Ruộng lúa của nhiều hộ dân xã Thượng Minh bị sạt lở.
Tại cánh đồng trung tâm xã Thượng Minh, chúng tôi thấy dọc con suối hàng trăm mét đất trồng lúa, ngô và cây màu của người dân đã bị sạt lở nghiêm trọng sau những trận mưa lớn xảy ra trong năm 2025 và từ những năm trước. Nhiều hộ dân mất gần nửa diện tích canh tác lúa. Dòng nước từ các khe suối đổ xuống cuốn theo đất, đá, bùn làm sạt phần bờ ruộng vốn đã yếu từ trước đó.
Ông Hoàng Văn Cường, ở thôn Bản Xả, chia sẻ: Năm nào mưa to cũng sạt, nhưng chưa bao giờ nặng như năm nay. Đất bị trôi mất, ruộng lúa của gia đình tôi cũng như nhiều hộ dân khác đang bị hẹp dần, vụ sau chưa biết khắc phục thế nào để cấy lúa. Chúng tôi mong Nhà nước bố trí nguồn kinh phí xây dựng kè để giữ lại những diện tích đất nông nghiệp của người dân.
Không chỉ ở Thượng Minh, hiện tượng sạt lở đất nông nghiệp cũng diễn ra tại các xã Chợ Rã, Ba Bể, Đồng Phúc… và vẫn có nguy cơ sạt tiếp. Do đặc điểm địa hình dốc, đất yếu, hệ thống thủy lợi chưa bảo đảm, nhiều khu ruộng ven suối vùng cao không có kè chắn. Khi mưa lớn kéo dài, nước chảy mạnh làm xói chân ruộng, từng khoảnh đất bị cuốn theo dòng nước. Mỗi vụ sạt lở, người dân không chỉ mất đất mà còn mất công sức, giống, phân bón và cả nguồn lương thực cho năm sau.
Nhiều diện tích đất nông nghiệp gần sông, suối ở xã Thượng Minh bị sạt lở.
Ông Lý Văn Trường, Phó Chủ tịch UBND xã Thượng Minh, cho biết: Mấy năm nay nhiều diện tích đất ruộng của người dân bị sạt lở do mưa lũ lớn. Nếu không kịp thời làm kè thì diện tích đất sản xuất sẽ tiếp tục bị thu hẹp. Chính quyền địa phương đã kiến nghị cấp trên hỗ trợ kinh phí xây dựng bờ kè bảo vệ đất nông nghiệp, nhất là ở những khu vực xung yếu, có cánh đồng lớn. Tuy nhiên, do nguồn kinh phí còn hạn chế, việc đầu tư chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Hiện nay, địa phương đã rà soát, lập danh mục những vị trí có nguy cơ sạt lở cao để đề xuất tỉnh hỗ trợ đầu tư. Trước mắt, xã vận động người dân dùng đá hộc, bao đất, tre nứa để gia cố tạm.
Việc đầu tư xây dựng bờ kè, kênh mương kiên cố là rất cần thiết để bảo vệ đất sản xuất vùng cao. Tuy nhiên, chi phí xây dựng lớn, trong khi ngân sách địa phương hạn hẹp, nên cần lồng ghép vào các chương trình, dự án… Ngoài giải pháp đầu tư công trình, các địa phương cũng cần tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân cải tạo ruộng, trồng các loại cây tre, trúc… làm bờ rào góp phần giữ đất tự nhiên.
Văn Lạ