Thân nhân của những người Israel bị Hamas bắt làm con tin cầm ảnh của người thân đứng trong một túp lều tại Jerusalem trong lễ tưởng niệm tổ chức ngày 5/10. (Nguồn: FLASH90)
Báo The Guardian đưa tin, các lễ tưởng niệm không chính thức được tổ chức tại nhiều khu vực định cư ở miền Nam Israel, nơi nhiều cư dân bị giết hại hoặc bắt cóc, trong khi tại Tel Aviv, hàng nghìn người tập trung trong một cuộc mít tinh lớn kêu gọi trả tự do cho các con tin còn bị Hamas giam giữ ở Dải Gaza.
Lễ tưởng niệm quốc gia chính thức sẽ diễn ra vào ngày 16/10 tại nghĩa trang quốc gia trên Núi Herzl, sau kỳ nghỉ Do Thái Simchat Torah.
Hai năm sau vụ tấn công được xem là đẫm máu nhất trong lịch sử Israel, ký ức tập thể về thảm kịch vẫn bao trùm đất nước. Hình ảnh các con tin còn bị giam giữ vẫn xuất hiện tại các trạm xe buýt, còn nhiều ngôi nhà bị đốt cháy trong các khu định cư vẫn trơ trụi, hoang tàn.
Ngày 5/10, hàng trăm người sống sót sau vụ thảm sát tại lễ hội âm nhạc Nova hôm 7/10/2023 đã tham dự lễ tưởng niệm cùng thân nhân các nạn nhân và những người từng bị bắt làm con tin. “Thiên thần này lẽ ra hôm nay đã bước sang tuổi 27. Tôi vẫn sống với ký ức ấy như thể nó chỉ mới xảy ra cách đây một giờ”, ông Ofir Dor, cha của Idan Dor, nạn nhân thiệt mạng tại lễ hội, chia sẻ.
Hy vọng giữa nỗi đau
Ngày kỷ niệm năm nay diễn ra trong bối cảnh dư luận hy vọng chiến sự tại Gaza sắp kết thúc. Ngày 7/10, các phái đoàn của Israel và Hamas đã có mặt tại Ai Cập để tham gia vòng đàm phán gián tiếp mới, nhằm thảo luận việc trao đổi toàn bộ con tin còn bị giữ ở Gaza lấy gần 2.000 tù nhân Palestine, đồng thời xem xét bước đầu Israel rút quân khỏi Dải Gaza.
Dù vẫn còn xa thỏa thuận cuối cùng, vòng đàm phán lần này được đánh giá là mang lại nhiều kỳ vọng hơn so với các nỗ lực hòa giải kể từ khi lệnh ngừng bắn trước đó sụp đổ hồi giữa tháng 3.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, ông hy vọng có thể công bố việc phóng thích con tin “trong vài ngày tới”, trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Hamas sẽ phải đối mặt với “sự hủy diệt hoàn toàn” nếu thỏa thuận không đạt được.
Tại một số khu tưởng niệm, người dân đã chuyển các hoạt động tưởng niệm thành những cuộc biểu tình, kêu gọi chính phủ sớm đạt được thỏa thuận nhằm đưa con tin về nước và chấm dứt xung đột. Tối 4/10, tại Quảng trường Con tin ở Tel Aviv, thân nhân các con tin đã yêu cầu Thủ tướng Netanyahu chấp thuận kế hoạch của ông Trump về chấm dứt xung đột ở Gaza.
Trong khi đó, tại Gaza, người dân chờ đợi trong lo âu khả năng đạt được lệnh ngừng bắn. Dù Tổng thống Trump yêu cầu Israel ngừng không kích để chuẩn bị cho việc trao đổi con tin, các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn. Cơ quan Y tế Gaza cho biết, ít nhất 19 người thiệt mạng trong 24 giờ qua.
Ngày 7/10 cũng đánh dấu hai năm kể từ khi Israel bắt đầu chiến dịch quân sự tại Gaza, chiến dịch gây ra những tổn thất nặng nề về người và của cho dải đất ven Địa Trung Hải này.
Theo Cơ quan Y tế Gaza, hơn 67.000 người Palestine đã thiệt mạng và khoảng 170.000 người bị thương kể từ khi xung đột bùng phát, trong đó có ít nhất 460 người tử vong vì đói.
Bảo Minh