'Người trong cuộc' chia sẻ lý do tâm đắc với sách giáo khoa của NXBGDVN

5 giờ trướcBài gốc

Với thiết kế hiện đại, nội dung gắn với thực tế và định hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh, nhiều giáo viên cho rằng sách mới tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc giảng dạy và kích thích sự sáng tạo của người học.

Sách thiết kế mở, kích thích tư duy sáng tạo của học sinh

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Hoàng Thị Nguyệt - giáo viên môn tiếng Anh, Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Trung Thịnh (huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang) cho hay, hiện nay, môn tiếng Anh của nhà trường đang sử dụng sách giáo khoa Global Success của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

Về bố cục và hình thức trình bày, sách mới được thiết kế khoa học hơn, có hệ thống hình ảnh minh họa phong phú, màu sắc tươi sáng, giúp học sinh dễ hình dung nội dung bài học và tạo cảm giác hứng thú khi học tập.

Đồng thời, sách giáo khoa mới được biên soạn theo chủ đề, chủ điểm với mạch kiến thức liên kết rõ ràng. Mỗi bài học trong sách đều gắn với một chủ đề cụ thể, từ kiến thức ngữ pháp, từ vựng đến bài tập đều xoay quanh chủ đề đó, không còn lan man, dàn trải. Nhờ vậy, học sinh dễ tiếp thu, nhớ lâu và sâu hơn so với sách giáo khoa cũ.

Bên cạnh đó, phần nghe, nói, đọc, viết trong sách giáo khoa mới được phân bổ rất đều và rõ ràng. Mỗi bài học gồm 7 tiết, trong đó có 5 tiết thực hành và 2 tiết luyện tập.

Cô Hoàng Thị Nguyệt - Giáo viên Trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Trung Thịnh. Ảnh: NVCC

Nữ giáo viên bày tỏ: “Cá nhân tôi rất hài lòng với bộ sách theo chương trình mới nhà trường đang sử dụng. Tôi ấn tượng với bài học Environmental protection (thực hành bảo vệ môi trường tự nhiên khỏi tổn hại do các hoạt động của con người gây ra) trong chương trình lớp 8.

Khi thực hiện phần chuẩn bị ở nhà cho bài project vào tiết học hôm sau, học sinh đã đưa ra rất nhiều ý tưởng hay. Các em phát triển ý tưởng từ thực tế ô nhiễm môi trường tại địa phương các em sinh sống. Sau đó, học sinh tự thiết kế poster bằng tiếng Anh với thông điệp cải thiện môi trường. Trong tiết học hôm sau, nhiều em đã tự tin thuyết trình trước lớp.

Điều này không chỉ giúp học sinh phát triển năng lực tự học mà còn kích thích sự sáng tạo liên môn, như tinh thần của giáo dục STEM. Từ việc học ngôn ngữ, các em biết kết hợp kiến thức môn khoa học tự nhiên để tìm ra cách bảo vệ môi trường”.

Cô Nguyệt nhận định, sách giáo khoa mới đã và đang phát huy tốt vai trò phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất của học sinh tại trường.

“Sách giáo khoa tiếng Anh Global Success rất gần gũi và tạo được hứng khởi cho học sinh. Nếu chọn một bộ sách giáo khoa tiếng Anh để đồng nhất chương trình học bậc trung học cơ sở trên cả nước, theo tôi, bộ sách này hoàn toàn phù hợp”, nữ giáo viên chia sẻ.

Trong khi đó, cô Đinh Ánh Hồng - giáo viên tiếng Anh, Trường Tiểu học Khánh Cường (huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình) cho hay, học sinh lớp 3, 4 của trường đang học sách giáo khoa tiếng Anh Global Success.

So với sách giáo khoa cũ, sách Global Success có nhiều đổi mới về nội dung và phương pháp tiếp cận. Thay vì dạy rời rạc từ vựng và ngữ pháp, sách giáo khoa mới chú trọng phát triển toàn diện 4 kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết.

