Cứu thành công trường hợp 35 tuổi bị xuất huyết não vì bệnh lý hiếm gặp
Bệnh nhân 35 tuổi, người Campuchia, nhập viện do xuất huyết não liên quan đến bệnh lý hiếm gặp Moyamoya và đã được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Minh Anh (TP.HCM) cấp cứu thành công.
Ba ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân xuất hiện cơn đau đầu đột ngột kèm nôn ói, khó chịu. Gia đình nghĩ triệu chứng nhẹ nên chưa quan tâm nhiều. Vì quá mệt mỏi, bệnh nhân đến khám tại một bệnh viện địa phương gần nhà và được chẩn đoán xuất huyết não với tiên lượng xấu. Sau sơ cứu, tình trạng không cải thiện nên gia đình xin chuyển sang Việt Nam. Bệnh nhân nhập viện Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Minh Anh trong tình trạng rất nặng: xuất huyết lấp đầy toàn bộ hệ thống não thất.
Tình trạng nguy kịch này gây bít tắc đường lưu thông của dịch não tủy, khiến áp lực nội sọ tăng nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp tính mạng nếu không được phẫu thuật kịp thời.
Sau khi thăm khám, các bác sĩ tiến hành chụp CT-Scan dựng hình mạch máu não (CTA). Kết quả cho thấy tình trạng hẹp rất nặng ở đoạn cuối động mạch cảnh trong hai bên, với hình ảnh điển hình của bệnh lý Moyamoya. Ê kíp bác sĩ đã nhanh chóng phẫu thuật, và sau mổ bệnh nhân hồi phục nhanh, có thể thực hiện các vận động cơ bản và đang tiếp tục điều trị hoàn thiện trước khi xuất viện.
Xuất huyết não là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ và tử vong nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời
Nguyên nhân xuất huyết não
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xuất huyết não, trong đó phổ biến nhất gồm:
Chấn thương sọ não: Va đập mạnh vào đầu là nguyên nhân thường gặp, đặc biệt ở người trẻ và trung niên.
Tăng huyết áp kéo dài: Áp lực máu liên tục cao làm suy yếu thành mạch máu não, dễ gây vỡ mạch dẫn đến chảy máu não.
Phình mạch não: Khi mạch máu bị phình to và yếu đi, nguy cơ vỡ mạch tăng cao.
Dị dạng mạch máu não: Các bất thường trong cấu trúc mạch, mạch ngoằn ngoèo hoặc giãn bất thường khiến thành mạch dễ tổn thương.
Rối loạn đông máu: Một số bệnh lý hoặc thuốc làm giảm khả năng đông máu, khiến máu khó cầm lại khi mạch bị tổn thương.
Bệnh gan nặng: Gan suy giảm chức năng dẫn đến thiếu hụt các yếu tố đông máu, làm tăng nguy cơ xuất huyết.
Khối u trong não: Một số khối u có thể phá hủy mạch máu hoặc làm tăng áp lực nội sọ, gây xuất huyết.
Ở người trẻ, nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xuất huyết não là tăng huyết áp. Nghiên cứu cho thấy có đến 51,1% trường hợp xuất huyết não ở người trẻ liên quan tăng huyết áp, và huyết áp cao làm tăng nguy cơ xuất huyết não gấp 2–6 lần.
Dấu hiệu xuất huyết não
Triệu chứng xuất huyết não rất đa dạng và tùy thuộc vào vị trí, mức độ xuất huyết cũng như diện tích mô não bị ảnh hưởng. Đa số dấu hiệu xuất hiện đột ngột và nhanh chóng trở nên nghiêm trọng hơn:
Đau đầu dữ dội đột ngột
Nhạy cảm với ánh sáng
Co giật, ngay cả khi trước đó chưa từng bị
Yếu liệt một bên tay hoặc chân
Buồn nôn, nôn ói
Lơ mơ, giảm tỉnh táo
Rối loạn thị giác (nhìn đôi, nhìn mờ)
Sụp mí mắt
Cứng cổ Khó thở
Nhịp tim thay đổi, rối loạn
Tê bì hoặc cảm giác ngứa ran
Khó nói hoặc khó hiểu lời người khác
Nuốt khó Khó đọc – viết so với trước
Giảm khả năng thực hiện động tác tinh (xoay tay nắm cửa, buộc dây giày...)
Tay run Hoa mắt, chóng mặt
Mất thăng bằng
Thay đổi vị giác
Có thể mất ý thức
Do biểu hiện xuất huyết não dễ nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác, việc đưa người bệnh đi cấp cứu ngay lập tức khi có dấu hiệu nghi ngờ là vô cùng quan trọng. Điều này giúp hạn chế tổn thương não và tăng tỉ lệ sống.
Tóm lại: Xuất huyết bên trong não hoặc hộp sọ luôn là tình trạng cấp cứu y khoa nghiêm trọng. Nếu một người vừa gặp chấn thương đầu hoặc đột ngột xuất hiện các triệu chứng như đau đầu dữ dội, rối loạn ý thức, yếu liệt tay chân…, cần nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất. Thăm khám sớm giúp chẩn đoán chính xác và can thiệp kịp thời, từ đó giảm thiểu nguy cơ tổn thương não và các biến chứng nguy hiểm khác.
BS Nguyễn Văn Liệu