Theo thông tin được biết, nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành đột ngột qua đời vào 5 giờ 41 phút sáng 22-8 sau thời gian điều trị nhiều bệnh nền.
Nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành (1956-2025). Ảnh: Tư liệu
Nghệ sĩ Phạm Đức Thành sinh năm 1956 tại thôn Đoan Bình, xã Gia Phú, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, nơi đậm đặc những làn điệu của chèo cổ, chầu văn và lên đồng.
Lớn lên với âm hưởng dân tộc, nghệ sĩ Phạm Đức Thành ngày đó hình thành niềm đam mê từ lúc nào không hay. Mới 4 tuổi ông đã biết gõ trống chèo, 5 tuổi tập mandolin, 6 tuổi làm quen đàn nhị và đàn bầu.
Nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành có hơn 60 năm gắn bó với cây đàn dân tộc, chính ông và người ‘cộng sự’ của mình đã có nhiều thành tựu vang danh cả trong lẫn ngoài nước.
Năm 1974 đánh dấu bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của ông khi được mời làm việc tại Nhà hát Chèo Việt Nam. Tại cái nôi của nền âm nhạc cổ điển nước nhà, Phạm Đức Thành có nhiều cơ hội phát triển tài năng.
Chỉ mất 4 năm hoạt động, ông đã vươn lên trở thành một tên tuổi lớn với vinh dự là người duy nhất được mời tham dự Nhạc hội đàn bầu toàn quốc.
Không ngừng học hỏi nhiều nền văn hóa và tiếp thu tinh hoa âm nhạc khác nhau, năm 1983, ông tốt nghiệp thủ khoa đại học ngành Nghiên cứu Âm nhạc cổ truyền Việt Nam.
Năm 1985, nghệ sĩ Phạm Đức Thành đạt giải nhất đàn bầu toàn quốc ở phía Nam trong cuộc thi các loại nhạc khí cổ truyền gồm đàn kìm, đàn cò và đàn bầu.
Đến năm 1990, nghệ sĩ Phạm Đức Thành mang theo hành trang là cây đàn bầu dân tộc lên đường sang Đức. Ông biểu diễn, mang âm hưởng dân ca truyền bá rộng rãi khắp thế giới.
Buổi diễn mang tên Riders In The Sky thành công vang dội làm chấn động làng nhạc thời điểm đó. Tiếng đàn bầu của Phạm Đức Thành rất khác biệt, vừa nghệ thuật lại vừa mang tính giải trí, kết hợp nhạc cụ dân tộc với dàn nhạc âm nhạc hiện đại, làm cho khán giả như đắm chìm trong những âm thanh mộc mạc, da diết.
Không chỉ độc tấu, ông còn kết hợp đàn bầu với nhạc cụ dân tộc các nước, từng biểu diễn cùng nghệ sĩ đàn tỳ bà Liu Fang (Trung Quốc), đồng hành cùng cố GSTS Trần Văn Khê tại nhiều festival âm nhạc quốc tế.
Ngoài đàn bầu, nghệ sĩ Phạm Đức Thành còn sử dụng được nhiều loại nhạc cụ dân tộc khác như đàn nguyệt, đàn nhị, đàn tranh, và loại đàn rất ít người biết là đàn đáy.
Hình ảnh nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành tóc dài, áo dài khăn đóng, ngồi bên cây đàn độc huyền, rung những ngón tay tài hoa để ngân lên những giai điệu vừa da diết vừa sang trọng đã gắn liền với những khán giả yêu mến dòng nhạc dân tộc.
Không chỉ biểu diễn tại các sân khấu lớn trên thế giới, nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành còn thành lập được câu lạc bộ đàn bầu tại một số quốc gia như Thụy Sỹ, Pháp và gần đây là Nhật Bản.
Ông tích cực truyền thụ kiến thức về âm nhạc cho những người con xa xứ, từ đàn bầu, đàn tranh, đàn nhị hay sáo trúc, tất cả đều được tìm thấy tại câu lạc bộ của Phạm Đức Thành.
Kênh ART (Canada) từng vinh danh ông là nghệ sĩ có đóng góp đặc biệt trong việc quảng bá nhạc truyền thống Việt.
Tháng 3-2018, nghệ sĩ Phạm Đức Thành tổ chức đêm nhạc Độc huyền cầm tại Nhà hát lớn Hà Nội. Đây cũng là liveshow lớn đầu tiên của ông tại Việt Nam.
Sự ra đi đột ngột của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành đã để lại nhiều tiếc thương cho bạn đồng nghiệp, để lại một khoảng trống lớn đối với nền nghệ thuật nước nhà đặc biệt là âm nhạc dân tộc.
Trên trang cá nhân, nghệ sĩ Lệ Mỹ tiết lộ chị vừa có cuộc trò chuyện với NSƯT Thanh Thanh Hiền về nghệ sĩ Phạm Đức Thành, không ngờ ngay sau đó đã nghe tin ông qua đời. NSƯT Thanh Thanh Hiền cũng cho biết chị vô cùng bàng hoàng và tiếc thương khi nghe thông tin này.
THĂNG BÌNH