Ngoại trưởng Mỹ phát tín hiệu về thời hạn chót mới sau ngày làm việc 'hiệu quả nhất' về Ukraine

2 giờ trướcBài gốc

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (phải) phát biểu với báo giới tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 23/11/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Báo The Kyiv Post của Ukraine ngày 24/11 cho biết sau một ngày dài đàm phán dồn dập, liên tục suốt ngày đêm tại Geneva, vào tối 23/11, theo Nhà Trắng, Mỹ và Ukraine cùng tuyên bố rằng họ đã thống nhất về những đường nét chính của một “khuôn khổ hòa bình” mới và đây sẽ là khuôn khổ “hoàn toàn bảo vệ” chủ quyền của Ukraine, đồng thời có thể trở thành nền tảng cho một thỏa thuận chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Dù tuyên bố chung thể hiện sự tiến triển, nhưng cuộc họp báo của Ngoại trưởng Marco Rubio tại Phái bộ Mỹ vẫn cho thấy thực tế phức tạp hơn, đó là có tiến bộ, thậm chí tiến bộ rõ rệt, tuy nhiên, vẫn còn rất xa vạch đích. Quan trọng hơn, không còn thời hạn chót là trước Lễ Tạ ơn (27/11).

Ngoại trưởng Rubio nhấn mạnh nhiều lần rằng “chúng ta cần thêm thời gian”. Đây được xem như một sự điều chỉnh đáng chú ý từ Washington, nơi mà chính quyền trước đó xem ngày 27/11 như một loại tối hậu thư mềm để chuyển khuôn khổ hòa bình sang giai đoạn mới - chuyển dự thảo cho phía Liên bang Nga.

Vài giờ sau khi trả lời báo chí, các quan chức Mỹ xác nhận với The Kyiv Post rằng ông Rubio đã rời Geneva trên đường trở về Washington, chính thức phát tín hiệu rằng giai đoạn đàm phán hiện tại tạm dừng.

Một bước đột phá “rất hiệu quả”, nhưng thiếu các chi tiết then chốt

Trong tuyên bố chung công bố ngày 23/11, Nhà Trắng sử dụng câu từ ngắn gọn, thận trọng nhằm tránh làm bên nào hoảng sợ, cho biết các nhà đàm phán Mỹ và Ukraine đã có thảo luận “rất hiệu quả” và thống nhất rằng bất kỳ thỏa thuận cuối cùng nào cũng phải “tôn trọng đầy đủ chủ quyền của Ukraine” và tạo ra một “nền hòa bình công bằng, bền vững”.

Hai bên, theo tuyên bố, đã soạn thảo một “khuôn khổ hòa bình” được cập nhật và sẽ hoàn tất “công việc chuyên sâu về các đề xuất chung trong những ngày tới”.

Ngôn ngữ này phù hợp nổi bật với các lằn ranh đỏ công khai của Tổng thống Volodymyr Zelensky, vốn ngày càng cứng rắn khi Ukraine bước vào một mùa đông khác với các cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái (UAV) và cắt điện luân phiên.

Trên Telegram, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi kết quả trong ngày là “những tín hiệu cho thấy đội ngũ của Tổng thống Trump đang lắng nghe chúng tôi”, – một sự cải thiện rõ rệt so với vài tuần trước, khi lo ngại của Kiev về các nhượng bộ của Mỹ bộc lộ công khai.

“Ngày hiệu quả nhất”, nhưng chưa xong, còn cách vạch đích rất xa

Ngoại trưởng Rubio mở đầu cuộc họp báo với câu mà đội ngũ của ông đã thống nhất: “Hôm nay có lẽ là ngày hiệu quả nhất trong suốt mười tháng chúng tôi làm việc về những vấn đề này”.

Nhưng khi phóng viên hỏi cụ thể về các điểm còn mắc kẹt, lằn ranh đỏ, khả năng nhượng bộ thì nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ nhiều lần né tránh, nói rằng các vấn đề này “nhạy cảm”, “đang phát triển”, và “chưa sẵn sàng công khai”.

