi cao hơn, sau đó đi tìm con”.
Khi được hỏi về việc cứu trợ, chị im lặng một lúc rồi chia sẻ: “Nhà cửa hư hỏng hết, tôi chưa dọn được gì, tất cả đều nhờ chồng, các đoàn thể, họ hàng và bà con giúp đỡ”.
Dù các đoàn cứu trợ đã đến, chồng chị không dám ra nhận vì sợ mang tiếng cán bộ mà đi nhận đồ cứu trợ. May mắn thay, bà con lối xóm hiểu và đã mang nhu yếu phẩm cùng những vật dụng cần thiết đến tận nhà cho ba bố con.
Gác nỗi lo riêng, giúp hàng nghìn người dân trong và sau lũ
Theo tìm hiểu, rất nhiều gia đình cán bộ, chiến sĩ cũng bị thiệt hại nặng nề bởi mưa lũ vừa qua. Chỉ riêng lực lượng đoàn thanh niên đã có tới 55 gia đình cán bộ ở các huyện cũ như Con Cuông, Tương Dương, Kỳ Sơn... bị ngập nước, trôi tài sản, sập nhà...
Nhà của một cán bộ xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An tan hoang sau lũ.
Nếu tính riêng từ xã, thống kê sơ bộ, xã Mỹ Lý có 9 nhà cán bộ xã bị thiệt hại nặng, trong đó hai nhà bị cuốn trôi hoàn toàn; xã Nhôn Mai có 7 nhà cán bộ bị thiệt hại nặng (hai nhà bị cuốn trôi hoàn toàn); xã Mường Típ có 8 nhà cán bộ xã bị thiệt hại nặng do ngập lũ; xã Tương Dương cũng có 7 gia đình...
Ông Lê Văn Lương, Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An cho biết, trong trận lũ lịch sử vừa qua, nhiều cán bộ, công chức, viên chức và chiến sĩ lực lượng vũ trang ở vùng lũ cũng là nạn nhân. Nhà cửa ngập sâu trong biển nước, đồ đạc bị cuốn trôi, con nhỏ phải gửi tạm nơi an toàn… Thế nhưng, họ vẫn gác lại nỗi lo riêng để giúp hàng nghìn người dân.
Theo thống kê tại tỉnh Nghệ An, bão số 3 và mưa, lũ hoàn lưu bão làm 4 người tử vong; tổng thiệt hại ban đầu về kinh tế ước tính khoảng 3.635 tỷ đồng. Trong đó, thiệt hại về nhà cửa khoảng 1.545 tỷ đồng; hạ tầng giao thông tổn thất khoảng 1.390 tỷ đồng.
Ngày 7/8, Ban thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An thống nhất phương án phân bổ 300 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương và 200 tỷ đồng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi của tỉnh để hỗ trợ khắc phục hậu quả.
Trước đó, UBND tỉnh Nghệ An phân bổ và giao bổ sung 205 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách tỉnh năm 2025 cho các địa phương. Ngoài ra, tỉnh bố trí hai đợt kinh phí từ nguồn Quỹ Vì người nghèo và cứu trợ tỉnh qua tài khoản Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh là 112 tỷ đồng để hỗ trợ cho các địa phương và người dân bị ảnh hưởng bởi mưa lũ.
Sỹ Hòa