Nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim sau nhiều năm hút thuốc lá

6 giờ trướcBài gốc

Trong lúc chơi pickleball, khoảng 15 phút sau khi bắt đầu trận đấu, anh Bình bất ngờ xuất hiện cơn đau ngực dữ dội, đau lan lên cổ, kèm theo khó thở và vã mồ hôi nhiều.

Ngay lập tức, anh được đưa từ sân thể thao đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội trong tình trạng khẩn cấp. Thạc sỹ, bác sỹ Nguyễn Hoài Vũ, Khoa Tim mạch của bệnh viện cho biết bệnh nhân được tiếp nhận với biểu hiện đau thắt ngực điển hình. Kết quả điện tâm đồ ghi nhận nhồi máu cơ tim cấp ST chênh lên. Đây là một trong những thể nhồi máu nguy hiểm nhất. Chụp mạch vành qua da (DSA) cho thấy động mạch vành của bệnh nhân bị tắc hoàn toàn do huyết khối.

Bệnh nhân đang được can thiệp tại cơ sở y tế.

Khai thác tiền sử bệnh, các bác sỹ phát hiện anh Bình có thói quen hút thuốc lá trong nhiều năm. Đây được xác định là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến xơ vữa động mạch.

Quá trình này âm thầm tiến triển mà bệnh nhân không hay biết, cũng không được điều trị đúng cách. Trong lòng động mạch vành của anh hình thành mảng xơ vữa không ổn định, loại mảng “dễ vỡ” có chứa nhiều cholesterol, vỏ mỏng và kém bền vững. Khi vận động gắng sức, cụ thể là lúc chơi pickleball, môn thể thao đòi hỏi tốc độ và sức bền mảng xơ vữa bị nứt vỡ, hình thành cục máu đông gây tắc nghẽn hoàn toàn động mạch vành, dẫn đến cơn nhồi máu cơ tim cấp tính.

Ngay sau khi được chẩn đoán, anh Bình lập tức được chuyển vào phòng can thiệp. Ê-kíp bác sỹ đã tiến hành đặt stent vào nhánh động mạch vành phải dưới hướng dẫn của siêu âm trong lòng mạch (IVUS).

Từ thời điểm bệnh nhân vào cấp cứu đến khi bóng nong mạch được bơm tái thông dòng chảy (door-to-balloon) chỉ mất chưa đầy 30 phút. Thành tích này vượt xa khuyến cáo của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA/ACC) là dưới 90 phút. Việc tái tưới máu cơ tim kịp thời đã giúp giảm nguy cơ biến chứng và bảo toàn chức năng tim.

Sau can thiệp, bệnh nhân nhanh chóng thoát khỏi nguy kịch, hết đau ngực, chức năng tim ổn định với phân suất tống máu (EF) đạt 55%.

Sau một tuần theo dõi, sức khỏe ổn định, anh Bình được xuất viện với chỉ định dùng thuốc đều đặn, vận động nhẹ nhàng và tăng dần cường độ dưới sự theo dõi y tế. Tuy nhiên, anh chưa nên quay lại các môn thể thao đối kháng cường độ cao như pickleball cho đến khi tim mạch được đánh giá là hoàn toàn ổn định.

Bác sỹ Nguyễn Hoài Vũ cho biết trường hợp của anh Bình là hồi chuông cảnh tỉnh, cho thấy nhồi máu cơ tim có thể xảy ra ngay cả ở người trẻ. Anh Bình mới 42 tuổi, nằm trong nhóm “khởi phát sớm” của nhồi máu cơ tim, vốn được xác định là nam dưới 55 tuổi và nữ dưới 65 tuổi.

Những năm gần đây, y học đặc biệt quan tâm đến khái niệm “độ dễ vỡ của mảng xơ vữa” (plaque vulnerability). Khoảng 60-70% trường hợp nhồi máu cơ tim cấp có nguyên nhân từ các mảng lipid không ổn định, dù mức độ hẹp lòng mạch chỉ ở mức nhẹ hoặc trung bình. Những người có các yếu tố nguy cơ tim mạch như hút thuốc lá, rối loạn mỡ máu, LDL-C cao, đái tháo đường, béo phì, ít vận động… có khả năng cao hình thành loại mảng nguy hiểm này.

Điều đáng nói là hiện nay, không thể phát hiện chính xác mảng lipid không ổn định nếu không sử dụng các kỹ thuật hình ảnh hiện đại như CT mạch vành thế hệ mới, siêu âm trong lòng mạch (IVUS) hay chụp cắt lớp quang học nội mạch (OCT). Do đó, bác sỹ Vũ nhấn mạnh, không chỉ mức độ hẹp lòng mạch mới quyết định nguy cơ nhồi máu cơ tim, mà tính chất của mảng xơ vữa mới là yếu tố then chốt.

Với những người có yếu tố nguy cơ tim mạch, bác sỹ khuyến cáo nên chủ động tầm soát thông qua khám sức khỏe định kỳ, xét nghiệm mỡ máu, điện tâm đồ, siêu âm tim và chụp CT mạch vành nếu có chỉ định. Đồng thời, cần duy trì lối sống lành mạnh như ăn uống cân đối, hạn chế chất béo bão hòa và đường tinh luyện; tập thể dục đều đặn với cường độ phù hợp; kiểm soát cân nặng và tuyệt đối không hút thuốc lá.

Pickleball, môn thể thao có tốc độ cao, đòi hỏi phản xạ nhanh và vận động liên tục theo nhiều hướng là một dạng vận động gắng sức. Những pha tăng tốc, đổi hướng đột ngột có thể khiến tim phải hoạt động với cường độ lớn trong thời gian ngắn, dễ dẫn đến rối loạn nhịp tim hoặc thiếu máu cơ tim ở những người trung niên hoặc cao tuổi có sẵn bệnh nền.

Do đó, với các môn thể thao cường độ cao như pickleball, bóng đá, tennis…, người có bệnh nền tim mạch hoặc yếu tố nguy cơ tim mạch cần được đánh giá kỹ lưỡng trước khi tham gia.

Việc kiểm tra chức năng tim, thực hiện test gắng sức hoặc tham khảo ý kiến bác sỹ chuyên khoa tim mạch là cần thiết để xác định mức độ vận động phù hợp, phòng tránh biến cố tim mạch đột ngột khi tập luyện.

Trường hợp của anh Bình là minh chứng sống động cho thấy trái tim không “già” theo tuổi, mà “mỏi mệt” theo cách chúng ta đối xử với nó. Nhồi máu cơ tim có thể đến đột ngột, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu biết chăm sóc sức khỏe từ sớm, chủ động tầm soát và lắng nghe cơ thể mỗi ngày.

D.Ngân

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/nguy-co-mac-nhoi-mau-co-tim-sau-nhieu-nam-hut-thuoc-la-d413646.html