Một số gia đình trẻ đang sinh sống tại miền Bắc quyết định "Nam tiến" để mua nhà, trong bối cảnh giá nhà tại Hà Nội vượt xa thu nhập, còn TP.HCM vẫn có nhiều lựa chọn phù hợp khả năng tài chính. Ảnh: Quỳnh Danh.
Anh Mạnh Đức (32 tuổi, Hà Nội) cho biết đang đứng trước một quyết định quan trọng sau gần 4 năm "Nam tiến": Trở về Bắc hay tiếp tục gắn bó với TP.HCM. Lý do cân nhắc là vì anh sắp kết hôn với bạn gái hiện sinh sống và làm việc tại Hà Nội, trong khi hai bên gia đình đều mong cặp đôi sớm ổn định chỗ ở sau khi lập gia đình.
"Ban đầu tôi cũng nghĩ sẽ về Hà Nội, mua một căn hộ khoảng 60 m2 để tiện gần bố mẹ hai bên", anh Đức kể. Với số vốn tích lũy khoảng 2,5 tỷ đồng, anh sẵn sàng vay thêm nhưng không quá 1 tỷ đồng, tổng ngân sách dự kiến khoảng 3,5 tỷ đồng để mua nhà.
Tuy nhiên, sau một thời gian tìm hiểu và nhờ môi giới tư vấn, anh đang dần nghiêng về phương án đưa bạn gái vào TP.HCM sinh sống và mua nhà tại đây.
TP.HCM đa dạng lựa chọn hơn
"Với tầm tài chính đó, tôi cảm thấy ở TP.HCM vẫn dễ thở hơn. Tôi có thể tìm được căn hộ diện tích phù hợp nhu cầu, đi vào khu trung tâm trong khoảng 30 phút, chấp nhận ở khu vực không phải lõi nhưng vẫn thuận tiện", anh Đức nói.
Ngược lại, với cùng số tiền tại Hà Nội, anh cho rằng việc tìm được một lựa chọn ưng ý khó hơn nhiều. "Nếu muốn ở gần trung tâm, gần nhà bố mẹ, trong mức ngân sách của tôi, căn hộ thường phải nhỏ hơn và có phần xuống cấp. Còn nếu chọn căn mới, rộng hơn thì lại phải ra vùng ven, đồng nghĩa với việc xa gia đình hai bên", anh trải lòng.
Thực tế, theo ghi nhận của Batdongsan.com.vn, tại TP.HCM, nhà ở dưới 3 tỷ đồng hiện chiếm khoảng 21-31% tổng nguồn cung được rao bán trên nền tảng, trong khi tỷ lệ này tại Hà Nội chỉ quanh mức 10%. Ngược lại, thị trường Hà Nội nghiêng mạnh về phân khúc trung - cao cấp, với mức giá phổ biến 5-10 tỷ đồng.
Dù vậy, kể cả trong nhóm căn hộ trung - cao cấp này, anh Minh Hoàng (38 tuổi) cũng nhận thấy TP.HCM đang mang lại nhiều lựa chọn "hợp túi tiền" hơn khi đặt lên bàn cân so sánh.
Cuối năm 2024, anh Hoàng chi 10 tỷ đồng cho một căn hộ gần 100 m2 tại một dự án ở phường Thạnh Mỹ Tây, TP.HCM. Dù mức giá vượt ngưỡng 100 triệu đồng/m2, anh vẫn đánh giá là "rẻ" so với Hà Nội.
"Ở trung tâm Hà Nội, chung cư mới rất hiếm, giá có nơi vọt lên 130-140 triệu đồng/m2. Nếu cầm 10 tỷ đi mua nhà, tôi có thể mua được một căn rộng hơn căn đang ở, thậm chí là penthouse tầm 180 m2, nhưng phải chấp nhận nằm cách trung tâm 10-15 km. Còn TP.HCM thì có nhiều lựa chọn hơn ở vị trí gần trung tâm", anh Hoàng phân tích.
Dựa trên dữ liệu thống kê, ông Lê Bảo Long, Giám đốc Marketing Batdongsan.com.vn cũng đánh giá khả năng sở hữu nhà của người dân Hà Nội đang khó hơn đáng kể so với người TP.HCM, xét trên cùng một mặt bằng thu nhập.
