Nghị quyết 71 - Trao quyền tự chủ toàn diện để đổi mới quản trị đại học

3 giờ trướcBài gốc

Tự chủ, hội nhập, bứt phá

Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị vừa được ban hành đã tạo ra luồng sinh khí mới cho giáo dục đại học Việt Nam. Văn kiện định hướng phát triển và đưa ra các chính sách đặc thù, quan trọng nhất là giao quyền tự chủ đầy đủ và toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học, thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Đại học Quốc gia Hà Nội được giao vai trò “đầu tàu”, dẫn dắt và lan tỏa chất lượng cho toàn hệ thống. GS.TS Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, nhấn mạnh: “Đưa các trường vào top 100 thế giới hoàn toàn khả thi nếu đầu tư nghiêm túc vào đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất và uy tín để thu hút sinh viên”.

Không gian thư viện của ĐHQGHN với hệ thống đầu sách tham khảo đa dạng, đáp ứng cho sinh viên học tập, nghiên cứu

Còn theo PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội thì đổi mới giáo dục đại học chưa bao giờ cấp bách và quyết liệt như hiện nay. Nghị quyết 71 không chỉ là văn kiện pháp lý mà còn là lời cam kết đưa trí tuệ Việt Nam vươn tầm thế giới, đồng thời đặt ra thách thức để các trường chủ động xây dựng chiến lược đổi mới quản trị, đầu tư cho nghiên cứu và mở rộng hợp tác quốc tế, tận dụng cơ hội và khẳng định vị thế trong hệ thống giáo dục toàn cầu.

PGS.TS Phạm Bảo Sơn, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, xếp hạng quốc tế là công cụ đối sánh, quan trọng là nâng cao chất lượng thông qua nguồn lực, hội tụ nhân tài và quản trị linh hoạt.

Cùng quan điểm trên, TS. Lê Hồ Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế cho rằng: “Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo là một văn kiện quan trọng, định hướng chiến lược cho sự phát triển của ngành giáo dục Việt Nam trong giai đoạn tới. Một ưu điểm nổi bật là yêu cầu đột phá về thể chế và quản trị. Các trường đại học được trao quyền tự chủ lớn hơn, đặc biệt trong tuyển dụng, bổ nhiệm, tổ chức bộ máy”.

Tuy nhiên, để triển khai thành công Nghị quyết đòi hỏi đầu tư lớn về tài chính, cơ sở vật chất và nhân lực chất lượng cao. Việc đảm bảo đủ và đúng nguồn lực để thực hiện có thể là thách thức lớn, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn.

“Ba yếu tố then chốt để giáo dục đại học phát triển bền vững: Quản trị hiện đại, tự chủ gắn trách nhiệm và liên kết với doanh nghiệp. Các trường cần minh bạch trong quản trị, tự chịu trách nhiệm về chất lượng đào tạo và tài chính, đồng thời hợp tác với doanh nghiệp để sinh viên ra trường có năng lực thực tế. Nếu đồng bộ ba yếu tố này, giáo dục đại học Việt Nam sẽ hội nhập quốc tế thực chất và bền vững”, TS Lê Viết Khuyến.

Một số chuyên gia nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ vẫn là “điểm nghẽn” khi nguồn thu từ hoạt động này tại đa số trường rất thấp. Cần căn cứ tiềm lực khoa học công nghệ để phân bổ kinh phí nghiên cứu, thúc đẩy nghiên cứu cơ bản, ươm tạo công nghệ và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Tự chủ gắn với trách nhiệm

TS Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam, phân tích thực tế triển khai: trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam đang nỗ lực nâng cao chất lượng và hội nhập quốc tế, vấn đề tự chủ, quản trị hiện đại và hợp tác với doanh nghiệp là những điểm nghẽn rất lớn.

Theo ông, ba yếu tố mấu chốt để giáo dục đại học phát triển bền vững là: Trước tiên, cơ chế quản trị hiện đại - Phân định rõ quyền hạn giữa Hội đồng trường, hiệu trưởng và các khoa, bộ môn, đảm bảo mô hình quản trị hiện đại, tránh tình trạng tự chủ hình thức. Thứ hai là, tự chủ gắn với trách nhiệm - Các cơ sở giáo dục tự chủ nhưng phải chịu trách nhiệm về chất lượng đào tạo và tài chính, Nhà nước giám sát nhưng không can thiệp chi tiết vào quản lý. Cuối cùng là, việc liên kết xã hội, đặc biệt doanh nghiệp cần được pháp luật ràng buộc. “Trường học phải chịu trách nhiệm đào tạo đúng chuẩn, doanh nghiệp tham gia để đảm bảo sinh viên ra trường có năng lực thực tế. Không thể chỉ hô hào, khuyến khích mà không có nghĩa vụ pháp lý rõ ràng”, TS Khuyến nhấn mạnh.

TS Lê Viết Khuyến cho rằng: “Nếu đồng bộ ba yếu tố này, các trường đại học sẽ phát triển bền vững, hội nhập quốc tế thực chất. Ba phần giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học phải nối khớp với nhau, từ sơ cấp đến cao học, để tạo thành hệ thống hoàn chỉnh. Nếu thiếu liên thông, hệ thống sẽ rời rạc, như Nghị quyết 71 chỉ ra nhưng chưa triển khai đồng bộ”.

GS.TSKH Dương Quý Sỹ, Ủy viên Hội đồng Quốc gia Giáo dục & Phát triển nhân lực, cho biết: “Nghị quyết 71 nhằm tạo ra bước đột phá trong giáo dục đại học, là bước ngoặt quan trọng cho toàn hệ thống. Hội nhập lần này là đòn bẩy để khẳng định vị thế giáo dục Việt Nam trên bản đồ thế giới. Điểm nổi bật là quyền tự chủ toàn diện, không chỉ giới hạn trong tài chính mà còn mở rộng tới tuyển dụng, bổ nhiệm lãnh đạo, mời giảng viên và giáo sư quốc tế”.

Ông lý giải thêm, các trường có thể tự quyết định và thực hiện phù hợp trong tuyển dụng, bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý đối với người giỏi từ nước ngoài, hoặc tự chủ về quy trình tuyển dụng, bổ nhiệm giáo sư, phó giáo sư và các chức danh giảng viên nước ngoài, phù hợp thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam. Đây là bước chuyển biến, giúp các trường chủ động thu hút nhân tài, rút ngắn quy trình và đáp ứng nhanh yêu cầu hội nhập.

Đại học Quốc gia Hà Nội và các trường thành viên đi tiên phong trong ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong giảng dạy, quản trị và nghiên cứu, đảm bảo học đi đôi với hành, lý thuyết gắn với thực tiễn. Nghị quyết 71-NQ/TW mở ra thời kỳ hội nhập toàn diện với cơ chế đặc thù phát triển đại học nghiên cứu đẳng cấp quốc tế và chiến lược đưa nguồn nhân lực Việt Nam bước ra mạng lưới giáo dục toàn cầu.

Nghị quyết 71-NQ/TW là văn kiện pháp lý, là chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam, mở ra thời kỳ hội nhập toàn diện với quyền tự chủ mạnh mẽ và cơ chế đặc thù. Kết hợp quản trị minh bạch, tự chủ gắn trách nhiệm và liên kết với doanh nghiệp, các trường đại học có cơ hội nâng cao chất lượng, thu hút nhân tài và khẳng định vị thế trên bản đồ giáo dục thế giới.

Thu Hằng/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/nghi-quyet-71-trao-quyen-tu-chu-toan-dien-de-doi-moi-quan-tri-dai-hoc-post1233064.vov