Dự kiến từ 2026, người dân phải cung cấp số lượng nhà đất sở hữu
Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định về xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu nhà ở, thị trường bất động sản, thay thế Nghị định 94/2024. Theo đề xuất, từ năm 2026, tổ chức và cá nhân Việt Nam cũng như nước ngoài sẽ phải cung cấp thông tin về nhà ở và bất động sản mà họ sở hữu để tích hợp vào Hệ thống thông tin quốc gia.
Các thông tin phải cung cấp bao gồm dữ liệu nhận diện (họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý), loại hình nhà ở, địa chỉ, diện tích, số lượng, thời hạn và hình thức sở hữu cùng tình trạng pháp lý. Ngoài ra, người thụ hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở như nhà xã hội, nhà ở cho người có công, hộ nghèo hoặc cận nghèo cũng cần khai báo thông tin định danh, hình thức đăng ký (mua, thuê, thuê mua) và dự án cụ thể.
Đối với nhà ở thuộc tài sản công, tổ chức và cá nhân phải cung cấp số lượng tài sản, diện tích, mục đích sử dụng, tình trạng quản lý và đơn vị được giao quản lý. Bộ Xây dựng cho biết quy định mới nhằm nâng cao chất lượng dữ liệu, tăng tính minh bạch, giúp điều tiết thị trường và đáp ứng nhu cầu thông tin chính đáng của xã hội.
Dự thảo cũng bổ sung quy định tạo mã số bất động sản duy nhất cho mỗi dự án, đảm bảo tính định danh và không thay đổi trong suốt vòng đời dữ liệu. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ khởi tạo mã số này khi dự án được phê duyệt và cập nhật thông tin về chủ đầu tư, vị trí, quy mô, tổng vốn đầu tư, thời hạn hoạt động, tiến độ và các văn bản pháp lý liên quan.
Ngoài nhà ở thương mại và nhà ở xã hội, dữ liệu còn bao gồm các loại hình đặc thù như nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp, nhà công vụ, nhà tái định cư, nhà cho lực lượng vũ trang, nhà cho thuê do hộ gia đình hoặc doanh nghiệp đầu tư, cũng như nhà ở bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Lộ trình triển khai được chia thành ba giai đoạn. Quý IV năm nay sẽ bắt đầu thí điểm tại 5 thành phố: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ. Hai quý đầu năm 2026 là giai đoạn triển khai kỹ thuật, cập nhật và tích hợp dữ liệu với Hệ thống thông tin quốc gia. Đến quý III/2026, hệ thống sẽ được vận hành thử, trước khi chính thức đi vào hoạt động từ quý IV cùng năm.
Bộ Xây dựng sẽ đầu tư, nâng cấp hoặc thuê dịch vụ công nghệ để kết nối với các địa phương, đồng thời phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong việc chia sẻ dữ liệu đất đai. UBND các tỉnh, thành sẽ ban hành quy chế phối hợp và yêu cầu tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin đúng thời hạn, với hình thức khai báo trực tuyến sau khi hệ thống dùng chung hoàn thiện.
Quỳnh Trang