BOJ đã nâng lãi suất cơ bản thêm 25 điểm cơ bản lên 0,75%, mức cao nhất kể từ năm 1995. Kể từ khi nền kinh tế bong bóng sụp đổ vào giữa những năm 1990, lãi suất cơ bản của Nhật Bản chưa bao giờ vượt quá ngưỡng 0,5%.
Bên cạnh đó, BOJ cho biết lãi suất thực dự kiến sẽ vẫn ở mức “âm đáng kể”, đồng thời các điều kiện tài chính nới lỏng sẽ tiếp tục hỗ trợ mạnh mẽ hoạt động kinh tế.
Sau quyết định này, lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản (JGB) kỳ hạn 10 năm đã tăng khoảng 5 điểm cơ bản lên 2,019%, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 20 năm tăng 3 điểm cơ bản lên 2,975%, cả hai đều đạt mức cao nhất kể từ năm 1999.
Nhật Bản đã bắt đầu bình thường hóa chính sách vào năm ngoái, từ bỏ chính sách lãi suất âm duy nhất trên thế giới được áp dụng từ năm 2016. Kể từ đó, BOJ liên tục duy trì lập trường tăng lãi suất dần dần, tuyên bố mục tiêu là tạo ra một “chu kỳ tích cực” với mức lương và giá cả tăng lên.
Lạm phát đã vượt quá mục tiêu 2% của BOJ trong 44 tháng liên tiếp, với dữ liệu được công bố trước đó trong ngày cho thấy tăng trưởng giá tiêu dùng ở mức 2,9% trong tháng 11. Lạm phát cao đã gây áp lực lên tiền lương thực tế, vốn đã giảm trong 10 tháng liên tiếp.
BOJ dự báo lạm phát cơ bản (không bao gồm giá thực phẩm tươi sống) có khả năng giảm xuống dưới 2% từ tháng 4 đến tháng 9/2026, do tốc độ tăng giá thực phẩm chậm lại cũng như tác động của các biện pháp của chính phủ nhằm giải quyết tình trạng giá cả leo thang.
Trong khi đó, lãi suất cao hơn có nguy cơ làm trầm trọng thêm sự suy thoái của nền kinh tế Nhật Bản. Số liệu GDP điều chỉnh cho quý III cho thấy nền kinh tế đã thu hẹp nhiều hơn so với ước tính ban đầu, giảm 0,6% so với quý trước và 2,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Việc tăng lãi suất cũng diễn ra vào thời điểm lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản đang đạt mức cao nhất trong nhiều thập kỷ, và tiếp tục tăng vọt sau quyết định này, điều này làm tăng nguy cơ chi phí vay nợ cao hơn cho Nhật Bản và gia tăng áp lực tài chính.
Theo dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Nhật Bản hiện đã có tỷ lệ nợ trên GDP cao nhất thế giới, ở mức gần 230%.
BOJ cho biết, do lãi suất thực đang ở mức thấp, ngân hàng trung ương sẽ sẵn sàng tăng lãi suất và thắt chặt chính sách tiền tệ hơn nữa nếu nền kinh tế Nhật Bản cải thiện theo đúng kỳ vọng.
"Thông điệp cứng rắn của Hội đồng quản trị BOJ cho thấy chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ vẫn còn tiếp diễn," các nhà phân tích của Capital Economics nhận định.
Tuy nhiên, lợi suất tăng có thể hỗ trợ đồng yên. Đồng yên giao dịch quanh mức 154-157 so với đô la kể từ tháng 11, suy yếu hơn 2,5% kể từ khi Thủ tướng Sanae Takaichi - người ủng hộ chính sách tiền tệ nới lỏng - nhậm chức vào tháng 10.
“Sau đợt tăng lãi suất này, BOJ có khả năng sẽ tăng lãi suất chính sách vào giữa năm 2026, đưa mức lãi suất trung lập lên 1%”, Shigeto Nagai, người đứng đầu bộ phận Kinh tế Nhật Bản tại Oxford Economics cho biết.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài