Ngày 9/11, báo Người Lao Động tổ chức Diễn đàn với chủ đề "Nâng chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong bối cảnh mới". Diễn đàn nằm trong khuôn khổ chương trình "Kết nối nguồn nhân lực với nhà tuyển dụng" - Job Link 2025.
Tại đây, ông Phạm Anh Thắng, Phó Chánh Văn phòng Bộ Nội vụ, Trưởng đại diện Cơ quan Bộ Nội vụ tại TPHCM cho biết, từ ngày 1/7, Việt Nam đã vận hành mô hình quản lý chính quyền địa phương hai cấp, tổng thể quản lý ba cấp. Sự thay đổi này tác động lớn đến cơ cấu việc làm.
Ông Phạm Anh Thắng, Phó Chánh Văn phòng Bộ Nội vụ, Trưởng đại diện Cơ quan Bộ Nội vụ tại TPHCM
Theo ông Thắng, hiện cả nước có 53,4 triệu người trong độ tuổi lao động, song tỷ lệ tham gia thị trường đang giảm. Năm 2024 có 575.000 người lao động tham gia, đến quý III/2025 chỉ còn 500.000. Trước đây, khi tỷ lệ sinh cao, số người gia nhập thị trường lao động khoảng 1,1 triệu người/năm. Tuy nhiên tỷ lệ này đang giảm nhiều qua từng năm.
“Việc làm cho người lao động đang là bài toán. Nếu không cẩn thận, chúng ta dễ đối diện với nghịch cảnh “chưa giàu đã già”, chưa thành thạo nghề đã đến tuổi nghỉ hưu” – ông Thắng nói.
Để giải quyết vấn đề, ông Thắng đề xuất doanh nghiệp cần trở thành chủ thể trong quá trình đào tạo, chủ động liên kết hoặc đặt hàng các cơ sở giáo dục, thậm chí đầu tư thiết bị để người học được thực hành đúng thực tế sản xuất.
Công ty TNHH Giày Ching Luh có nhu cầu tuyển dụng 1.500 lao động với mức lương hấp dẫn
Bà Lượng Thị Tới, Phó Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM cho biết, sau khi hợp nhất mô hình quản lý, thị trường lao động TPHCM sôi động và đa dạng hơn. Trong 10 tháng năm 2025, thành phố ghi nhận hơn 140.000 lượt người tìm việc và 250.000 vị trí tuyển dụng, tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2024. Xu hướng việc làm thời gian tới tập trung ở AI, dữ liệu, tự động hóa, năng lượng tái tạo, logistics và quản trị tài chính. Chính điều này sẽ là thách thức lớn đối với nguồn lực lao động trong các ngành nghề thâm dụng lao động do tập trung nhiều lao động phổ thông, chưa được công nhận nghề nghiệp trong quá trình đào tạo.
Dự báo giai đoạn 2025 - 2030, TPHCM sẽ cần từ 800.000 đến trên 1 triệu lao động mới, trong đó 70% ở nhóm ngành dịch vụ - công nghiệp công nghệ cao. “Thị trường lao động TPHCM đang đối diện với vấn đề vừa thừa vừa thiếu lực lượng lao động. Cụ thể, thừa nguồn lao động phổ thông, thiếu hụt nguồn lao động có chuyên môn kỹ thuật cao. Đây là vấn đề tồn tại trong thời gian dài cần có những giải pháp thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực” – bà Tới nói.
Về dự báo thị trường lao động năm 2026, bà Tới nhấn mạnh đây là năm đầu tiên thị trường lao động của "siêu đô thị" TP HCM, sau khi sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu chính thức bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Dự báo xu hướng thị trường sẽ tăng trưởng mạnh về số lượng việc làm, nhưng lại đối mặt với thách thức về chất lượng. Tổng cầu việc làm sẽ tăng vọt, nhờ quy mô kinh tế của siêu đô thị được mở rộng với trên 300.000 việc làm. Các doanh nghiệp sẽ cần tuyển với số lượng lớn nguồn nhân lực có chuyên môn kỹ thuật để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng cao.
Người lao động tìm kiếm cơ hội việc làm
"Nhưng mặt khác, đó cũng chính là năm mà sự lạc hậu về kỹ năng của lực lượng lao động hiện tại sẽ bộc lộ rõ rệt nhất dưới áp lực của một “siêu đô thị hiện đại” và yêu cầu về công nghệ cao, khoảng cách giữa một bên thị trường cần và một bên lao động có sẽ trở thành một thách thức cho cả người lao động và doanh nghiệp"– bà Tới cho biết thêm.
Theo TS Dương Tôn Thái Dương, Phó Ban Đào tạo Đại học Quốc gia TPHCM, thị trường lao động hiện nay đang thay đổi nhanh chóng, đòi hỏi người học phải liên tục cập nhật và thích ứng. Nhà trường vì thế đã chuyển hướng sang đào tạo đa ngành, tăng liên kết giữa các cơ sở, mở rộng chương trình liên ngành, tiên tiến để phù hợp nhu cầu xã hội.
Đại học Quốc gia TPHCM cũng tăng 50% thời lượng thực hành, chú trọng năng lực số và ngoại ngữ nhằm rút ngắn khoảng cách giữa học và hành. “Mục tiêu đào tạo phải hướng tới mô hình đồng kiến tạo giữa nhà trường – doanh nghiệp – Nhà nước, để người học ra trường có thể làm việc ngay” - TS Dương nhấn mạnh.
Uyên Phương - Bích Liên