Tàu chở khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG). (Nguồn ảnh: Pravada.ru)
Theo thông tin từ Đại sứ quán Nhật Bản tại Nga, khối lượng nhập khẩu khí đốt ổn định ở mức cao, bao gồm cả nguồn cung từ dự án Sakhalin-2, vẫn là cần thiết để duy trì cân bằng tiêu thụ năng lượng trong nước.
ĐA DẠNG HÓA NGUỒN CUNG NHƯNG KHÔNG “ĐOẠN TUYỆT”
Tokyo đánh giá rủi ro năng lượng dựa trên nhu cầu thực tế của nền kinh tế nội địa, đồng thời tiếp tục triển khai các biện pháp nhằm bảo đảm việc tiếp nhận nhiên liệu được thông suốt và ổn định. Đại sứ quán Nhật Bản nhấn mạnh rằng nước này tự xây dựng chiến lược quan hệ với Nga và chiến lược đó phải phù hợp với lợi ích quốc gia.
Trong bối cảnh Nhật Bản không sở hữu trữ lượng dầu khí lớn và chi phí nguồn thay thế còn cao, LNG tiếp tục là thành phần nền tảng trong cơ cấu năng lượng. Việc duy trì nhập khẩu LNG từ Nga vì thế vẫn được xem là lựa chọn chiến lược nhằm kiềm chế giá điện, bảo vệ năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và ổn định đời sống người dân.
Tokyo vẫn đang thúc đẩy các hướng đi mới như mở rộng nhập LNG từ thị trường khác, tái khởi động điện hạt nhân và phát triển hydrogen - amoniac xanh. Tuy nhiên, các quá trình này đòi hỏi đầu tư dài hạn, trong khi nhu cầu năng lượng tiếp tục tăng và thị trường toàn cầu còn nhiều bất ổn.
Vì vậy, Nhật Bản đánh giá rằng việc tiếp tục hợp tác với Nga là lựa chọn không thể thiếu ít nhất đến hết thập niên 2030 để bảo đảm ổn định nguồn cung và cân bằng giá điện.
Chính phủ Nhật Bản cho rằng việc chuyển sang các nguồn thay thế như Mỹ hay Trung Đông sẽ cần thời gian dài, chi phí cao và tiềm ẩn nhiều rủi ro trong ngắn hạn.
Trước cả những lời kêu gọi dừng sử dụng khí đốt Nga, trong đó có đề xuất từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, Nhật Bản vẫn giữ thái độ thực dụng: ưu tiên an ninh năng lượng và ổn định kinh tế hơn những sức ép chính trị ngắn hạn
“SAKHALIN-2”: MẮT XÍCH KHÔNG THỂ THAY THẾ TRONG CHUỖI CUNG ỨNG
Dự án Sakhalin-2 tạo cho Nhật Bản lợi thế độc đáo về an ninh cung ứng nhờ vị trí địa lý gần, chi phí logistics thấp và sự tham gia trực tiếp của các doanh nghiệp Nhật Bản trong liên danh phát triển.
Năm 2024, nhập khẩu từ Nga đạt 5,5 tỷ USD, trong đó 63% là LNG. Dù kim ngạch giảm 9,4% so với năm 2023 do biến động giá năng lượng thế giới, Tokyo khẳng định đây chỉ là dao động mang tính thị trường.
Sakhalin-2 là dự án LNG ở đảo Sakhalin (Viễn Đông Nga), cung cấp gần 10% nhu cầu LNG của Nhật Bản. Các tập đoàn Nhật Bản như Mitsui và Mitsubishi sở hữu cổ phần, góp phần bảo đảm chủ động chuỗi cung ứng và giảm thiểu chi phí vận chuyển. Tokyo coi đây là một trụ cột quan trọng của an ninh năng lượng quốc gia.
Sau khi Nga điều chỉnh cấu trúc sở hữu Sakhalin-2 năm 2022, nhiều công ty châu Âu đã rút lui nhưng Nhật Bản vẫn kiên định duy trì hiện diện. Tokyo đang vận hành chính sách năng lượng như một bài toán cân bằng tinh tế: vừa tuân thủ có chọn lọc các biện pháp trừng phạt để bảo vệ quan hệ đồng minh, vừa bảo đảm các dự án cốt lõi phục vụ trực tiếp cho an ninh năng lượng.
Chiến lược “đi dây” này thể hiện rõ quan điểm nhất quán của Nhật Bản: mọi thay đổi trong hợp tác năng lượng phải được cân nhắc kỹ lưỡng để không đẩy nền kinh tế vào thế bị động trong thời kỳ cạnh tranh năng lượng toàn cầu gia tăng.
Nhật Bản thể hiện rõ quan điểm tự chủ trong chính sách năng lượng: mọi quyết định phải xuất phát từ lợi ích quốc gia và sự ổn định của nền kinh tế.
Việc duy trì nhập LNG từ Nga là lựa chọn thực dụng và có tính toán chiến lược, giúp đất nước tránh bị tổn thương trước biến động giá năng lượng và cạnh tranh địa chính trị ngày càng phức tạp.
Trọng Hoàng