Thông điệp chính của Ngoại trưởng Rubio: sẽ không có hạn chót vào thứ Năm.

“Chúng tôi mong là thứ Năm”, ông Rubio nói, nhưng cho biết thêm rằng “Dù là thứ Năm, thứ Sáu, thứ Tư, hay thứ Hai tuần sau – chúng tôi muốn nó diễn ra sớm… nhưng chúng tôi cần thêm chút thời gian”.

Đây là bước lùi đáng kể so với giọng điệu ban đầu của Mỹ, vốn từng gợi mở về một đột phá nhân dịp Lễ Tạ ơn 27/11.

Một số quan chức châu Âu tại Geneva mô tả thời hạn đó mang tính chính trị nhiều hơn ngoại giao – như một động lực hơn là một điểm dừng thực sự – nhưng lời giải thích của ông Rubio cho thấy Nhà Trắng không còn cố định lịch trình có thể ép ra kết quả.

Ông Rubio nhấn mạnh rằng các vấn đề còn lại “không phải không thể vượt qua”, nhưng đề cập đến “ngữ nghĩa”, “ngôn từ”, và “những hạng mục cần quyết định ở cấp cao hơn”.

Quan trọng hơn, ông Rubio thừa nhận rằng ngay cả khi Mỹ và Ukraine chốt được khuôn khổ chung, trận chiến thật sự vẫn ở phía trước: buộc Liên bang Nga phải đồng ý.

Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh: “Người Nga cũng có quyền quyết định ở đây. Bất cứ điều gì chúng ta đưa ra đều phải trình cho họ. Họ phải đồng ý thì mới hiệu quả”.

Tính toán của Kiev: luôn bám sát Washington

Phái đoàn Ukraine đến Geneva với quyết tâm đạt được hai điều: một văn bản họ có thể chấp nhận, và một tín hiệu rõ ràng rằng chính quyền Trump không xa rời Kiev. Đội ngũ của ông Rubio dường như đã đáp ứng được cả hai.

Tuyên bố từ phía Mỹ nói rằng các “quan ngại chính” của Ukraine – bảo đảm an ninh, ổn định kinh tế dài hạn, độ tin cậy năng lượng, điều khoản không xâm lược và chủ quyền – đã được “xử lý toàn diện”.

Các đặc phái viên Ukraine, theo mô tả của phía Mỹ, cho biết dự thảo cập nhật “phản ánh lợi ích quốc gia của họ” và đưa ra “các cơ chế đáng tin cậy và có thể thực thi” nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công trong tương lai từ Liên bang Nga.

Một nhà ngoại giao châu Âu được thông báo về cuộc họp nói rằng đây là “lần đầu tiên sau nhiều tháng”, các quan chức Ukraine tỏ ra “thật sự nhẹ nhõm”.

Nỗi lo châu Âu và chương NATO còn thiếu

Ông Rubio xác nhận rằng Mỹ cũng đã gặp các cố vấn an ninh quốc gia của một số chính phủ châu Âu. Những cuộc trao đổi này “tích cực”, nhưng ông thừa nhận rằng các mục liên quan đến NATO hoặc EU đã được tách ra thành một tiến trình riêng.

Nói cách khác: bất kỳ thỏa thuận song phương nào về bảo đảm an ninh giữa Mỹ và Ukraine cũng sẽ phải qua một tầng đàm phán khác với Brussels và các quốc gia thành viên then chốt, đặc biệt là Ba Lan, Pháp và Đức, vốn cảnh giác trước nguy cơ bị đặt vào thế đã rồi.

Việc Ngoại trưởng Rubio nhấn mạnh rằng ông chưa thấy “kế hoạch đối trọng” từ châu Âu khiến nhiều nhà ngoại giao có mặt ngạc nhiên, vì họ cho rằng Nhà Trắng đơn giản là chưa sẵn sàng đi sâu vào phần liên quan đến liên minh trước khi dự thảo Mỹ–Ukraine được chốt.

