Người tái sinh văn hóa Mông

Người tái sinh văn hóa Mông
5 giờ trướcBài gốc
Nghệ nhân Giàng Seo Già truyền dạy văn hóa Mông cho các em học sinh tham gia lớp học tại Khu du lịch Cát Cát. Ảnh: Hoàng Nguyên
Nhân vật nổi bật, mang vai trò nòng cốt trong việc gìn giữ, bảo tồn văn hóa Mông tại Cát Cát là ông Giàng Seo Già, 66 tuổi. Với 3 năm làm công việc dạy học tại đây, ông đã và đang truyền dạy những giá trị văn hóa quý báu cho thế hệ trẻ. Lớp học của ông không phải là một trường lớp theo kiểu chính quy mà là một lớp học bảo tồn văn hóa Mông do ông tâm huyết lập ra. Điều đặc biệt là lớp học này không phân biệt lứa tuổi, từ học sinh lớp 1 đến lớp 9 đều có thể tham gia. Các em được học song ngữ tiếng Việt và tiếng Mông, giúp các em hiểu rõ hơn về văn hóa và những từ ngữ khó trong tiếng Mông mà có thể các em không biết.
Nội dung giảng dạy của ông Giàng Seo Già vô cùng phong phú, bao gồm nhiều khía cạnh của đời sống và văn hóa Mông. Các em được học cách đan lát, đóng các thùng đập lúa, đan bồ... Không chỉ dừng lại ở các kỹ năng thủ công, ông còn truyền dạy cách làm nhà, làm cửa, thờ cúng tổ tiên và cả những bài hát giao duyên, giải trí. Điều này cho thấy một sự tiếp cận toàn diện trong việc gìn giữ văn hóa, từ những sinh hoạt đời thường đến những nghi lễ tâm linh và nghệ thuật biểu diễn.
Lịch học của lớp cũng rất linh hoạt để phù hợp với lịch học chính khóa của các em. Vào các ngày thường (thứ Hai đến thứ Sáu), các em vẫn đi học ở trường, đến thứ Bảy và Chủ nhật, các em đến lớp học văn hóa này. Đặc biệt, vào thời gian nghỉ Hè, ông Giàng Seo Già dạy liên tục trong suốt 2-3 tháng. Mỗi tiết học kéo dài 45 phút, sau đó nghỉ 15 phút, cứ như vậy cả buổi sáng và chiều. Mặc dù mức độ tiếp nhận kiến thức của các cháu khác nhau, nhưng lớp học không yêu cầu phân lớp, ông dạy dựa trên những gì mình biết và kinh nghiệm sẵn có, không cần soạn giáo án. Điều này thể hiện sự tâm huyết và kiến thức sâu rộng của ông, người trước đây từng là Giám đốc Trung tâm Văn hóa huyện Sa Pa (nay là phường Sa Pa) và là Nghệ nhân Ưu tú của người Mông.
Khó khăn lớn nhất mà ông Giàng Seo Già gặp phải trong quá trình dạy học là quản lý các em nhỏ tuổi, bởi các em còn ham chơi và nghịch ngợm. Tuy nhiên, với tình yêu thương và sự kiên nhẫn, ông luôn miệt mài với công việc của mình, góp phần ươm mầm thế hệ tương lai của người Mông với đầy đủ bản sắc văn hóa dân tộc. “Các cháu đang tuổi ăn, tuổi chơi nên tôi vừa phải dạy, vừa phải dỗ các cháu, đôi khi cũng phải nghiêm khắc. Truyền dạy văn hóa cần có thời gian dài để các cháu hiểu, ngấm và thực hành. Như thế mới đạt được hiệu quả” - ông Giàng Seo Già nói.
Theo lịch học trong tuần, cậu bé Má A Minh, ở xã Tả Van lại cùng em trai và các bạn đến với lớp học văn hóa Mông tại Khu du lịch Cát Cát. Ánh mắt A Minh luôn tràn ngập niềm vui khi tham gia những buổi học ở đây. Anh Má A Khoa, bố của A Minh không giấu được sự yên lòng và tự hào: “Chúng tôi yên tâm vì con được học những điều hay, lẽ phải về văn hóa dân tộc. Đây là hoạt động ý nghĩa, thiết thực cho con trong dịp nghỉ Hè”.
Không chỉ riêng Má A Minh, với các em nhỏ ở bản Cát Cát, mỗi ngày đến lớp là một ngày vui, một ngày hạnh phúc trọn vẹn. Các em được truyền dạy những điệu múa, cách sử dụng nhạc cụ, nghề thủ công truyền thống của dân tộc. Đây là cơ hội để thế hệ trẻ kết nối với cội nguồn, giữ gìn giá trị văn hóa ông cha để lại. Nghệ nhân Giàng Seo Già tâm sự: Dạo trước, nghỉ Hè, một số em thường đi xin tiền khách du lịch làm xấu hình ảnh của Sa Pa. Bây giờ, đến đây học văn hóa Mông và vui chơi cùng các bạn, em nào cũng hào hứng, thích thú.
Lớp học văn hóa Mông ở bản Cát Cát không chỉ tạo sân chơi ngày Hè cho trẻ em, góp phần bảo tồn giá trị truyền thống, mà còn được nhìn nhận như một phần quan trọng trong việc phát triển du lịch của Sa Pa.
Linh Hoàng
Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/nguoi-tai-sinh-van-hoa-mong-post493364.html