Sinh ra và lớn lên trong gia đình dòng họ Thân nhiều đời làm nghề thuốc nam, từ nhỏ, cô đã khá quen thuộc với công việc của ba mình, từ đó cô yêu luôn nghề thuốc nam gia truyền lúc nào không hay. Có lẽ nhờ vào kí ức tuổi thơ, để khi chạm ngõ vào đại học, cô ghi danh và thi đậu vào Khoa Sinh học tại trường Đại học Sư phạm Việt Bắc (nay là Đại học Thái Nguyên) để viết tiếp ước mơ khi còn bé. Kiến thức những năm tháng trên giảng đường đại học, của những ngày miệt mài nơi phòng thí nghiệm đã giúp cô có nền tảng về cơ sở khoa học cho sự phát triển tình yêu đối với y học cổ truyền sau này. Sự thành công của cô trong nghề dạy học trước đây, trong trị bệnh giúp người hiện nay là phần thưởng xứng đáng cho người phụ nữ mang trong mình một nghị lực đáng nể và trái tim đầy lòng nhân ái.
NGƯT, lương y Thân Thị Diệp Nga trong lần khám chữa bệnh tại phòng khám
Tháng 2 năm 1979, khi biên giới phía Bắc có biến động, những sinh viên ngày ấy theo lời kêu gọi Tổng động viên của đất nước, cô cùng bạn bè của mình xếp lại bút nghiên, tình nguyện lên đường đi tham gia dân công hỏa tuyến tại Cao Bằng, khi biên giới không còn bóng giặc, những chàng trai cô gái tuổi đôi mươi quay lại giảng đường để viết tiếp ước mơ.
Năm 1982, sau khi tốt nghiệp đại học, một lần nữa, người con gái Họ Thân đầy nghị lực ấy tiếp tục nhận nhiệm vụ đi công tác miền núi theo nghĩa vụ của thanh niên tại tỉnh biên giới Lạng Sơn. Âu cũng là cái duyên, tại trường cấp 3 Việt Bắc, ngay khi tiếp nhận nhiệm sở, cô được phân công dạy chuyên đề: Tìm hiểu, sử dụng và cách trồng 35 cây thuốc Nam thông thường trong trường học cho toàn bộ học sinh khối lớp 9 (nay là lớp 11). Sau 2 năm liên tiếp dạy về cây thuốc nam, cô đã vận dựng vào thực tiền bằng cách hướng dẫn học trò trồng vườn thuốc nam trong khuôn viên trường, ở gia đình và tham gia dự án phát triển cây hoa hòe ở Tỉnh Lạng Sơn. Ngoài công tác giảng dạy, cô còn làm dậy kiến thức của mình qua việc tìm hiểu sưu tầm các cây bài thuốc của đồng bào thông qua các phiên chợ miền núi và những dịp đi thăm nhà học sinh. Những trải nghiệm cùng đồng bào giúp cô tự tin để áp dụng kiến thức vào trong đời sống thường nhật, giúp những người xung quanh khi cần. Cô còn có “một hậu phương” vững chắc để nương tựa, đó là sự tham vấn đặc biệt cùng người Cha kính yêu là Lương y Đức Cường để hiểu thêm về y học cổ truyền, về phương pháp trị bệnh và đạo đức hành y.
Sau 8 năm dạy cấp ở trường Việt Bắc - Lạng Sơn, năm 1990 cô chuyển công tác vào Nam, được phân công giảng dạy các chuyên ngành về Sinh học ở trường Cao đẳng Sư phạm Sông Bé. “Tiếng lành đồn xa” nên cô được Trường cao đẳng Y tế Bình Dương mời thỉnh giảng. Với 25 năm nghiên cứu và giảng dạy chuyên ngành chuyên sâu, được hướng dẫn thực hành trong phòng thí nghiệm cùng các đợt đưa sinh viên đi nghiên cứu thực tế đã chắp cánh cho tình yêu của cô với y học cổ truyền. Cô tiếp tục nghiên cứu, có nhiều đề tài liên quan đến sức khỏe thẩm mĩ, về cây thuốc Nam, về giáo dục bảo vệ môi trường và bảo tồn nguồn gen quý.
Không chỉ quý cô về tâm huyết với công việc, với nghề, tôi còn ngưỡng mộ về cách cô vén khéo trong gia đình. Có thời điểm, người bạn đời của cô bị bệnh khá nặng, cô như mất phương hướng. Con lớn nhất của cô vừa vào năm thứ nhất đại học, bạn nhỏ nhất đang học cấp 3, một mình cô phải vừa lo công việc ở trường, vừa chăm sóc 3 con, vừa chăm chồng ở bệnh viện. Khó khăn cả về vật chất lẫn thời gian nhưng chưa bao giờ cô bỏ cuộc. Cô cho rằng, cô “vượt qua đoạn đường khó khăn đó, là cô thành công và hạnh phúc nhất trong đời mình rồi”. Thế nên khi mọi việc không vui được bỏ lại phía sau, giờ đây cô muốn dành hết tâm sức để giúp người, giúp đời.
