Nghị định 168/2024/NĐ-CP: 'Đòn bẩy' thúc đẩy chuyển biến hành vi giao thông

6 giờ trướcBài gốc

Công an TP. Hà Nội triển khai kế hoạch bảo đảm trật tự, an toàn giao thông dịp lễ 30/4-1/5.

Điều chỉnh cần thiết để phù hợp với thực tiễn giao thông đô thị

Thời gian đầu, nhiều ý kiến cho rằng, Nghị định 168 ra đời sẽ “xóa bỏ” hoàn toàn các quy định trong Nghị định 100/2019/NĐ-CP xử phạt vi phạm giao thông đường bộ và đường sắt - văn bản nổi bật về xử phạt hành chính lĩnh vực giao thông suốt nhiều năm qua. Thậm chí, khi mới được đưa vào áp dụng, đã có một số ý kiến sai lệch, sai sự thật về Nghị định 168. Thế nhưng, Nghị định 168 đang từng ngày chứng minh rằng đây không chỉ là một bước sửa đổi kỹ thuật, mà còn là “đòn bẩy” thúc đẩy chuyển biến hành vi giao thông trong xã hội.

Theo Bộ Tư pháp, Nghị định 168 được ban hành theo đúng quy trình, thủ tục, quy định của pháp luật. Điều 151 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản được ban hành theo trình tự rút gọn có thể có hiệu lực ngay từ ngày thông qua hoặc ký ban hành.

Nghị định 168 cũng được xây dựng và ban hành theo quy trình này, đáp ứng yêu cầu cấp thiết về trật tự, an toàn giao thông (TTATGT). Đại diện Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho biết, quá trình soạn thảo Nghị định 168 đã được cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan. Dự thảo nghị định được thảo luận kỹ lưỡng, đăng tải công khai, lấy ý kiến đóng góp rộng rãi của các tổ chức, cá nhân trên Cổng thông tin điện tử Bộ Công an, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, bảo đảm tính minh bạch và đồng thuận xã hội.

Hơn nữa, việc áp dụng cơ chế xử phạt nghiêm khắc và trừ điểm giấy phép lái xe (GPLX) đã được nghiên cứu và tham khảo từ các quốc gia có hệ thống giao thông tiên tiến, bảo đảm tính khả thi và hiệu quả. Cơ chế này không chỉ giúp nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông mà còn giảm áp lực lên hệ thống xử phạt hiện hành, tạo sự răn đe cần thiết đối với các hành vi vi phạm.

Nghị định 168 ra đời chính là để cảnh tỉnh, răn đe tình trạng tùy tiện tham gia giao thông; nâng cao ý thức chấp hành quy định về an toàn giao thông, mục đích tối thượng là nhằm bảo vệ sức khỏe, tính mạng của con người và sự trật tự, bình an của xã hội.

Trích bài viết "Nghị định 168 - Chỉ bàn tiến, không bàn lùi!" được đăng trên
Chuyên trang thông tin Chính sách & Cuộc sống của TTXVN

Cùng với đó, Nghị định 168 ra đời là đòi hỏi bức thiết của thực tiễn quản lý TTATGT ở Việt Nam hiện nay. Thực tiễn thực hiện Nghị định 100 cho thấy, mức phạt đã đủ sức răn đe nhưng vẫn có hàng nghìn trường hợp vi phạm, đó là vấn đề về ý thức. Nhiều người tham gia giao thông vẫn chưa ý thức được nguy cơ mất ATGT đối với bản thân, cộng đồng và những hệ lụy cho chính gia đình họ. Thực tế này đòi hỏi phải có quy định pháp luật phù hợp hơn, nhằm bảo đảm TTATGT.

Sự ra đời của Nghị định 168 là tất yếu, nhằm đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật sau khi Luật TTATGT đường bộ năm 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Trong khi Luật mới phân định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan quản lý, nâng cao vai trò chuyên môn hóa trong xử phạt và quản lý vi phạm hành chính thì Nghị định 168 có nhiệm vụ điều chỉnh, rà soát, cập nhật các quy định chi tiết - đặc biệt là các điều khoản tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP và Nghị định 123/2021/NĐ-CP.

Đem đến sự thay đổi trong nhận thức hành vi người tham gia giao thông

Theo Cục Cảnh sát giao thông (CSGT) – Bộ Công an, quý 1/2025 sau khi áp dụng Nghị định 168 (từ ngày 1/1 đến 31/3), lực lượng CSGT toàn quốc đã phát hiện, xử lý 728.818 trường hợp vi phạm TTATGT, xử phạt giảm 341.519 trường hợp.