Phái đoàn Mỹ và Ukraine trong cuộc đàm phán tại Geneva, Thụy Sĩ ngày 23/11/2025. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Tài liệu động và một khởi đầu vấp váp

Nhà ngoại giao kỳ cựu Daniel Fried, người từng phục vụ dưới các chính quyền Cộng hòa và Dân chủ ở Mỹ, đã mô tả tâm trạng tại giới hoạch định chính sách Mỹ: trong bối cảnh xuất phát điểm hỗn loạn, bất kỳ bản dự thảo cải thiện nào cũng là một cải thiện.

“Xét những sự hỗn loạn, nhầm lẫn và vấp váp từ phía Mỹ, và đống hỗn độn của dự thảo ban đầu, thì hôm nay quả thật là một ngày tốt”, ông Fried viết.

Cụm từ “đống hỗn độn” phản ánh những gì các quan chức tại nửa tá thủ đô đã đề cập: một giai đoạn đầu đầy hỗn loạn do các đặc phái viên thân Trump dẫn dắt, với quyền hạn mơ hồ, nhiều kênh cạnh tranh, và các ràng buộc chính trị thay đổi liên tục ở Washington.

Tuy nhiên, 96 giờ vừa qua cho thấy sự siết chặt kỷ luật rõ rệt. Ngoại trưởng Rubio nhắc đến “mối tương tác sâu rộng” của các quan chức Mỹ tại Kiev, bao gồm cả Bộ trưởng Lục quân, nhằm chốt lập trường của Ukraine trước khi đến Geneva.

Lạc quan thận trọng, không có hạn chót

Điều gì sẽ diễn ra tiếp theo? Ngoại trưởng Rubio nói khá mơ hồ. Ông cho biết các nhóm kỹ thuật hai bên sẽ tiếp tục làm việc “toàn thời gian”, ngay cả khi các lãnh đạo cấp cao tạm rời.

Các dự thảo bổ sung và phản hồi sẽ được trao đổi trong 24–48 giờ tới. Các chính phủ châu Âu sẽ được cập nhật riêng.

Nhưng thực tế cốt lõi vẫn không đổi: Mỹ và Ukraine phải hoàn tất đề xuất trước khi có thể chuyển cho Moskva. Và giai đoạn đó sẽ khó khăn hơn – khó khăn hơn rất nhiều – so với bất cứ điều gì vừa diễn ra ở Geneva cuối tuần này.

Ngoại trưởng Rubio không tô hồng điều này. Khi được hỏi điều gì sẽ xảy ra khi Mỹ và Ukraine chuyển dự thảo cho Liên bang Nga, ông dừng lại một lúc rồi mới nói rằng:“Đó là phần khác của phương trình. Họ phải đồng ý thì mới có thể hoạt động”.

Một nhà ngoại giao phương Tây được cập nhật về các cuộc đàm phán 23/11 nói với báo The Kyiv Post rằng tiến triển hôm nay là thật, nhưng có thể tan biến ngay khi chạm vào Điện Kremlin.

Việc Ngoại trưởng Rubio rời Geneva – được quan chức Mỹ xác nhận ngay sau nửa đêm theo giờ Geneva – cho thấy giai đoạn đầu của các cuộc đàm phán đã kết thúc.

Ông Rubio sẽ báo cáo trực tiếp với Tổng thống Trump, và các quyết định sẽ được đưa ra về thời điểm và cách thức nối lại đàm phán cấp cao.

Cả Nhà Trắng và chính phủ Ukraine đều muốn thể hiện sự thống nhất, rõ ràng và tiến triển.

Nhưng việc thiếu một mốc thời gian cố định – cùng thông điệp rõ ràng của ông Rubio rằng không thể ép tiến độ – chính là tín hiệu quan trọng nhất của thời điểm hiện tại.

Như một nhà ngoại giao châu Âu nói khi mô tả kết quả đàm phán Geneva với báo The Kyiv Post: “Tiến triển thì có. Đột phá, có thể. Nhưng hòa bình? Vẫn còn một con đường rất dài phía trước”.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/ngoai-truong-my-phat-tin-hieu-ve-thoi-han-chot-moi-sau-ngay-lam-viec-hieu-qua-nhat-ve-ukraine-20251124134347436.htm