Người trẻ Trung Quốc không dám nghĩ đến chuyện về hưu

một ngày trướcBài gốc

Lễ tốt nghiệp tại Đại học Sư phạm Hoa Trung (Vũ Hán), tháng 6/2021. Ảnh: Reuters.

Vừa phải sống trong nền kinh tế Trung Quốc đang tăng trưởng chậm lại, vừa phải đối mặt với áp lực về nhà ở hay hôn nhân, ngày càng nhiều người trẻ cho biết họ quá bận tâm tới các vấn đề trước mắt và không có tâm trí để nghĩ về những viễn cảnh như tuổi già và nghỉ hưu.

“Cứ nghĩ mãi về tương lai cũng chẳng có ý nghĩa gì - tôi thà chỉ chú tâm sống tốt hôm nay còn hơn”, Wu Ruoshi, công chức 29 tuổi tại Vũ Hán, nói với South China Morning Post.

“Đương nhiên (kế hoạch) nghỉ hưu quan trọng nhưng nghĩ đến điều đó cũng chẳng ích gì mà chỉ thêm căng thẳng. Biết đâu khi già tôi sẽ có robot chăm sóc?”.

Chính sách chưa thu hút

Trong những năm gần đây, cả chính phủ Trung Quốc lẫn giới nghiên cứu đều lên tiếng cảnh báo về hậu quả lâu dài của xu hướng già hóa dân số, đặc biệt giữa lúc hệ thống an sinh xã hội của Trung Quốc chịu thêm áp lực.

Người trẻ Trung Quốc giờ đây có nhiều cơ hội để sớm chuẩn bị cho kế hoạch nghỉ hưu. Chính phủ Trung Quốc tháng 12/2024 ban hành chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện mới.

Theo đó, mỗi người có thể đóng góp tới 12.000 nhân dân tệ (khoảng 1.666 USD) mỗi năm để đầu tư vào các sản phẩm khác nhau từ gửi ngân hàng, quỹ tương hỗ, bảo hiểm hưu trí hay các dịch vụ quản lý tài sản. Khoản tiền này sẽ được hưởng ưu đãi về thuế.

Chính sách này trước đó đã được áp dụng tại 36 thành phố thí điểm - bao gồm các đại đô thị như Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu, Tây An hay Thành Đô. Tới thời điểm được áp dụng toàn quốc, hơn 70 triệu tài khoản đã được mở, theo Tân Hoa xã.

Dù vậy, giới phân tích cho rằng có ít người trẻ tính xa đến vậy.

“Khi người trẻ đang phải đối mặt với áp lực khủng khiếp về công việc, thu nhập và hôn nhân, họ làm cách nào có thể nghĩ đến tuổi già”, giáo sư Chen Wei, chuyên gia tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, nhận xét.

Một ngày hội tuyển dụng tại Vũ Hán, tháng 2/2023. Ảnh: Reuters.

Quỹ bảo hiểm xã hội với lao động đô thị, vốn là “xương sống” của hệ thống bảo hiểm xã hội Trung Quốc, có thể cạn kiệt vào năm 2035 do số lượng người trong độ tuổi lao động sụt giảm, theo một báo cáo được Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc xuất bản năm 2019.

Đối với nhiều người, việc giữ được việc làm là cách tốt nhất để đảm bảo nguồn tài chính khi nghỉ hưu vì khi đó họ sẽ tự động có tên trong hệ thống lương hưu, Phó chủ tịch Hiệp hội Dân số Trung Quốc Yuan Xin cho biết. “Hầu hết người trẻ không biết thế nào là tuổi già. Tuổi già dường như là vấn đề của những người khác”, ông nói.

Hệ thống an sinh xã hội trước thách thức

Dữ liệu mới nhất tại Thượng Hải cho thấy cứ mỗi hai người trong độ tuổi lao động - từ 15 đến 64 tuổi - thì sẽ có một người từ 65 tuổi trở lên. Tỷ lệ này đang ngày càng giảm.

Trung Quốc đang phải đối mặt với khủng hoảng dân số đến từ mức sinh thấp và dân số ngày càng già. Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc có hơn 310 triệu người từ 60 tuổi trở lên, chiếm khoảng 22% tổng dân số. Trong đó, số người từ 65 tuổi trở lên là khoảng 220 triệu người, tương ứng 15,6% dân số.

Tại các thành phố lớn, sự mất cân bằng dân số càng thể hiện rõ. Tại Thượng Hải, tỷ lệ dân số từ 60 tuổi trở lên là 37,6% - không mấy khác biệt so với các quốc gia có tỷ lệ người cao tuổi cao nhất thế giới. Trong đó, 336.200 người sống một mình, bao gồm 27.400 người không có gia đình hỗ trợ.

Năm 2024, Trung Quốc tăng tuổi nghỉ hưu từ 60 lên 63 đối với nam, 55 lên 58 đối với nữ làm công việc văn phòng và 50 lên 55 đối với nữ lao động chân tay.

Một số người trẻ Trung Quốc cũng đã dần chuẩn bị cho tuổi già - đặc biệt khi nhiều người lựa chọn không kết hôn và sinh con.

Tuy nhiên, dù hiểu hệ thống an sinh xã hội có thể không bền vững về dài hạn, nhiều người trẻ Trung Quốc vẫn ngần ngại hành động.

Dân số Trung Quốc đang ngày càng già hóa, gây áp lực lên hệ thống an sinh xã hội. Ảnh: Reuters.

“Tôi cảm thấy việc nghĩ đến kế hoạch nghỉ hưu từ giờ không mấy ý nghĩa. Không ai biết tương lai sẽ thế nào”, Mark Tang, 30 tuổi, làm việc tại một công ty Internet tại Bắc Kinh, nói.

“Thay vì nghĩ đến lương hưu, tôi sẽ tập trung tiết kiệm tiền”, Tang nói thêm, cho biết không có kế hoạch tham gia bảo hiểm tự nguyện. “Tôi không nghĩ đây là điều cần thiết. Đối với tôi, tự giữ tiền của mình cũng như vậy”.

Hà Thủy

Nguồn Znews : https://znews.vn/nguoi-tre-trung-quoc-khong-dam-nghi-den-chuyen-ve-huu-post1556762.html