Trong đó, xử lý vi phạm về nồng độ cồn là 149.931 trường hợp, giảm 130.340 so với cùng kỳ; vi phạm tốc độ 168.598 trường hợp, giảm 92.213 trường hợp; lỗi vượt đèn đỏ giảm 36,6% với 9.131 trường hợp…

Trong quý 1/2025, tình hình tai nạn giao thông (TNGT) cũng có chuyển biến rõ rệt, giảm cả 3 tiêu chí về số vụ tai nạn, số người chết và người bị thương. Toàn quốc đã xảy ra 4.440 vụ TNGT đường bộ, làm chết 2.446 người, bị thương 3.026 người. So với cùng kỳ năm 2024, giảm 1.821 vụ, giảm 245 người chết và giảm 1.864 người bị thương.

Một trong nhiều hoạt động được triển khai trên khắp cả nước nhằm hưởng ứng Năm An toàn giao thông 2025.

Từ những số liệu, có thể thấy rằng, thời gian qua, một cuộc cải cách về bảo đảm trật tự, ATGT đã được thực hiện trên diện rộng. Việc tăng mức xử phạt cùng các biện pháp xử lý hành chính kèm theo như trừ điểm GPLX, xử phạt bằng camera, đã có hiệu quả tích cực. Từ việc sợ bị phạt đến hình thành thói quen, ý thức chấp hành pháp luật và từ đó dẫn đến hành vi cụ thể khi tham gia giao thông.

Thượng tá Nguyễn Mạnh Tuấn, Phó trưởng Phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội cho rằng, các quy định mới, đặc biệt là Luật TTATGT đường bộ và Nghị định 168 của Chính phủ, đã tác động mạnh mẽ đến ý thức tham gia giao thông của người dân. Việc tăng mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm do lỗi cố ý như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, điều khiển xe khi trong cơ thể có nồng độ cồn và các chất kích thích giúp người tham gia giao thông nâng cao ý thức chấp hành.

Bên cạnh đó, quy định nhân văn trong trừ điểm GPLX, tạm giữ GPLX trên môi trường điện tử cũng là biện pháp răn đe hiệu quả, tạo thuận lợi cho người dân khi tham gia giao thông”, Thượng tá Nguyễn Mạnh Tuấn, Phó trưởng Phòng CSGT chia sẻ.

Trong khi đó, ông Lê Kim Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia, cho rằng: Với tốc độ tăng trưởng của phương tiện và dân số như hiện nay, Nghị định 168 ra đời là rất cần thiết.

Ảnh minh họa

Ông Lê Kim Thành phân tích, từ những số liệu báo cáo của Bộ Công an, chỉ trong những tháng vừa qua, TNGT đã giảm sâu về số vụ vi phạm so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy hiệu quả của nghị định đã rất hữu ích và đem đến sự thay đổi nhận thức cho đến hành vi của người tham gia giao thông.

Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia cho biết: “Chúng ta có thể nhận thấy rõ, thực tế giao thông tại các đô thị lớn đã đi vào nền nếp. Người tham gia giao thông đã chấp hành và tuân thủ đúng quy định pháp luật về TTATGT như dừng đỗ xe đúng vạch là vi phạm về lấn làn xe, tốc độ… Bên cạnh đó, vi phạm về nồng độ cồn, vi phạm về tốc độ cũng đã giảm đáng kể”.

Tuy nhiên, thực tế vẫn còn những vụ tai nạn thương tâm xảy ra, vẫn còn những vi phạm là nguyên nhân trực tiếp để xảy ra TNGT. Do vậy, cần sự đồng bộ và đồng hành của chính quyền, của người dân và của toàn xã hội để chung tay kéo giảm TNGT trên toàn quốc.

Theo ông Thành, “Mỗi người cần phải có trách nhiệm khi tham gia giao thông bằng cách tuân thủ các quy định của pháp luật về TTATGT, như đi đúng làn đường, phần đường, đi đúng tốc độ, đã uống rượu, bia thì không lái xe; các bậc phụ huynh phải là những tấm gương cho con em của mình và không giao xe cho người không đủ điều kiện để tham gia giao thông…”.

Nhật Minh

Nguồn Công Lý : https://congly.vn/nghi-dinh-168-2024-nd-cp-don-bay-thuc-day-chuyen-bien-hanh-vi-giao-thong-481637.html