Đảng ủy UBND tỉnh Lâm Đồng vừa có công văn gởi Thường trực Tỉnh ủy liên quan đến vị trí tiếp nhận rác thải trong thời gian Nhà máy xử lý rác Phan Thiết dừng hoạt động.
Bài toán rác thải không lời giải
Theo đó, Dự án Nhà máy xử lý rác Phan Thiết tại xã Tiến Thành của Công ty TNHH Nhật Hoàng có diện tích khoảng 10 ha; tổng vốn đầu tư 495 tỷ đồng với công suất xử lý chất thải rắn sinh hoạt là 400 tấn/ngày.
Nhà máy xử lý rác Phan Thiết đã đóng cửa từ ngày 1-7-2025. Ảnh PN.
Tuy nhiên từ ngày 1-7-2025, Nhà máy xử lý rác này dừng hoạt động do có nhiều vi phạm theo đề nghị của Cục Môi trường.
Để giải quyết lượng rác thải sinh hoạt hằng ngày trên địa bàn, UBND tỉnh đã giao các sở, ngành, địa phương liên quan tổ chức khảo sát chọn vị trí để tiếp nhận rác.
Theo ý kiến của các đơn vị, việc tiếp tục chọn bãi rác Bình Tú (trước đây đã có đề án đóng cửa) làm vị trí tiếp nhận, xử lý rác thải sinh hoạt tại khu vực các phường, xã: Mũi Né, Phú Thủy, Phan Thiết, Bình Thuận, Tiến Thành, Hàm Thắng, Tuyên Quang,.....là cần thiết và cấp bách.
Ban Thường vụ Đảng ủy UBND tỉnh báo cáo Thường trực Tỉnh ủy thống nhất chọn bãi rác Bình Tú làm vị trí tiếp nhận, xử lý rác thải sinh hoạt tại khu vực trên.
Giao Đảng ủy UBND tỉnh lãnh đạo UBND tỉnh chỉ đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 2 và UBND phường Tiến Thành tổ chức triển khai thực hiện các bước tiếp theo và có giải pháp đảm bảo hạn chế tối đa gây ô nhiễm môi trường xung quanh.
Bãi rác Bình Tú hiện đang chứa lượng rác khổng lồ. Ảnh TK.
Tiến hành rà soát, đánh giá hiện trạng, quy mô phù hợp với lượng rác thực tế sau khi tiếp nhận thêm và thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Cải tạo, xử lý ô nhiễm môi trường bãi rác Bình Tú theo đúng quy định…
“Quả bom” ô nhiễm lại tiếp tục gồng mình
Được biết, bãi rác Bình Tú tại xã Tiến Thành với diện tích hơn 26 ha, từ năm 1999 tiếp nhận toàn bộ lượng rác thải trên địa bàn thành phố Phan Thiết (cũ).
Do hiện trạng bãi rác đã quá tải nên phương pháp xử lý rác thải tại bãi rác Bình Tú hiện nay chỉ đơn giản là san gạt và phun các loại hóa chất, chế phẩm khử mùi, diệt ruồi và gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại khu vực. Để giảm tình trạng bụi rác, nhiều người còn đốt lửa khiến bãi rác cháy âm ỉ tạo nguồn ô nhiễm thứ cấp, tác động rất lớn đến sức khỏe người dân và môi trường khu vực.
Bãi rác Bình Tú cũng không có hệ thống thu gom nước rỉ rác nên nước rỉ tự chảy và đọng tại các điểm trũng thấp, tự thấm vào đất. Hiện lượng nước mưa chảy tràn được tiêu thoát tự nhiên theo độ dốc địa hình khu vực, dẫn đến ô nhiễm môi trường nguồn nước mặt phía hạ nguồn là rất lớn...
Trước tình hình này, việc triển khai thực hiện dự án cải tạo, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tiến tới đóng cửa bãi rác Bình Tú là rất bức xúc và cần thiết.
Bãi rác Bình Tú, địa điểm ô nhiễm môi trường
Tháng 7-2024, Dự án Cải tạo, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường, đóng cửa bãi rác Bình Tú đã được HĐND tỉnh Bình Thuận (cũ) phê duyệt chủ trương đầu tư, nhằm xử lý lượng rác tại bãi rác, đảm bảo môi trường, không ảnh hưởng đến sức khỏe nhân dân.
Trong quá trình đóng cửa, xử lý triệt để bãi rác Bình Tú, khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh hằng ngày trên địa bàn do Nhà máy xử lý rác Phan Thiết tiếp nhận, xử lý.
Khi đóng cửa cuối năm 2024, bãi rác Bình Tú tồn đọng khối lượng rác khổng lồ khoảng 856.824m3 và khối lượng rác này dự kiến sẽ được Nhà máy xử lý rác Phan Thiết tiếp nhận, xử lý trong thời gian 15 tháng.
Tuy nhiên sau khi Nhà máy xử lý rác Phan Thiết đóng cửa, bãi rác Bình Tú, địa điểm gây ô nhiễm môi trường lại tiếp tục phải “gồng mình” gánh rác thải.
Theo Sở Nông nghiệp & Môi trường, biện pháp xử lý tạm thời trong thời gian chờ xử lý triệt để là chôn lấp, phun chế phẩm sinh học; thu gom, xử lý sơ bộ nước thải trước khi thải ra môi trường.
Một chuyên gia môi trường cho rằng để thoát khỏi vòng luẩn quẩn rác thải, không thể chỉ trông chờ vào việc chôn lấp tạm thời mà cần một chiến lược lâu dài, đồng bộ.
Cụ thể, cần phải có công nghệ xử lý hiện đại thay vì chôn lấp, phải tính đến công nghệ đốt rác phát điện, tái chế hoặc các giải pháp xử lý sinh học.
Phân loại rác tại nguồn bởi không có thói quen phân loại, thì nhà máy xử lý hiện đại đến đâu cũng sẽ tắc nghẽn và việc phân loại ngay từ hộ gia đình, khu dân cư sẽ giảm gánh nặng đáng kể cho hệ thống xử lý. Đặc biệt là ý thức cộng đồng: Người dân không thể đứng ngoài cuộc, chỉ đến khi mỗi người cùng hành động giảm rác thải, mới hy vọng thoát khỏi vòng luẩn quẩn ô nhiễm này.
PHƯƠNG NAM-VÕ TÙNG