Cụ thể, tỷ số giá nhà trên thu nhập bình quân đầu người ở TP.HCM là 17,7 lần, cao hơn đáng kể mức trung bình toàn cầu (11,5). Tuy nhiên, chỉ số này tại Hà Nội thậm chí lên đến 22,3 - gần xấp xỉ Singapore.
Tỷ số giá nhà trên thu nhập một số thị trường trên thế giới. Dữ liệu: Batdongsan.com.vn.
Theo ông Long, khi giá nhà neo cao, phần lớn người mua, trừ những trường hợp được hỗ trợ tài chính lớn từ gia đình, đều phải phụ thuộc vào vốn vay ngân hàng, với tỷ lệ vay phổ biến khoảng 30-50% giá trị bất động sản.
Chính sự phụ thuộc này khiến biến động lãi suất trở thành yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi mua nhà. Có tới 81% người TP.HCM được hỏi cho biết vẫn có mong muốn sở hữu nhà trong thời gian 5 năm tới, trong khi tỷ lệ này tại Hà Nội thấp hơn, chỉ khoảng 69%, theo khảo sát người tiêu dùng của Batdongsan.com.vn.
Khác biệt trong tâm lý người mua nhà
Bên cạnh bài toán tài chính, tâm lý người mua nhà ở hai thành phố cũng được đánh giá có nhiều khác biệt.
Cặp đôi nhà sáng tạo nội dung Trinh Phạm - Trần Thành, từng sinh sống và mua nhà tại cả Hà Nội lẫn TP.HCM, cho rằng ở TP.HCM, người dân dễ chấp nhận di chuyển xa hơn.
"Ở Hà Nội, mọi người thường lấy Hồ Gươm làm mốc trung tâm, nhà càng xa Hồ Gươm thì càng bị đánh giá là bất tiện. Tại TP.HCM thì khác, mọi người không quá để ý đến trung tâm quận 1, vì mỗi khu vực lại có một trung tâm riêng như Thủ Đức có Thảo Điền, quận 7 cũ có Phú Mỹ Hưng", anh Trần Thành nhìn nhận.
Chính cặp đôi cũng đã rời căn hộ ở khu vực Thảo Điền để mua một căn nhà phố tại quận 9 cũ. Trinh Phạm cho biết lựa chọn này xuất phát từ nhu cầu về không gian sống rộng rãi hơn cho gia đình, ngay cả khi phải chấp nhận quãng đường di chuyển dài hơn mỗi ngày.
Theo chị, trong bối cảnh ngày càng nhiều gia đình sở hữu ôtô riêng và hệ thống giao thông công cộng dần hoàn thiện, việc ở xa trung tâm truyền thống không còn là rào cản quá lớn, miễn là căn nhà đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt và phù hợp với khả năng tài chính.
Người dân sống tại TP.HCM dễ chấp nhận mua nhà xa trung tâm hơn Hà Nội, nếu có lựa chọn phù hợp lối sống. Ảnh: Quỳnh Danh.
Những thay đổi trong tâm lý người mua và thuê nhà này, theo các đơn vị nghiên cứu, không chỉ mang tính cá nhân mà đang phản ánh một sự dịch chuyển dài hạn của thị trường nhà ở tại hai đô thị lớn nhất cả nước, trong bối cảnh giá nhà ở nội đô ngày càng khó tiếp cận.
Dự báo thời gian tới, bà Cao Thị Thanh Hương, Quản lý cấp cao Bộ phận Nghiên cứu Savills TP.HCM, cho rằng khi nguồn cung nhà ở thương mại vừa túi tiền tiếp tục suy giảm, xu hướng dịch chuyển ra các khu vực vệ tinh sẽ ngày càng rõ nét.
Từ trải nghiệm thực tế, gia đình Trinh Phạm - Trần Thành cũng lưu ý người mua nhà tại TP.HCM chú ý một số yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống, như khả năng chịu ảnh hưởng của triều cường, mưa ngập, hay tình trạng kẹt xe.
Lam Như