NGƯT, lương y Thân Thị Diệp Nga tỉ mỉ khám chữa bệnh đối với từng bệnh nhân
Rời giảng đường, cô nghỉ hưu theo chế độ vào năm 2015 nhưng cô chưa thật sự được nghỉ ngơi một ngày nào. Lại một lần nữa, cô có cơ duyên đi học phương pháp xoa bóp bấm huyệt - trị liệu và thực tập tại bệnh viện Y dược học cổ truyền thành phố Hồ Chí Minh. Điều may mắn, trong nhiều năm tiếp theo cô đã “tâm sự học đạo”, được nhiều thầy cô tâm huyết, tài giỏi của nhiều phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc truyền nghề cho cô. Có thể kể đến: Phương pháp tác động cột sống, Thập chỉ đạo, Mô hình đồng ứng Lê Thị Thanh Thủy Đồng ứng trị liệu pháp, Khí công y đạo, Chích lể, Nắn chỉnh làm đẹp bằng tay thập thông liệu pháp… Có chuyên môn, tâm huyết và mong muốn được sẻ chia nên cô đã phối hợp vận dụng và tìm ra phương pháp chữa lành mang dấu ấn cá nhân. Cô cũng sưu tầm và trồng một vườn thuốc nam mi-ni tại nhà để thỏa sức nghiên cứu, vận dụng vào điều trị bệnh. Cũng với kinh nghiệm gia truyền và sự học hỏi không ngừng, cô đã lưu giữ và sử dụng nhiều bài thuốc quý để chăm sóc sức khỏe cho gia đình và cộng đồng.
Như một lẽ tự nhiên chảy trong huyết quản, không bằng cách này cũng bằng cách khác, cô luôn muốn mang kiến thức, chuyên môn để giúp người, giúp đời. Bởi trong cô, tình yêu thương con người, lòng yêu nước Việt luôn cháy bỏng. Cô không chỉ mong được trị bệnh cứu người bằng thuốc nam và phương pháp chữa bệnh của người Việt mà cô còn mong muốn chinh phục các nước để giới thiệu thành quả y học cổ truyền Việt Nam ra quốc tế. Khát vọng lớn lao đó đã thôi thúc cô, năm 2023 cô đã tham gia kì thi đánh giá năng lực cá nhân chăm sóc sức khỏe và làm đẹp mã ngành Y học cổ truyền và được nhận chứng nhận ISO 17024 do Hoa kỳ cấp, sau đó là chứng nhận IBS của Hàn Quốc. Nhờ vậy, cô có cơ hội để quảng bá, góp phần khẳng định vị thế y học cổ truyền Việt Hiện nay, ngoài thời gian chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, cô còn đảm nhiệm công tác Hội chữ thập đỏ tại địa phương. Nhờ vậy, cô có nhiều dịp tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn sử dụng và trồng cây thuốc nam cùng các phương pháp chăm sóc sức khỏe chữa lành tự nhiên bằng y học cổ truyền cho hội viên và nhân dân tại địa phương. Cô cũng tham gia Hội Nam Y, là Hội viên Hội Nam y Việt Nam, chi Hội Nam y thành phố Hồ Chí Minh.
Với những gì đã cống hiến, cô vinh dự được nhận nhiều giải thưởng: Huy chương vì sự nghiệp giáo dục năm 2001. Nhiều bằng khen về giảng dạy, hoạt động bảo vệ môi trường, giải thưởng môi trường của Tỉnh Bình Dương. Công dân 5 gương mẫu tiêu biểu năm 2024 của TP Thủ Dầu Một. Bằng khen của Hội Nam Y Việt Nam về đồng hành cùng TP HCM phòng chống dịch Covid năm 2021, hoàn thành XS nhiệm vụ hàng năm, Hội Nam Y phong tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở năm 2024. Bằng khen của Tỉnh Ủy Bình Dương cho Đảng viên 5 năm liền hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Các giấy khen của Hội chữ thập đỏ các cấp trao tặng cho các hoạt động và công tác phong trào hội CTĐ Tỉnh Bình Dương. Cùng rất nhiều giấy khen, giấy ghi nhận công đức tấm lòng vàng cho sự đóng góp chia sẻ và hoạt động tình nguyện vì cộng đồng.
Nguyễn Văn Chung