Các chủ đề học tập được lựa chọn gần gũi với đời sống hằng ngày của học sinh, giúp các em dễ dàng liên hệ thực tế và vận dụng. Những đổi mới này phù hợp với đặc điểm tâm lý và thế giới quan của học sinh tiểu học hiện nay, vốn ham học hỏi, yêu thích khám phá và tương tác.

Bên cạnh đó, các hoạt động trong sách giáo khoa được thiết kế theo định hướng phát triển năng lực, không chỉ dừng lại ở việc ghi nhớ kiến thức mà còn rèn luyện tư duy, phản xạ và kỹ năng giao tiếp cho học sinh.

Những dạng bài như Look and Say, Ask and Answer, Do the Project... tạo điều kiện để học sinh thực hành tiếng Anh trong các tình huống thực tế, đồng thời thúc đẩy khả năng làm việc nhóm, tư duy độc lập và sáng tạo. Đây là những kỹ năng quan trọng, góp phần phát triển toàn diện cho học sinh tiểu học trong bối cảnh giáo dục hiện đại.

Cô Đinh Ánh Hồng - giáo viên tiếng Anh, Trường Tiểu học Khánh Cường. Ảnh: NVCC

Trong khi đó, thầy Trần Hà Nam - giáo viên môn Ngữ văn, Trường Trung học phổ thông Chuyên Lê Quý Đôn (tỉnh Bình Định) cho biết, đối với môn Ngữ văn, hiện nay, nhà trường đang sử dụng sách giáo khoa trong bộ sách Chân trời sáng tạo của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

So với sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006, sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có định hướng tốt hơn, nhất là trong việc phát triển các kỹ năng đọc hiểu, viết, nói và nghe.

Sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 kế thừa tinh thần dạy theo thể loại từ sách giáo khoa cũ và bổ sung phần tri thức ngữ văn với định hướng rõ ràng hơn, đồng thời tạo được hứng thú cho học sinh.

Sách giáo khoa trước kia với bài học hay ngữ liệu cố định, văn mẫu xuất hiện rất nhiều và gần như triệt tiêu ý thức sáng tạo, sự tìm tòi mới về tác phẩm. Nay, sách giáo khoa mới đưa ngữ liệu làm định hướng cho học sinh, tạo cơ sở để giáo viên và học sinh chủ động mở rộng, khám phá theo góc nhìn cá nhân.

Thầy Nam chia sẻ: “Tôi theo dõi, tìm hiểu và nhận thấy sách giáo khoa mới của môn Ngữ văn có sự liên thông giữa các cấp học. Từ trung học cơ sở lên trung học phổ thông, nội dung bám sát đặc điểm tâm sinh lý học sinh, phù hợp từng lứa tuổi, đồng thời nội dung sách đã đưa văn chương đến gần hơn với cuộc sống.

Nội dung trong sách giáo khoa mới chia thành từng chủ điểm, chủ đề và mỗi chủ điểm, chủ đề lại gắn với một vấn đề cụ thể để giáo viên và học sinh cùng nghiên cứu, tìm hiểu, qua đó tạo được hứng thú học tập cho các em. Đặc biệt, những bài thảo luận, tranh luận gắn với những vấn đề nóng, mang tính thời sự trong đời sống thường thu hút sự quan tâm, tìm hiểu của học sinh”.

Học sinh Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Quý Đôn trong một tiết học. Ảnh: website nhà trường

Sách mới yêu cầu giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn, linh hoạt tổ chức bài giảng

Sách giáo khoa mới không chỉ thay đổi nội dung mà còn thay đổi cách tiếp cận, từ đó, giáo viên phải chủ động đổi mới phương pháp dạy học, thiết kế bài giảng linh hoạt và sát với thực tế.

Theo cô Hoàng Thị Nguyệt, khi mới bắt đầu dạy và học sách tiếng Anh theo chương trình mới, giáo viên và học sinh nhà trường cũng gặp một số khó khăn.

“Chương trình mới đòi hỏi người học cần có nền tảng kiến thức vững hơn để theo kịp chương trình, trong khi 99% học sinh tại trường là người dân tộc thiểu số, nhiều em phát âm tiếng phổ thông còn chưa thành thạo. Do đó, bước đầu giáo viên và học sinh của trường đều phải nỗ lực nhiều hơn để học sinh tiếp cận với tiếng Anh thuận lợi hơn. Ngoài ra, việc sử dụng sách giáo khoa mới cũng yêu cầu giáo viên cần nâng cao chuyên môn nhằm đáp ứng nội dung và phương pháp dạy học mới.

