Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo những lo ngại đối với an ninh quốc gia về Kênh đào Panama

5 giờ trướcBài gốc

Kênh đào Panama đang là chủ đề gây tranh cãi giữa Mỹ và Panama. Ảnh:GT

Ngày 31-1, trong một cuộc phỏng vấn với kênh The Megyn Kelly Show của Công ty phát thanh vệ tinh Sirius XM, ông Marco Rubio đã nhắc lại một số lo ngại của Tổng thống Donald Trump về ảnh hưởng của Trung Quốc đối với tuyến đường thủy chiến lược này.

Ngoại trưởng Mỹ cho biết, ông "hoàn toàn không nghi ngờ" rằng Trung Quốc có một kế hoạch dự phòng để đóng Kênh đào Panama trong trường hợp xảy ra xung đột với Mỹ và Washington có ý định giải quyết những gì họ coi là mối đe dọa an ninh quốc gia.

Trước đó, trong bài phát biểu nhậm chức ngày 20-1, Tổng thống Donald Trump một lần nữa cáo buộc Panama đã phá vỡ lời hứa khi đưa ra việc chuyển giao kênh đào vào năm 1999 và nhượng lại quyền quản lý hoạt động cho Trung Quốc - những tuyên bố mà chính phủ Panama đã kịch liệt phủ nhận.

Ông Marco Rubio đã chỉ ra một công ty có trụ sở tại Hong Kong đang vận hành 2 cảng ở lối vào Đại Tây Dương và Thái Bình Dương của kênh đào, đồng thời coi đây là một rủi ro đối với Mỹ.

Trung Quốc chưa có phản ứng nào đối với phát ngôn của Ngoại trưởng Marco Rubio.

Panama là một trong những đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại Mỹ Latinh, nhưng kể từ tháng 12-2024, quan hệ giữa 2 nước có dấu hiệu rạn nứt khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố muốn lấy lại Kênh đào Panama.

Trong một phản ứng cùng ngày, Tổng thống Panama José Rául Mulino nhấn mạnh: "Chủ quyền của Panama đối với kênh đào là rõ ràng. Nội dung này sẽ không nằm trong chương trình nghị sự của chuyến thăm do Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio dẫn đầu. Linh hồn của một quốc gia không phải là thứ để thảo luận".

Kênh đào Panama được xây dựng hoàn thành vào năm 1914. Tại thời điểm đó, đây được coi là một trong những thành tựu quan trọng nhất về chính sách đối ngoại của Mỹ. Năm 1977, Tổng thống Jimmy Carter và nhà lãnh đạo Panama Omar Torrijos đã ký kết một hiệp ước chuyển giao quyền kiểm soát kênh đào từ Mỹ sang Panama. Hiệp ước có hiệu lực từ ngày 31-12-1999, chấm dứt gần một thế kỷ Mỹ quản lý kênh đào.

Theo hiệp ước, Mỹ đã trả lại kênh đào với thỏa thuận rằng tuyến đường thủy này được vận hành một cách trung lập. Mỹ có thể can thiệp quân sự nếu hoạt động của kênh đào bị gián đoạn do xung đột nội bộ hoặc xung đột do một thế lực nước ngoài gây ra. Đây có vẻ là điều mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đang ám chỉ khi ông đe dọa sẽ "lấy lại kênh đào".

Hiện tại, mặc dù kênh đào do Panama vận hành, hai cảng ở hai đầu kênh được quản lý bởi công ty CK Hutchinson có trụ sở tại Hong Kong, trong khi các cảng khác gần đó do các công ty tư nhân từ các quốc gia và vùng lãnh thổ gồm Mỹ, Singapore và Đài Loan (Trung Quốc) điều hành.

Trên thực tế, kể từ năm 2000, kênh đào đã được điều hành bởi Cơ quan quản lý kênh đào Panama. Vị trí quản lý, phó quản lý và ban quản trị gồm 11 thành viên do chính phủ Panama lựa chọn nhưng hoạt động độc lập.

Phần lớn nhân viên của kênh đào là người Panama và chính phủ nước này chỉ định những công ty nào được trao hợp đồng điều hành các cảng gần kênh đào. Các tàu đi qua kênh đào dài 50 dặm phải được điều khiển bởi các thuyền trưởng địa phương làm việc cho Cơ quan quản lý kênh đào.

Tổng thống Panama José Rául Mulino cho biết, chính phủ Mỹ vẫn chưa cung cấp cho chính quyền của ông bất kỳ bằng chứng nào mà họ đã thu thập được về việc Trung Quốc kiểm soát kênh đào.

Quỳnh Dương

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/ngoai-truong-my-canh-bao-nhung-lo-ngai-doi-voi-an-ninh-quoc-gia-ve-kenh-dao-panama-691992.html