Nguyên nhân khiến xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ và ASEAN tăng vọt

7 giờ trướcBài gốc

Ông Donald Trump tại một sự kiện ở bang Pennsylvania ngày 4/9/2024. Ảnh: AA/TTXVN

Các doanh nghiệp trên toàn cầu tiếp tục mở rộng đặt hàng để chuẩn bị cho mức thuế quan cao hơn dự kiến sẽ được áp dụng sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1.

Cụ thể, trong tháng 12/2024, tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng 10,7% so với cùng kỳ năm trước, tính theo đồng USD. Đây là tháng tăng thứ 9 liên tiếp, theo dữ liệu do Cơ quan hải quan Trung Quốc công bố vào ngày 13/1. Con số này đã vượt qua mức tăng trưởng xuất khẩu 6,7% của tháng 11/2024 và vượt qua mức dự báo tăng 7,3% trong cuộc thăm dò ý kiến các nhà kinh tế của hãng tin Reuters đưa ra trước đó.

Tính theo điểm đến, Mỹ và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là hai thị trường xuất khẩu lớn nhất của Trung Quốc trong tháng qua. Xuất khẩu sang Mỹ tăng vọt 15,6% so với cùng kỳ năm ngoái, lên mức cao nhất kể từ tháng 9/2022. Xuất khẩu sang các nước thuộc ASEAN tăng 18,9% lên mức cao kỷ lục.

Các lô hàng xuất khẩu tăng bao gồm nhiều mặt hàng khác nhau, đa dạng từ các sản phẩm công nghệ cao, chẳng hạn như thiết bị xử lý dữ liệu và mạch tích hợp, đến hàng dệt may. Xuất khẩu thép, ô tô và đồ gia dụng đều tăng hơn 10% trong năm. Trong khi đó, nhập khẩu của Trung Quốc tính bằng đồng USD cũng tăng 1% vào tháng 12/2024, đảo ngược mức giảm được ghi nhận trong hai tháng đầu tiên của quý IV/2024. Con số này cũng vượt qua ước tính giảm 1,5% trong cuộc thăm dò của Reuters.

Nhìn chung, thặng dư thương mại của Trung Quốc trong tháng 12/2024 đạt 104,8 tỷ USD, tăng so với mức 97,44 tỷ USD trong tháng 11/2024. Tăng trưởng nhập khẩu được dẫn đầu bởi các sản phẩm công nghệ cao, tăng 12,8% so với cùng kỳ năm 2023, có thể là do các công ty Trung Quốc đang tăng cường thu mua chip tiên tiến và vật liệu điện tử từ các nhà cung cấp của Mỹ, do lo ngại về nhiều biện pháp hạn chế thương mại hơn dưới thời của Tổng thống đắc cử Trump.

Trong toàn bộ năm 2024, các nhà cung cấp Trung Quốc đã tăng xuất khẩu 5,9% lên 3.580 tỷ USD, trong khi nhập khẩu tăng 1,1% lên 2.590 tỷ USD, mang lại thặng dư thương mại kỷ lục là 992 tỷ USD.

Nhìn vào bức tranh toàn cảnh năm 2025, ông Lv Daliang, người phát ngôn của cơ quan hải quan Trung Quốc, nhận xét, "Về nhập khẩu trong năm nay, chúng tôi tin rằng vẫn còn nhiều dư địa để tăng trưởng". Về xuất khẩu, người phát ngôn cho biết, "bất chấp những thách thức và bất ổn ngày càng tăng từ môi trường bên ngoài ... chúng tôi chắc chắn rằng xuất khẩu của đất nước chúng tôi sẽ tiếp tục cho thấy khả năng phục hồi và sức sống".

Ngày 13/1, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã báo cáo mức tăng trưởng xuất khẩu là 19,3% trong cả năm 2024, giảm so với mức tăng trưởng 58% vào năm 2023. Ô tô có động cơ đốt trong chiếm 78% lượng hàng xuất khẩu trong khi xe năng lượng mới (NEV) - thuật ngữ của Trung Quốc dành cho xe điện và xe hybrid (xe có thể chạy bằng điện và xăng) - chiếm phần còn lại. Xuất khẩu NEV tăng 6,7%, so với mức tăng 23,5% đối với xe thông thường.

Chuyên gia Zichun Huang, nhà kinh tế Trung Quốc tại Capital Economics, dự kiến tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sẽ suy yếu vào cuối năm 2025 với giả định ông Trump thực hiện các biện pháp áp thuế của mình. Bà nhận xét khối lượng nhập khẩu "có thể sẽ phục hồi trong ngắn hạn khi chi tiêu tài khóa nhanh hơn thúc đẩy nhu cầu đối với hàng hóa công nghiệp".

Trong những tháng gần đây, một số nhà nhập khẩu của Mỹ đã vội vã tích trữ hàng hóa Trung Quốc để chuẩn bị cho các rào cản thương mại mới khi chính quyền Trump trở lại. Tổng thống Mỹ sắp nhậm chức đã tuyên bố rằng ông sẽ áp thêm thuế 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc vào ngày đầu tiên sau khi trở lại Nhà Trắng. Trong chiến dịch tranh cử vừa qua, ông Trump đã tuyên bố áp thuế lên tới 60% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và tăng thuế từ 10-20% đối với mọi loại hàng hóa nhập khẩu khác.

Bất chấp những khó khăn, xuất khẩu vẫn là điểm sáng hiếm hoi trong nền kinh tế Trung Quốc, vốn đang bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài và áp lực giảm phát. Tỷ lệ lạm phát tiêu dùng của nước này đã giảm về mức thấp nhất trong 9 tháng vào tháng 12/2024. Vào tháng 9/2024, Trung Quốc đã bắt đầu công bố một loạt biện pháp kích thích để đảo ngược suy giảm kinh tế, nhưng hiệu quả vẫn chậm xuất hiện.

Nguyễn Tuyến (P/v TTXVN tại Tokyo)

Nguồn Bnews : https://bnews.vn/nguyen-nhan-khien-xuat-khau-cua-trung-quoc-sang-my-va-asean-tang-vot/360140.html