Nhà đấu giá Christie's tạm hoãn giao dịch tác phẩm Chân dung một nhà nho xứ Bắc

9 giờ trướcBài gốc

Ngày 29/3/2025, kiệt tác Chân dung một nhà nho xứ Bắc
của họa sĩ Nam Sơn suýt bị biến mất khỏi di sản gia đình Nam Sơn trong một phiên đấu giá tại Christie’s ở Hong Kong.

Được chốt mức giá 218.350 USD (khoảng 5,5 tỷ đồng), việc bán đấu giá tác phẩm đã vấp phải sự phản đối ngay lập tức từ gia đình họa sĩ Nam Sơn, những người khẳng định đây là di sản gia đình, được gìn giữ để dành cho một bảo tàng Nam Sơn nhằm bảo tồn và tôn vinh di sản của người tiên phong trong mỹ thuật hiện đại Việt Nam.

Kiệt tác Chân dung một nhà nho xứ Bắc của họa sĩ Nam Sơn

Chân dung một nhà nho xứ Bắc khắc họa Nguyễn Huy Văn, bút danh Sỹ Đức, một nhà nho yêu nước trong phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục, em trai mẹ của Nam Sơn và người thầy tinh thần của ông. Nhân vật trong tranh đội khăn trắng để tang cho quê hương bị mất. Ánh mắt kiên định mà u hoài của ông phản ánh tâm hồn của một thế hệ trí thức đấu tranh trong thầm lặng.

Sau khi Sỹ Đức qua đời, gia đình đặt bức tranh trên bàn thờ tổ tiên, coi như báu vật biểu tượng cho lý tưởng đạo đức truyền qua các thế hệ.

Bức tranh in trên bìa sách Nho phong

Bức tranh được vẽ năm 1923, trước khi Trường Mỹ thuật Đông Dương được thành lập (1925), Chân dung một nhà nho xứ Bắc thể hiện thiên tài của họa sĩ Nam Sơn. Sự tinh tế và phẩm chất cao quý của chủ đề đã thuyết phục họa sĩ Pháp Victor Tardieu ở lại Hà Nội, khởi đầu mối quan hệ dẫn đến sự ra đời của Trường Mỹ thuật Đông Dương. Năm 1926, Nhất Linh sử dụng hình ảnh bức tranh này cho bìa sách Nho phong, khẳng định vai trò cầu nối giữa mỹ thuật và văn học.

Ngay sau khi có thông tin bức tranh Chân dung một nhà nho xứ Bắc được nhà Christie’s bán đấu giá, gia đình họa sĩ Nam Sơn đã gửi thư phản đối, khẳng định, tác phẩm "Nhà nho xứ Bắc" thực sự thuộc về di sản nghệ thuật của Nam Sơn và nó chỉ xứng đáng hiện diện trong bảo tàng mang tên ông.

Trước sự phản đối của gia đình, Christie’s đã tạm hoãn giao dịch, giữ bức tranh dưới sự quản lý của mình cho đến khi có phán quyết tư pháp. Đây là sự phản hồi có trách nhiệm của Christie’s. Hiện nay, các thừa kế của Nam Sơn đang phối hợp với cơ quan chức năng để bảo vệ quyền lợi và giá trị văn hóa của tác phẩm, theo đúng luật thừa kế.

Thông báo đấu giá bức tranh Chân dung một nhà nho xứ Bắc trên website của Christie’s. Ảnh chụp màn hình

Chân dung một nhà nho xứ Bắc không chỉ là một bức tranh, mà là hiện thân của một thời đại và mối liên kết với ý thức dân tộc. Trong năm kỷ niệm 100 năm Trường Mỹ thuật Đông Dương, sự việc này nhắc nhở chúng ta về sự cấp bách trong việc bảo vệ di sản Việt Nam. Các bảo tàng, nhà sưu tập và cơ quan chức năng cần đảm bảo nguồn gốc rõ ràng của tác phẩm, một trách nhiệm đạo đức với lịch sử. Mong rằng sự kiện này sẽ khơi dậy nỗ lực chung để đưa những báu vật này trở về quê hương.

Ngô Kim Khôi

Nguồn Công Luận : https://congluan.vn/nha-dau-gia-christie-s-tam-hoan-giao-dich-tac-pham-chan-dung-mot-nha-nho-xu-bac-10287707.html