Nhật Bản khởi động dự án 19 tỷ USD xây dựng AI quốc gia

3 giờ trướcBài gốc

Theo tờ Yomiuri, đây là bước đi chiến lược cho thấy quyết tâm của Nhật Bản trong việc rút ngắn khoảng cách với Mỹ và Trung Quốc - hai quốc gia đang dẫn đầu thế giới về công nghệ AI.

Theo dự thảo kế hoạch, vào mùa xuân tới, tập đoàn SoftBank sẽ đóng vai trò hạt nhân, phối hợp cùng hơn 10 doanh nghiệp công nghệ lớn trong nước để thành lập một công ty mới chuyên phát triển mô hình AI nền tảng quy mô lớn nhất Nhật Bản từ trước đến nay. Doanh nghiệp này dự kiến quy tụ khoảng 100 chuyên gia hàng đầu, bao gồm kỹ sư của SoftBank và các nhà phát triển đến từ Preferred Networks, được tuyển chọn thông qua các chương trình cạnh tranh và đánh giá khắt khe.

Ảnh minh họa.

Mục tiêu trọng tâm của dự án là phát triển mô hình AI có quy mô lên tới 1.000 tỷ tham số, ngang tầm với các mô hình tiên tiến nhất hiện nay của Mỹ và Trung Quốc. Mô hình này sẽ được mở cho các doanh nghiệp Nhật Bản khai thác, tùy biến theo nhu cầu riêng trong nhiều lĩnh vực then chốt như sản xuất công nghiệp, robot, tự động hóa, logistics và các ngành công nghệ cao khác.

Do chi phí đầu tư hạ tầng và dữ liệu huấn luyện rất lớn, Chính phủ Nhật Bản sẽ tham gia hỗ trợ tài chính, đặc biệt trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng tính toán và thu thập, mua dữ liệu phục vụ huấn luyện AI. Theo kế hoạch, Nhà nước sẽ đầu tư khoảng 1.000 tỷ yên trong vòng 5 năm, bắt đầu từ năm tài chính 2026. Riêng ngân sách năm tài chính 2026 dự kiến đã bố trí hơn 300 tỷ yên cho các hạng mục liên quan đến AI quốc gia.

Song song đó, SoftBank cam kết rót khoảng 2.000 tỷ yên trong vòng 6 năm để xây dựng và vận hành các trung tâm dữ liệu quy mô lớn phục vụ phát triển và triển khai AI. Hiện tập đoàn này đang xúc tiến xây dựng các trung tâm dữ liệu tại Tomakomai (Hokkaido) và Sakai (Osaka), dự kiến đưa vào vận hành từ năm tài chính 2026, đóng vai trò nền tảng hạ tầng cho hệ sinh thái AI quốc gia.

Chính phủ Nhật Bản nhấn mạnh, AI không chỉ là công nghệ then chốt cho năng lực cạnh tranh công nghiệp mà còn liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia. Việc phụ thuộc quá nhiều vào các nền tảng AI nước ngoài tiềm ẩn nhiều rủi ro chiến lược, vì vậy phát triển AI “Make in Japan” là ưu tiên dài hạn.

Cùng với dự án AI quốc gia, Nhật Bản cũng đang đẩy mạnh ứng dụng AI vào bộ máy hành chính. Mới đây, chính phủ công bố kế hoạch triển khai công cụ AI tạo sinh mang tên Gennai, do Cơ quan Kỹ thuật số phát triển, nhằm hỗ trợ thực hiện các nhiệm vụ phức tạp như soạn thảo câu trả lời cho các phiên chất vấn tại Quốc hội. Đây được xem là giải pháp quan trọng để giảm tải khối lượng công việc ngày càng nặng nề của đội ngũ công chức trung ương.

Theo kế hoạch, Gennai sẽ được phân phối rộng rãi tới toàn bộ các bộ, ngành sau giai đoạn thí điểm thành công từ tháng 5. Thủ tướng dự kiến sẽ chính thức công bố việc triển khai toàn diện nền tảng này trong thời gian tới, trước khi mở rộng xuống các chính quyền địa phương.

Thống kê cho thấy, công chức trung ương Nhật Bản phải làm thêm trung bình 376 giờ mỗi năm, cao gấp đôi so với mức trung bình của khu vực công nói chung. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc chuẩn bị các bản dự thảo trả lời chất vấn nghị viện, vốn đòi hỏi nhiều phương án dự phòng và tiêu tốn rất nhiều thời gian. AI được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn đáng kể quy trình này, bao gồm cả việc dự đoán và xây dựng các phản hồi cho những câu hỏi phát sinh.

Ngoài soạn thảo văn bản, Gennai còn được định hướng trở thành nền tảng cốt lõi để phát triển các tác nhân AI chuyên biệt, có khả năng học từ biên bản Quốc hội, yêu cầu của nghị sĩ và kho dữ liệu trả lời trong quá khứ. Nhờ được phát triển nội bộ, hệ thống này có thể truy cập các dữ liệu nhạy cảm mà các công cụ AI thương mại không thể tiếp cận, đồng thời vẫn đảm bảo kiểm soát chặt chẽ về chính sách và an ninh thông tin.

Không dừng lại ở đó, Nhật Bản cũng lên kế hoạch ứng dụng AI trong các quy trình sàng lọc và cấp phép hành chính, chẳng hạn như đánh giá hồ sơ xin chứng nhận môi trường làm việc thân thiện với phụ nữ và phụ huynh. Việc tích hợp AI vào quản trị nhà nước được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả vận hành, giảm áp lực nhân sự và thể hiện quyết tâm hiện đại hóa bộ máy hành chính của Nhật Bản. Nếu thành công, đây có thể trở thành hình mẫu cho nhiều quốc gia trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào quản lý công.

Tuệ Tâm

Nguồn Doanh Nghiệp : https://doanhnghiepvn.vn/quoc-te/nhat-ban-khoi-dong-du-an-19-ty-usd-xay-dung-ai-quoc-gia/20251222025215775