Nhà sản xuất bắt buộc phải tái chế, thu gom rác thải

4 ngày trướcBài gốc

Đăng ký, kê khai, báo cáo EPR trực tuyến

Theo ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cơ sở pháp lý đã quy định đầy đủ cho doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (gọi tắt là EPR), lựa chọn hình thức tổ chức tái chế hoặc đóng góp tài chính để hỗ trợ tái chế. Nội dung EPR đã được quy định tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và được cụ thể hóa tại Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/1/2022 của Chính phủ và Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/1/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Việc thực thi trách nhiệm EPR giúp doanh nghiệp được nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường. Ảnh: TỐNG GIÁP

Gần đây nhất, Nghị định số 05/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường (Nghị định 05) đã tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, quy định rõ các đối tượng thực hiện trách nhiệm, linh hoạt trong việc tái chế một số loại bao bì và quy định rõ hơn về các giải pháp tái chế giúp việc triển khai EPR được thực hiện rõ ràng, minh bạch và hiệu quả hơn.

Với trách nhiệm tái chế, nhà sản xuất, nhập khẩu các sản phẩm săm lốp, dầu nhớt, pin, ắc quy và một số loại bao bì có trách nhiệm tái chế từ ngày 1/1/2024; nhà sản xuất, nhập khẩu sản phẩm điện và điện tử có trách nhiệm tái chế từ ngày 1/1/2025; nhà sản xuất, nhập khẩu sản phẩm phương tiện giao thông có trách nhiệm tái chế từ ngày 1/1/2027. Thời điểm các nhà sản xuất, nhập khẩu phải đăng ký, kê khai kế hoạch tái chế và kê khai số tiền đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam để hỗ trợ tái chế, hỗ trợ xử lý chất thải là trước ngày 31/3 hằng năm.

Theo đó, việc đăng ký, kê khai, báo cáo việc thực hiện trách nhiệm sẽ được thực hiện trực tuyến trên Hệ thống thông tin EPR quốc gia thay vì nộp bản giấy, giúp việc thực hiện chế độ kê khai, báo cáo thuận lợi, dễ dàng và tiết kiệm chi phí.

Ông Nguyễn Văn Phan - Văn phòng EPR, Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, trước khi có quy định về EPR, phần lớn bao bì sau khi sử dụng được thải trực tiếp ra môi trường. Tuy nhiên, khi Việt Nam đẩy mạnh kinh tế tuần hoàn, nhất khi áp dụng các quy định của Luật Bảo vệ môi trường, các nhà sản xuất bắt buộc phải tổ chức tái chế hoặc đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ môi trường.

Bao bì, pin sạc - ắc quy, dầu nhớt, săm lốp, sản phẩm điện, điện tử, phương tiện giao thông nằm trong nhóm danh mục bắt buộc phải đóng góp EPR.Trong đó, các nhà sản xuất, nhập khẩu bao bì chịu ảnh hưởng chính. Họ là nhà sản xuất bao bì thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc, phân bón, thức ăn chăn nuôi, chế phẩm tẩy rửa, xi măng…

Cũng theo ông Nguyễn Văn Phan, một trong những thay đổi quan trọng của Nghị định 05 vừa ban hành, đó là quy định rõ việc loại trừ trách nhiệm EPR đối với một số nhóm nhà sản xuất, nhập khẩu bao bì. Đó là: Nhà sản xuất, nhập khẩu sản phẩm, bao bì để xuất khẩu hoặc tạm nhập, tái xuất hoặc sản xuất, nhập khẩu cho mục đích nghiên cứu, học tập, thử nghiệm; Nhà sản xuất, nhập khẩu có doanh thu bán các sản phẩm thuộc nhóm bao bì dưới 30 tỷ đồng/năm; Nhà sản xuất bao bì mà bao bì đó được chính nhà sản xuất đó thu hồi, đóng gói để tiếp tục đưa ra thị trường với tỷ lệ bằng hoặc cao hơn tỷ lệ tái chế bắt buộc.

Ngoài ra, Nghị định 05 cũng quy định tỷ lệ tái chế bắt buộc, là tỷ lệ khối lượng sản phẩm, bao bì tối thiểu phải được thu gom và tái chế theo quy cách tái chế bắt buộc trong năm thực hiện. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tăng dần tỷ lệ này, 3 năm một lần.

Cần thiết triển khai EPR

Theo ông Hồ Kiên Trung việc triển khai EPR bắt đầu từ năm 2024 khi mỗi sản phẩm hàng hóa muốn xuất khẩu ra thị trường quốc tế phải có tỷ lệ tái chế bắt buộc trong sản phẩm này. Đến năm 2025, các mặt hàng như sắt, thép, nhôm, phân bón, xi măng… sẽ cần tăng cường tỷ lệ tái chế, xử lý nếu muốn xuất khẩu.

Như vậy, việc thực hiện EPR là cần thiết và gấp rút, không chỉ giúp cho môi trường ngày càng xanh, sạch hơn mà còn giúp doanh nghiệp có thể duy trì xuất khẩu, sản phẩm bảo đảm tính bền vững trên thị trường quốc tế.

“Trong lĩnh vực may mặc, Việt Nam gần như đứng top đầu thế giới về xuất khẩu nhưng kể từ năm 2024, đã tụt xuống vị trí sau do tỷ lệ tái chế trong lĩnh vực này rất hạn chế, trong khi mua nguyên vật liệu tái chế từ nước ngoài lại đắt đỏ” - ông Trung nêu vấn đề. Theo đó, việc hình thành mô hình tái chế trong nước rất cần thiết và hiệu quả để tăng tỷ lệ tái chế cho từng mặt hàng.Ở mặt khác, thực thi EPR cần sát và thích nghi với các điều kiện của Việt Nam.

Lãnh đạo Cục Môi trường cũng kêu gọi sự tham gia quyết liệt và nhanh chóng của các doanh nghiệp để hình thành nền công nghiệp tái chế, khi ngày càng nhiều các doanh nghiệp nước ngoài bắt đầu tham gia vào thị trường này.

“Việc thực thi trách nhiệm EPR giúp doanh nghiệp được nâng cao nhận thức, thực thi một cách trách nhiệm hơn nghĩa vụ với bảo vệ môi trường. Từ đó, đáp ứng với những quy định ngày một cao về “tiêu chuẩn xanh” của các thị trường, nhất là trong lĩnh vực dệt may. Không chỉ tạo thêm dư địa xuất khẩu cho các ngành hàng, thực thi EPR còn góp phần quan trọng trong việc giúp Việt Nam phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, như cam kết đưa ra tại COP26” - ông Trung khẳng định.

Khanh Lê

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/nha-san-xuat-bat-buoc-phai-tai-che-thu-gom-rac-thai-10302345.html