Góc nhìn hiện thực
“Sau ba tháng tập sự, em cảm thấy bản thân mình không phù hợp với công việc, nên em xin phép nghỉ ạ”. Khi mọi người đọc xong dòng chữ ấy liệu có cảm thấy bị "deja vu" (đã từng thấy). Một câu nói đang dần trở thành hiện thực quen thuộc với nhiều nhà tuyển dụng khi làm việc với nhân sự trẻ. Báo cáo từ một số nền tảng tuyển dụng cho thấy tỷ lệ nhân sự dưới 25 tuổi lựa chọn nhảy việc trong vòng 1 năm đầu cao hơn các nhóm tuổi khác từ 1,5 - 2 lần. Điều này khiến hiện tượng “cả thèm chóng chán” ở người trẻ bỗng được coi là một điều hiển nhiên.
Song song với quan điểm trên, kỳ vọng về môi trường làm việc cởi mở, văn hóa tôn trọng cá nhân và mức lương tương xứng cũng khiến các bạn nhân sự trẻ sẵn sàng rời bỏ vị trí nếu cảm thấy không được công nhận về bản thân hoặc lo sợ đánh mất giá trị cá nhân. Trong một thị trường việc làm nhộn nhịp như hiện nay, việc gắn bó một công việc không còn là thước đo duy nhất của sự trưởng thành như trước đây.
Vì vậy, tình trạng “cả thèm chóng chán” ở người trẻ là có thật, nhưng nếu chỉ nhìn theo góc nhìn phiến diện, ta sẽ bỏ qua bức tranh toàn cảnh đã tạo ra hành vi này. Đằng sau sự thay đổi nhanh là nhu cầu thích nghi, học hỏi và tìm kiếm giá trị phù hợp - những điều hoàn toàn bình thường trong một thời đại đổi mới và nâng cấp theo từng ngày. Nhưng nếu hiểu rõ hơn về sự "nhảy việc" ở đây, bạn sẽ thấy một ý nghĩa tích cực hơn với những quan điểm trước đây như thiếu kiên trì, mà dĩ nhiên trở thành một phản ứng tự nhiên trước một thị trường lao động đầy biến động.
Để có cái nhìn rõ hơn về xu hướng dịch chuyển việc làm trong giới trẻ, phóng viên Chuyên trang Sinh Viên Việt Nam đã thực hiện cuộc phỏng vấn nhanh với hai nhóm nhân sự: nhóm gắn bó lâu dài và nhóm thường xuyên thay đổi công việc. Đại diện cho nhóm ổn định là Đoàn Thị Thu Phương (sinh năm 2002, Hà Nội), cán bộ Ban Truyền thông Nội bộ, Công ty Cổ phần Viễn thông FPT, với gần ba năm làm việc tại doanh nghiệp. Ở chiều ngược lại, Nông Diệu Thu (sinh năm 2002, Hà Nội) được lựa chọn như tiếng nói của những người trẻ từng nhiều lần “nhảy việc”. Những chia sẻ dưới đây sẽ góp phần phác họa rõ hơn động lực, nỗi lo và kỳ vọng của thế hệ trẻ trên hành trình xây dựng sự nghiệp.
Bạn Đoàn Thị Thu Phương - Cán bộ Ban Truyền thông Nội bộ, Công ty Cổ phần Viễn thông FPT.
Phóng viên: Chào bạn, bạn có thể chia sẻ điều gì khiến bạn muốn gắn bó lâu dài với công ty hiện tại?
Bạn Đoàn Thị Thu Phương: Yếu tố đầu tiên với mình là môi trường làm việc vui vẻ và không độc hại. Tất nhiên, công ty nào cũng có những mặt trái riêng, nhưng điều quan trọng là xung quanh mình có những đồng nghiệp tốt, sẵn sàng hỗ trợ và chia sẻ. Điều đó khiến mình cảm thấy an tâm và có động lực mỗi ngày.
Thứ hai là chế độ lương thưởng minh bạch. Lương được trả đúng hạn, xứng đáng với công sức bỏ ra và phúc lợi rõ ràng giúp mình có cảm giác ổn định khi ở lại lâu dài.
Cuối cùng, mình coi trọng sự ghi nhận. Khi nỗ lực của bản thân được nhìn thấy và trân trọng, mình có cảm giác bản thân có giá trị, được đồng hành chứ không phải “đi một mình”. Đó là điều khiến mình muốn gắn bó.
Phóng viên: Sau quá trình làm việc lâu năm, công việc đã mang lại cho bạn những kỹ năng và mối quan hệ như thế nào?
