Nguy cơ gãy xương âm thầm ở phụ nữ sau mãn kinh

9 giờ trướcBài gốc

Những biểu hiện như đau lưng kéo dài, đi lại kém vững hay dễ mất thăng bằng thường bị bỏ qua, trong khi theo các bác sĩ cơ xương khớp, đây lại là thời điểm nguy cơ té ngã và gãy xương tăng cao.

ThS.BS Nguyễn Châu Tuấn, Khoa Nội Cơ xương khớp, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết sau giai đoạn tiền mãn kinh, tốc độ hủy xương ở phụ nữ diễn ra nhanh hơn trong khi khả năng tái tạo xương suy giảm.

Song song đó, khối lượng cơ cũng giảm dần theo tuổi nếu không được duy trì bằng dinh dưỡng và vận động phù hợp. Khi xương yếu, cơ giảm, khả năng giữ thăng bằng kém đi, chỉ một cú trượt chân nhẹ cũng có thể dẫn đến gãy xương nghiêm trọng.

Điều đáng lo là loãng xương và mất cơ đều tiến triển âm thầm. Nhiều phụ nữ vẫn sinh hoạt bình thường cho đến khi gặp một tai nạn nhỏ trong nhà: trượt chân trong phòng tắm, vấp bậc thềm rồi mới phát hiện xương đã loãng từ trước đó. Thực tế lâm sàng cho thấy, không ít phụ nữ chỉ phát hiện loãng xương sau một sự cố rất đời thường.

Các vị trí khớp thường bị viêm, đau trong hệ vận động

Bà N.T.H. (56 tuổi, ngụ phường Thanh Đa) đến bệnh viện khám vì đau âm ỉ vùng thắt lưng và hông kéo dài nhiều tháng, kèm cảm giác đi lại không còn vững như trước. Trước đó, bà vẫn sinh hoạt bình thường và cho rằng những biểu hiện này chỉ là dấu hiệu tuổi tác. Tuy nhiên, sau một lần trượt chân nhẹ trong phòng tắm, cơn đau tăng rõ rệt khiến bà phải nhập viện. Kết quả đo mật độ xương cho thấy bà đã bị loãng xương mức độ trung bình, kèm suy giảm khối cơ. Đây là những yếu tố làm tăng nguy cơ té ngã và gãy xương mà trước đó bà hoàn toàn không nhận ra.

Theo BS Tuấn, sau mãn kinh, nguy cơ té ngã không chỉ đến từ xương yếu mà còn từ sự suy giảm phối hợp giữa cơ - khớp - thần kinh. Khi khối cơ giảm, phản xạ chậm hơn, khả năng giữ thăng bằng kém đi, nguy cơ té ngã tăng rõ rệt, đặc biệt ở những người ít vận động hoặc có thể trạng gầy, BMI thấp.

Một yếu tố khác thường bị bỏ qua là tâm lý sợ vận động. Nhiều phụ nữ sau 50 tuổi ngại đi lại vì sợ đau, sợ ngã. Thế nhưng, việc hạn chế vận động lại khiến cơ yếu nhanh hơn, khớp kém linh hoạt và nguy cơ té ngã càng tăng cao. Đây là vòng xoắn bất lợi mà nếu không can thiệp sớm sẽ khiến chất lượng sống suy giảm nhanh chóng.

BS Tuấn nhấn mạnh, phòng ngừa té ngã ở phụ nữ sau mãn kinh cần được nhìn nhận toàn diện, không chỉ tập trung vào thuốc điều trị loãng xương. Việc đo mật độ xương giúp đánh giá chính xác mức độ loãng xương, từ đó có kế hoạch theo dõi và điều trị phù hợp. Tuy nhiên, song song với đó là duy trì dinh dưỡng hợp lý và vận động đều đặn.

Dinh dưỡng đầy đủ giúp duy trì khối cơ và hỗ trợ xương chắc khỏe, trong khi vận động đóng vai trò kích thích xương và cải thiện thăng bằng. Những hình thức vận động phù hợp như đi bộ, tập thăng bằng, yoga nhẹ, dưỡng sinh hoặc đạp xe giúp tăng sức cơ, cải thiện khả năng phối hợp và giảm nguy cơ té ngã. Với phụ nữ lớn tuổi, mục tiêu không phải vận động cường độ cao mà là duy trì đều đặn, an toàn và phù hợp với thể trạng.

Bên cạnh đó, môi trường sống cũng là yếu tố quan trọng. BS Tuấn lưu ý, nhiều ca gãy xương ở người cao tuổi xuất phát từ những tai nạn rất đời thường trong nhà. Sàn nhà trơn trượt, ánh sáng kém, bậc thềm cao hoặc phải leo cầu thang thường xuyên đều làm tăng nguy cơ té ngã. Việc cải thiện không gian sống an toàn là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong phòng ngừa gãy xương.

Theo BS Tuấn, chăm sóc hệ vận động cho phụ nữ sau mãn kinh cần được xem là quá trình lâu dài. Điều trị loãng xương thường cần 1 - 2 năm để đánh giá hiệu quả và có thể kéo dài 3 - 5 năm để đạt mục tiêu giảm nguy cơ gãy xương. Trong suốt quá trình này, sự kiên trì tuân thủ điều trị, kết hợp dinh dưỡng, vận động và môi trường sống an toàn là yếu tố quyết định.

"Quan trọng nhất trong điều trị loãng xương là không để bị gãy xương. Thứ 2 là giúp xương chắc lên. Bác sĩ thường khuyến khích bài tập thiên về luyện thăng bằng, thiên về tăng sức cơ….nên cân nhắc tập bài tập phù hợp với sức khỏe của bản thân", ThS.BS Nguyễn Châu Tuấn lưu ý.

Đo mật độ xương và tư vấn dinh dưỡng cho người dân.

Sau mãn kinh, phụ nữ không chỉ cần quan tâm đến sức khỏe xương mà còn cần bảo vệ cơ và khả năng thăng bằng. Khi xương chắc hơn, cơ khỏe hơn và vận động an toàn, nguy cơ té ngã và gãy xương sẽ giảm đáng kể. Chủ động chăm sóc hệ vận động chính là cách để phụ nữ giữ vững sự độc lập, tự tin và chất lượng sống khi bước vào giai đoạn sau của cuộc đời.

Chiến dịch "Nâng cấp hệ vận động cùng chuyên gia" do Anlene khởi xướng với mục tiêu mang kiến thức khoa học và lời khuyên từ chuyên gia đến gần hơn với cộng đồng. Anlene cũng cung cấp sản phẩm Anlene Gold giúp giảm nguy cơ lão hóa xương, tăng cường sức khỏe cơ sau 4 tuần sử dụng, giúp cơ khỏe, xương chắc, khớp linh hoạt. Sản phẩm chứa đạm cho cơ khỏe, canxi cho xương chắc, collagen và Vitamin C cho khớp linh hoạt, Vitamin B thêm năng lượng. Đặc biệt, hoạt chất MFGM được kiểm nghiệm lâm sàng giúp tăng 40% khối lượng cơ, tăng gấp 2 lần độ dẻo dai và tăng 3 lần khả năng giữ thăng bằng.

Anlene

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/nguy-co-gay-xuong-am-tham-o-phu-nu-sau-man-kinh-169251227075305452.htm