Ngày 31-3, một tòa án ở thủ đô Paris (Pháp) đã phán quyết Lãnh đạo đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia Pháp (NR) – bà Marine Le Pen phạm tội tham ô, đồng thời cấm bà tranh cử trong vòng 5 năm kể từ thời điểm phán quyết có hiệu lực, theo đài CNN.
Hiện là nghị sĩ quốc hội Pháp, bà Le Pen bị kết tội cùng với 8 nghị sĩ Nghị viện châu Âu (MEP) thuộc đảng của bà và 12 trợ lý. Họ bị buộc tội sử dụng ngân sách của Nghị viện châu Âu để trả lương cho các nhân viên thực tế làm việc cho đảng NR của bà tại Pháp.
Phán quyết trên đồng nghĩa với việc bà Le Pen không thể tham gia cuộc bầu cử tổng thống Pháp năm 2027.
Kể từ khi bị kiện, bà Marine Le Pen đã lên án đây là "cuộc săn phù thủy", cáo buộc có một "hệ thống" triển khai "một quả bom hạt nhân" chống lại bà. Bà cũng nhắc đến việc có một "chế độ chuyên chế tư pháp" tại Pháp và ám chỉ những người ủng hộ bà bị đối xử "thấp hèn".
Bà Marine Le Pen phát biểu trong cuộc biểu tình ủng hộ bà hôm 6-4. Ảnh: AFP
Theo giới quan sát, phát ngôn này cho thấy bà Le Pen đã thể hiện quan điểm giống như cách ông Donald Trump phản ứng sau khi bị kết tội và tuyên án trong vụ xử ông chi tiền "bịt miệng" ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels vào mùa hè năm 2024.
Việc bà Le Pen thường xuyên nhắc đến quan điểm "cuộc săn phù thủy" có thể là "con dao hai lưỡi", vừa giúp bà nhận được sự ủng hộ nhưng cũng khiến phe đối lập có thêm cơ hội chỉ trích.
Vụ việc của bà Le Pen không giống vụ của ông Trump
Theo tờ The New York Times, những quan điểm gần đây bà Le Pen đưa ra không hẳn có lợi cho bà. Trong khi đó, tờ The Guardian cũng nhấn mạnh trường hợp của bà không giống với trường hợp của ông Trump trước đây.
Đầu tiên, vụ án và bản án của bà Le Pen nghiêm trọng hơn nhiều so với vụ án ông Trump chi tiền "bịt miệng".
Giữa năm 2024, ông Trump bị bồi thẩm đoàn tại Tòa án hình sự Manhattan (TP New York) kết luận vi phạm tất cả 34 tội danh làm giả hồ sơ kinh doanh trong vụ chi tiền "bịt miệng" ngôi sao khiêu dâm Stormy Daniels. Trong vụ này, ông Trump được cho đã làm giả khoản chi 130.000 USD trả cho cô Daniels khi ông đang tranh cử tổng thống hồi năm 2016 để đổi lấy sự im lặng của cô này về quan hệ giữa hai người.
Vụ này được đánh giá là vấn đề liên quan cá nhân và danh tiếng của ông Trump, nhưng vụ việc của bà Le Pen lại liên quan việc lừa dối người dân một cách có hệ thống trong nhiều năm liền. Bên cạnh đó, số tiền bà Le Pen và các cộng sự bị cáo buộc tham ô lên đến hàng triệu euro và có tác động thực sự đến nền chính trị Pháp.
Những người ủng hộ bà Le Pen tham gia cuộc biểu tình hôm 6-4. Ảnh: AFP
Thứ hai, phán quyết của tòa án cũng nhấn mạnh việc bản thân bà Le Pen không đủ điều kiện để tranh cử tổng thống Pháp vào năm 2027. Điều này không chỉ ảnh hưởng cục diện chính trị Pháp mà còn gây ra sự tranh cãi lớn về việc tước bỏ quyền tranh cử của một ứng viên. Trong khi đó, vụ việc của ông Trump không ảnh hưởng tư cách ứng viên tranh cử tổng thống của ông.
Phản ứng trái chiều
Cách giải quyết vấn đề của bà Le Pen cũng dẫn đến nhiều quan điểm trái chiều.
Kể từ khi phán quyết chống lại bà Le Pen được đưa ra, các quan chức của đảng RN đã công khai ám chỉ đây là "cuộc săn phù thủy" chống lại Le Pen.
Các cuộc biểu tình ủng hộ bà Le Pen cũng nổ ra tại Pháp. Trả lời tờ Politico, ông Laurent Jacobelli – người phát ngôn của đảng RN – cho rằng việc tổ chức sự kiện ủng hộ bà Le Pen xuất phát từ "một yêu cầu rất mạnh mẽ của mọi người về việc bày tỏ sự nghi ngờ của họ về phán quyết" trong vụ án chống lại bà.
"Đây là sự ủng hộ dành cho bà Marine Le Pen và cho nền dân chủ, bởi vì nhiều người coi quyết định này là điều gì đó bất ổn" – ông Jacobelli nói.
Phán quyết ngày 31-3 của tòa án cũng đã ngay lập tức khiến các đồng minh cực hữu của bà Le Pen ở châu Âu lên tiếng bảo vệ bà.
Chỉ vài phút sau khi phán quyết được công bố, Thủ tướng Hungary – ông Viktor Orban đã gửi thông điệp đoàn kết tới bà Le Pen.
"Tôi đứng về phía bà Marine" – ông Orban viết trên mạng xã hội X.
Bên kia đại dương, chính quyền Mỹ cũng lên tiếng bảo vệ bà Le Pen.
Ngày 3-4, Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi đó bản án nhằm vào bà Le Pen là "cuộc săn phù thủy" của "những người theo chủ nghĩa cánh tả châu Âu sử dụng luật pháp để làm im lặng tự do ngôn luận và kiểm duyệt đối thủ chính trị của họ".
"Tôi không biết bà Marine Le Pen, nhưng tôi đánh giá cao sự chăm chỉ của bà trong nhiều năm. Bà ấy đã chịu tổn thất, nhưng vẫn tiếp tục. Và bây giờ, ngay trước khi có một chiến thắng lớn, họ lại buộc tội bà ấy với một tội danh nhỏ mà có lẽ bà ấy không biết gì cả” – ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Những người biểu tình ủng hộ bà Le Pen hôm 6-4. Ảnh: POLITICO
Ngày 4-4, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cho rằng bà Le Pen đã bị kết tội vì một tội rất nhỏ.
"Họ đang cố gắng ném bà ấy vào tù và loại bà ấy khỏi bầu cử. Hãy nhìn xem, đó không phải là dân chủ" – ông Vance nói. Ông cũng cho biết bà Le Pen đã "dẫn đầu trong một số cuộc thăm dò" cho cuộc bầu cử tổng thống Pháp năm 2027 và đã bị kết tội vì "một tội danh cực kỳ nhỏ liên quan nhân viên của bà, thậm chí không phải bản thân Marine Le Pen".
Tuy nhiên, đối với những người cánh tả ở Pháp, đây không phải là “một tội nhỏ”.
Đảng Cộng sản Pháp, đảng Xanh và đảng Xã hội Pháp nhấn mạnh tầm quan trọng của pháp quyền và sự độc lập của tư pháp trong phán quyết trên. Đảng Xanh và Liên minh Mặt trận Bình dân mới thậm chí còn tổ chức biểu tình lớn để “bảo vệ pháp quyền” ngay tại lòng thủ đô Paris.
KHOA ĐIỀM