Tuy nhiên, vượt qua những khó khăn ban đầu, sau khi đã làm quen với sách mới, giáo viên đều cảm thấy dễ dàng và hứng thú hơn trong quá trình giảng dạy, học sinh cũng thích thú với từng bài học và tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn”, cô Nguyệt chia sẻ.

Trong khi đó, cô Đinh Ánh Hồng chia sẻ: “Tôi đánh giá cao hình thức trình bày của sách giáo khoa mới. Các bài học được thiết kế với bố cục rõ ràng, nhất quán, mỗi phần đều có mục tiêu học tập cụ thể. Hình ảnh minh họa sinh động, màu sắc tươi sáng góp phần tạo hứng thú cho học sinh trong quá trình học tập.

Điểm nổi bật của bộ sách là phần hoạt động mang tính tương tác cao như Games, Songs, Let’s Talk hay Project, giúp giáo viên xây dựng môi trường học tập tích cực, chủ động. Đặc biệt, những bài học có tích hợp âm nhạc hoặc trò chơi như các bài hát trong Global Success không chỉ mang đến không khí vui tươi mà còn hỗ trợ học sinh ghi nhớ kiến thức một cách tự nhiên, hiệu quả”.

Theo cô Hồng, do nằm ở khu vực nông thôn, điều kiện học tập của học sinh trong trường còn chưa đồng đều. Một số học sinh không có thiết bị học tập tại nhà và ít cơ hội tiếp xúc với tiếng Anh ngoài lớp học, dẫn đến gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận nội dung sách giáo khoa mới.

Tuy vậy, sách giáo khoa được thiết kế có tính phân hóa rõ rệt, cho phép giáo viên linh hoạt lựa chọn hoặc điều chỉnh hoạt động giảng dạy sao cho phù hợp với trình độ của học sinh. Chẳng hạn, các phần như Let’s Do It hoặc Practice có thể triển khai ở nhiều mức độ, từ cơ bản đến nâng cao. Với sự hỗ trợ sát sao từ giáo viên, học sinh dù có xuất phát điểm khác nhau vẫn có thể theo kịp chương trình và tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả.

Ảnh minh họa: Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

Với môn Ngữ văn, thầy Trần Hà Nam nhấn mạnh, phần câu hỏi, kỹ năng và các bảng kiểm trong sách giáo khoa mới đang thực hiện rất tốt “nhiệm vụ” giúp học sinh rút ngắn nhiều thao tác trong quá trình học tập, ghi nhớ kiến thức hiệu quả. Khi học sinh nắm vững kiến thức trong sách giáo khoa, việc học tốt môn Ngữ văn hiện nay không phải quá khó.

Nếu như trước đây phần kỹ năng viết chỉ hướng dẫn chung chung và có các bài văn mẫu, thì sách mới đã sử dụng ngữ liệu tham khảo, hướng dẫn quy trình viết và hệ thống bảng kiểm để học sinh tự kiểm tra, đánh giá chất lượng bài làm. Với khung hướng dẫn này, trong bối cảnh chuyển đổi số, học sinh hoàn toàn có thể kết hợp sử dụng phần mềm hỗ trợ như trí tuệ nhân tạo, công nghệ số để tự học môn Ngữ văn hiệu quả.

Tuy nhiên, sách giáo khoa theo chương trình mới đòi hỏi đội ngũ giáo viên phải chủ động cập nhật, bổ sung kiến thức. Giáo viên cần có sự điều chỉnh linh hoạt trong quá trình giảng dạy, không còn phụ thuộc hoàn toàn vào sách giáo khoa như trước đây. Nếu giáo viên không tìm hiểu, có thể sẽ lúng túng khi tiếp cận với những khái niệm mới, những nội dung và định hướng mới.

Hồng Hà

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/nguoi-trong-cuoc-chia-se-ly-do-tam-dac-voi-sach-giao-khoa-cua-nxbgdvn-post252405.gd