Bạn Đoàn Thị Thu Phương: Làm lâu năm giúp mình mở rộng mối quan hệ với nhiều anh chị ở các chi nhánh, phòng ban khác nhau. Vì công ty mình hoạt động trên nhiều tỉnh thành, nên việc gắn bó lâu dài tạo cơ hội được tiếp xúc, làm việc và học hỏi từ rất nhiều phong cách, văn hóa và con người đa dạng.
Ngoài ra, mình được thử sức ở nhiều mảng và nhiệm vụ khác nhau. Nhờ đó, bản thân cũng khám phá thêm nhiều kỹ năng mà trước đây mình chưa từng nghĩ có thể làm được. Mỗi lần “mở khóa” một khả năng mới, mình lại hiểu sâu hơn về bản thân cũng như tự tin hơn với lựa chọn nghề nghiệp.
Phóng viên: Vậy theo bạn, người trẻ cần chuẩn bị gì để có một sự nghiệp bền vững?
Bạn Đoàn Thị Thu Phương: Mình nghĩ không có một công thức cố định nào cho sự nghiệp bền vững, bởi thế giới thay đổi quá nhanh để chúng ta bám vào một khuôn mẫu. Thay vì đi tìm “chuẩn mực”, người trẻ nên chuẩn bị để bản thân đủ vững vàng trước mọi biến động. Điều đó bắt đầu từ việc rèn kỹ năng mềm để giao tiếp, ứng xử và giữ tinh thần tỉnh táo trước áp lực; nâng cao chuyên môn bằng cách dám thử, dám sai và dám học; luôn sẵn sàng thích nghi khi thị trường liên tục thay đổi. Bên cạnh đó, xây dựng những mối quan hệ tốt với đồng nghiệp, cấp trên hay đối tác cũng tạo thêm điểm tựa quan trọng cho hành trình sự nghiệp. Kiên nhẫn và kiên trì giúp chúng ta không nôn nóng bỏ cuộc, còn sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống là điều kiện để đi đường dài với một tinh thần khỏe mạnh. Tóm lại, sự bền vững không nằm ở việc gắn chặt vào một công việc, mà nằm ở việc chính bản thân mình đủ mạnh để đứng vững trong bất kỳ thay đổi nào.
Bạn Tô Diệu Thu - hiện đang làm trợ lý hình ảnh.
Phóng viên: Chào bạn, theo bạn để lựa chọn công việc mới, bạn sẽ ưu tiên điều gì nhất?
Bạn Nông Diệu Thu: Với mình, ưu tiên lớn nhất là môi trường và cơ hội học hỏi. Lương quan trọng để ổn định trước mắt, nhưng một nơi có thể cho mình "học thật - làm thật - tiến bộ thật" mới là nơi mình muốn gắn bó lâu dài. Mình đã từng thử nhiều công việc, và điều giữ mình lại chưa bao giờ chỉ là con số lương.
Phóng viên: Vậy với bạn việc “ổn định công việc” có ý nghĩa như nào đối với bạn?
Bạn Nông Diệu Thu: Ổn định với mình không phải là làm một nơi thật lâu. Ổn định nghĩa là tìm được hướng đi phù hợp - nơi mình có thể tích lũy kỹ năng, nhìn thấy lộ trình rõ ràng và cảm nhận bản thân tiến bộ mỗi ngày. Có mục tiêu dài hạn và thấy mình trưởng thành lên theo thời gian, đó mới là ổn định thực sự.
Phóng viên: Sau cùng khi nhìn lại hành trình tìm công việc lý tưởng, điều quan trọng nhất bạn học được là gì?
Bạn Nông Diệu Thu: Là sự thấu hiểu bản thân và dám thay đổi. Mỗi công việc từng làm, dù chưa phù hợp, đều giúp mình nhận ra rõ hơn: mình mạnh ở đâu, hợp với môi trường nào, và muốn gì cho tương lai. Những lựa chọn chưa đúng trước đây đều là bước đệm để mình tiến gần hơn tới công việc phù hợp hiện tại.
Phóng viên: Cảm ơn bạn!
Sự thay đổi về công việc có thể là con dao hai lưỡi, tùy vào trải nghiệm mỗi người. Điều đáng nói không phải bạn gắn bó với một công ty trong bao lâu, mà bạn đã học được gì và trưởng thành thế nào sau mỗi lần chuyển mình. Vậy bạn sẽ để những lần đổi việc trở thành bước lùi, hay biến chúng thành bệ phóng cho tương lai? Khi hiểu rõ bản thân, biết mình muốn gì và luôn chủ động nâng cấp kỹ năng, mỗi lựa chọn dù là ở lại hay rẽ hướng đều có thể trở thành cột mốc đáng nhớ trên con đường sự nghiệp mà bạn vững tin gây dựng.
(Ảnh: NVCC)