UBND TP.HCM vừa có quyết định phê duyệt dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi trên địa bàn quận 8. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 7.300 tỷ đồng, gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư hơn 5.500 tỷ đồng; chi phí xây dựng hơn 837 tỷ đồng.
Về quy mô đầu tư, dự án sẽ xây dựng khoảng 4,3km kè phía bờ Bắc kênh Đôi, kết hợp nạo vét một phần lòng sông kênh Đôi phía bờ Bắc. Đồng thời, mở rộng đường giao thông dọc bờ Bắc kênh Đôi theo quy hoạch (đường Hoài Thanh, đường Nguyễn Duy) theo quy hoạch (20m); xây dựng mới tuyến đường Nguyễn Duy nối dài theo quy hoạch (16m) và xây dựng mới cầu Hiệp Ân 2.
Ngoài ra, dự án sẽ xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên tuyến như hệ thống thoát nước mưa, nước thải, hào kỹ thuật, cây xanh, chiếu sáng dọc theo đường Hoài Thanh, đường Nguyễn Duy; xây dựng một bến thủy nội địa (loại bến hành khách) vị trí xây dựng dọc kè bờ Bắc kênh Đôi tại phường 8, quận 8.
Mục tiêu của dự án là di dời toàn bộ nhà lụp xụp nằm trên và ven các tuyến kênh rạch, cải thiện nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân; chuyển đổi từ chỗ ở tạm bợ có nguy cơ sạt lở, môi trường sống không đảm bảo sang chỗ ở ổn định chất lượng cuộc sống tốt hơn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.
Đặc biệt, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, cải tạo hệ thống thoát nước, xây dựng cảnh quan đô thị văn minh hiện đại, hình thành và phát triển hạ tầng du lịch, phát triển giao thông đường thủy. Qua đó, góp phần chỉnh trang đô thị, tăng diện tích mảng xanh và cây xanh, hoàn chỉnh hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông.
Theo ghi nhận của PV Báo Giao thông, hiện có hàng ngàn căn nhà tạm bợ nằm trên bờ Bắc kênh Đôi. Rất nhiều căn nhà cũ kỹ, mục nát, được chống tạm bợ trên kênh; phía dưới là lớp bùn đen hòa quyện với rác thải tạo nên cảnh tượng nhếch nhác, ô nhiễm.
Nước của dòng kênh đen kịt, bốc mùi hôi tanh cực kỳ khó chịu. Dọc theo bờ kênh, chuột, gián, ruồi, muỗi... sinh sôi, bủa vây khắp nơi, gây phiền toái cho cuộc sống của người dân.
Theo nhiều người dân khu vực, do nhà nằm trong diện di dời, giải tỏa nên họ không sửa sang, xây mới. Dự án treo lâu ngày, nhà cửa của họ cũng xuống cấp theo thời gian. Đến nỗi, nhiều căn nhà không khác gì bãi phế liệu, cũ kỹ, hư hỏng, ẩm thấp... có nguy cơ sụp đổ bất cứ khi nào.
Bà Ngọc, người dân sống trên đường Nguyễn Duy (phường 8, quận 8) cho biết, từ lâu bà đã nghe đến việc di dời, giải phóng nhà trên kênh rạch nhưng chưa triển khai. Gần đây, chính quyền đã thông tin về vấn đề này, bà cảm thấy rất vui.
"Nhà trong khu vực sẽ giải tỏa nên tôi không xây sửa, vì không biết khi nào sẽ đi. Sống gần kênh ô nhiễm nhiều năm nay, nói thật cũng quen rồi nhưng trong thâm tâm ai cũng mong muốn có nơi sống sạch sẽ, ổn định", bà Ngọc nói.
Bà Huệ, người dân sống trên đường Nguyễn Duy, cho biết, nước sinh hoạt trong nhà, rác thải, thậm chí việc đi vệ sinh... đều xả thẳng ra kênh. Suốt nhiều năm nay, tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân. "Cũng biết môi trường không tốt nhưng thu nhập thấp, không có điều kiện đi nơi khác. Giờ cứ sống chung với lũ, đến đâu hay đó", bà Huệ nói.
Trong ảnh là một căn phòng người dân ven bờ Bắc kênh Đôi đang ở. Không gian nhỏ gọn, đồ đạc chồng chất, cộng với sự ẩm thấp và mùi hôi bốc lên từ kênh khiến không khí trở nên khó chịu.
"Chúng tôi rất mong được bố trí nơi ở mới sạch sẽ, tiện nghi để ổn định cuộc sống. Đi đâu cũng được, miễn vẫn ở trong thành phố và rời khỏi khu vực ô nhiễm này", bà Nhung, người dân sống trên kênh chia sẻ. Bà Nhung cùng chồng và ba con hiện đang sống trong căn nhà khoảng 4m2 trên bờ Bắc kênh Đôi.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP.HCM (chủ đầu tư dự án cải tạo bờ Bắc kênh Đôi), UBND quận 8 đã thông báo thu hồi đất và đang đo đạc, kiểm đếm, thu thập thông tin pháp lý từ các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án. Trong tổng số 1.571 hộ bị ảnh hưởng, có 1.005 hộ bị giải tỏa toàn bộ và 566 hộ bị giải tỏa một phần.
UBND quận 8 cũng đã kiến nghị Sở Xây dựng đề xuất UBND TPHCM xem xét, chấp thuận phương án cho chủ đầu tư ứng vốn mua 315 căn hộ tại dự án nhà ở xã hội Hưng Phát (phường 6, quận 8) và 242 căn hộ tại chung cư Resco (số 481 đường Bến Ba Đình, quận 8) để tái định cư cho người dân.
Theo lộ trình, dự án sẽ khởi công vào năm 2025 và hoàn thành năm 2028. Nếu theo đúng kế hoạch, thêm một tuyến kênh của TP.HCM sẽ được cải tạo, chỉnh trang tạo mỹ quan đô thị cho quận 8 nói riêng và TP.HCM nói chung. Trước đó thành phố đã cải tạo rất tốt kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, Tàu Hủ - Bến Nghé. Đang triển khai kênh Tham Lương - Bến Cát - Rạch Nước Lên.
Mỹ Quỳnh