Đi khám bệnh phát hiện ra ung thư thực quản
Ung thư thực quản là một trong những bệnh lý ác tính phổ biến và nghiêm trọng. Do ở giai đoạn đầu, các triệu chứng lâm sàng thường không rõ ràng nên đa số thường được phát hiện ở giai đoạn muộn hoặc giai đoạn tiến xa với tỷ lệ sống trên 5 năm là 20%. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, đặc biệt là nội soi tiêu hóa, việc sàng lọc phát hiện sớm và điều trị ở giai đoạn đầu đã mang lại nhiều cơ hội chữa khỏi hoàn toàn cho bệnh nhân.
Tiêu biểu là trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn A., 54 tuổi, cư trú tại Hà Nội, không có triệu chứng tiêu hóa bất thường. Trong một lần khám sức khỏe định kỳ, ông được chỉ định nội soi tiêu hóa. Kết quả phát hiện một tổn thương nhỏ, kích thước khoảng 1 cm ở niêm mạc thực quản. Sinh thiết xác nhận đây là ung thư thực quản giai đoạn sớm.
Tại Trung tâm Tiêu hóa Gan mật - Bệnh viện Bạch Mai, ông Nguyễn Văn A. được tư vấn thực hiện kỹ thuật cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi (ESD - Endoscopic Submucosal Dissection). Đây là phương pháp tiên tiến cho phép loại bỏ hoàn toàn các khối u ở lớp niêm mạc đường tiêu hóa mà không cần phẫu thuật. Thủ thuật được thực hiện nhẹ nhàng; bệnh nhân ít đau đớn và hồi phục nhanh chóng. Sau can thiệp, ông A. xuất viện trong thời gian ngắn, không cần điều trị bổ sung như hóa trị hay xạ trị.
Kỹ thuật cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi (ESD) là thủ thuật có nhiều ưu điểm giúp bệnh nhân ung thư thực quản giai đoạn sớm có thể khỏi hoàn toàn, thời gian sống kéo dài bình thường như người khỏe mạnh. Đây cũng là thủ thuật can thiệp tối thiểu, giúp bảo tồn đường tiêu hóa và có thể lấy tổn thương để làm giải phẫu bệnh.
Bác sỹ Trung tâm Tiêu hóa gan mật chúc mừng bệnh nhân khỏi bệnh và được xuất viện. Ảnh BVCC
Các dấu hiệu nhận biết ung thư thực quản
Thực quản là một ống tiêu hóa chứa thức ăn và các chất lỏng đi từ họng xuống dạ dày. Các tuyến của thực quản chế tiết ra các chất nhầy giúp làm ẩm đường dẫn thức ăn và thức ăn có thể đi xuống dạ dày dễ dàng hơn.Ung thư thực quản là khối u ác tính xuất phát từ các tế bào biểu mô của thực quản. Bao gồm hai loại chính là ung thư biểu mô vảy và ung thư biểu mô tuyến. Ung thư biểu mô vảy xuất phát từ tế bào dạng biểu bì ở thành thực quản và thường xuất phát ở phần trên và giữa thực quản. Ung thư biểu mô tuyến thường phát triển từ tổ chức tuyến ở phần dưới thực quản.
Yếu tố gây bệnh chính xác của ung thư thực quản hiện nay chưa rõ. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư thực quản: tuổi cao, nam giới, hút thuốc, uống rượu... Phần lớn các bệnh nhân mắc bệnh ở tuổi trên 60. Hút thuốc lá hoặc các chế phẩm có thuốc lá là nguy cơ chủ yếu gây ung thư thực quản.
Những người nghiện rượu hoặc uống rượu thường xuyên có nguy cơ cao bị ung thư thực quản, nguy cơ này đặc biệt cao ở những người sử dụng cả rượu và thuốc lá; bệnh lý thực quản như viêm thực quản Barrett: Loét thực quản kéo dài làm tăng nguy cơ bị ung thư thực quản; các bệnh lý khác gây hoại tử niêm mạc thực quản như nuốt phải chất acid hoặc các chất phụ gia khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư thực quản. Ngoài ra, các bệnh nhân bị các bệnh ung thư vùng đầu, mặt, cổ có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư thứ hai ở vùng này, trong đó có ung thư thực quản.
Ở giai đoạn sớm, ung thư thực quản thường không có biểu hiện triệu chứng. Tuy nhiên, khi khối u phát triển, có thể xuất hiện các triệu chứng: Nuốt đau, nuốt khó; gầy sút cân nhiều; đau họng hoặc lưng, phía sau xương ức hoặc hai xương bả vai; rát họng hoặc ho kéo dài; nôn; ho ra máu. Các triệu chứng này có thể do ung thư thực quản gây ra hoặc do một căn bệnh khác, do vậy với các triệu chứng này ngoài thăm khám lâm sàng cần làm một số xét nghiệm: chụp thực quản có uống thuốc cản quang; nội soi thực quản; chụp cắt lớp vi tính (CT Scanner; xạ hình xương); chụp PET/CT xem mức độ xâm lấn của ung thư.
Phát hiện ung thư thực quản càng sớm tỷ lệ sống càng cao
Theo đánh giá của các bác sĩ, nội soi tiêu hóa với độ phân giải cao, phóng đại và chức năng tăng cường hình ảnh có thể phát hiện tổn thương ung thư thực quản khi mới xuất hiện ở lớp niêm mạc với nguy cơ di căn rất thấp, từ 0 - 4%, là tiền đề để thực hiện các phương pháp điều trị qua nội soi đạt hiệu quả điều trị triệt để.
Theo thống kê, tỷ lệ sống sót sau 5 năm của bệnh nhân ung thư thực quản ở giai đoạn I đạt 80-90%. Phương pháp ESD là thủ thuật ít xâm lấn, giảm thiểu tổn thương mô xung quanh và nguy cơ biến chứng, giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng. Điều trị sớm giúp bệnh nhân tránh được các liệu pháp điều trị phức tạp, bảo tồn chức năng thực quản và nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường.
Việc khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là nội soi tiêu hóa, đóng vai trò quan trọng trong phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn đầu. Những người trên 50 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, uống rượu bia, tiền sử gia đình mắc ung thư thực quản nên thực hiện tầm soát định kỳ để bảo vệ sức khỏe.
Thực hiện khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư tiêu hóa. Phát hiện và điều trị sớm không chỉ cứu sống bạn mà còn mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn.
T.Hằng