Nhiều điều thú vị về mộ Bà Rịa được làm rõ

3 giờ trướcBài gốc

Các đại biểu dự hội thảo thắp hương tại mộ Bà Rịa. Ảnh: Trúc Tài

Hội thảo khoa học “Mộ Bà Rịa và giá trị di sản văn hóa” do Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với UBND xã Long Điền (thành phố Hồ Chí Minh) tổ chức ngày 7-10. Hội thảo nhằm làm rõ những giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc và tín ngưỡng gắn liền với di tích Mộ Bà Rịa.

Theo các tài liệu dân gian, Bà Rịa là người Phú Yên, theo đoàn lưu dân vào Nam lập nghiệp từ thời chúa Nguyễn Phúc Tần (1648 - 1687). Bà đã cùng người dân khai hoang vùng đất Đồng Xoài (xã Hòa Long, TP Bà Rịa trước đây), sau đó mở rộng ra các vùng Gò Xoài - Phước Liễu (Long Điền), Láng Dài (Đất Đỏ) và Xuyên Mộc.

Nhờ có công lớn trong việc lập làng, dựng ấp, bà được Chúa Nguyễn Phúc Chu (1691 - 1752) ban tước Hàm Nghè và sắc phong mang họ nhà Chúa, trở thành Nguyễn Thị Rịa - người có uy tín, đức độ, được nhân dân tôn kính. Hằng năm, vào ngày 20-2 Âm lịch, người dân địa phương tổ chức lễ giỗ Bà Rịa để tưởng nhớ công đức của bà.

Cái tên Bà Rịa - Vũng Tàu cũng được chọn đặt tên cho tỉnh mới từ năm 1991 (tách ra từ tỉnh Đồng Nai) cho đến khi sáp nhập vào thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 1-7-2025.

Phó Giám đốc Sở VH-TT thành phố Hồ Chí Minh Đỗ Phước Trung phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Trúc Tài

Phát biểu tại hội thảo, ông Đỗ Phước Trung, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hồ Chí Minh, nhận định: Mộ Bà Rịa không chỉ là một di tích kiến trúc nghệ thuật mà còn là một di tích lịch sử văn hóa, ý thức dân gian về truyền thống, về địa danh, về một nhân vật lịch sử huyền thoại, người có công khai phá và hình thành vùng đất Bà Rịa - Vũng Tàu. Bà Rịa đã dần trở thành một phần của bản sắc địa phương, gắn bó chặt chẽ với đời sống tinh thần của nhân dân.

“Di tích Mộ Bà Rịa là minh chứng quý giá về sự giao thoa giữa lịch sử, truyền thuyết, kiến trúc đời thực và tín ngưỡng giữa quá khứ và hiện tại. Việc nghiên cứu bảo tồn và phát huy giá trị di tích không chỉ mang ý nghĩa khoa học thực tiễn mà còn góp phần bồi đắp bản sắc văn hóa, củng cố nền tảng tinh thần cho sự phát triển bền vững của địa phương”, ông Đỗ Phước Trung nhấn mạnh.

Tiến sĩ Nguyễn Đình Thống, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử thành phố Hồ Chí Minh cho rằng di tích Mộ Bà Rịa là minh chứng cho sự giao thoa giữa yếu tố lịch sử, kiến trúc, tín ngưỡng và nghệ thuật dân gian. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích không chỉ có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, mà còn góp phần quan trọng trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa và phát triển du lịch văn hóa - tâm linh gắn với phát triển kinh tế địa phương.

Các đại biểu phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Trúc Tài

Tại hội thảo, một số đại biểu đã nêu nhiều ý kiến tâm huyết, những luận cứ khoa học và thực tiễn, những thông tin, tư liệu quý báu về giá trị văn hóa, khoa học, kiến trúc nghệ thuật của di tích Mộ Bà Rịa; giá trị lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng dân gian của nhân dân địa phương tưởng nhớ công ơn của Bà Rịa; truyền thuyết về Bà Rịa là một nhân vật lịch sử có vai trò quan trọng trong quá trình khai hoang, mở đất ở vùng đất Bà Rịa - Vũng Tàu; giải pháp bảo tồn và phát huy di tích gắn với giáo dục và du lịch…

Bên cạnh những kết quả ban đầu trong công tác quản lý nhà nước đối với di tích, hội thảo cũng chỉ ra những vấn đề còn tồn tại, như: cần sưu tầm tư liệu hệ thống, bảo tồn nghi lễ, định hướng khai thác hiệu quả di tích trong đời sống đương đại...

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Trúc Tài

Thay mặt chính quyền địa phương và nhân dân xã Long Điền, bà Đỗ Kim Quyên, Phó Chủ tịch UBND xã bày tỏ sự tin tưởng và mong rằng lãnh đạo thành phố, các sở, ban, ngành, các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu tiếp tục xem xét, đánh giá toàn diện hơn về nguồn gốc, giá trị văn hóa, tín ngưỡng, nghệ thuật của Mộ Bà Rịa để sớm công nhận và xếp hạng Mộ Bà Rịa trở thành di tích cấp thành phố.

“Đây cũng sẽ là căn cứ để chính quyền địa phương xã Long Điền xây dựng và phát triển thêm sản phẩm du lịch văn hóa tâm linh, đưa hình ảnh quê hương xã Long Điền ngày càng nhiều người biết đến, tham quan và du lịch tại địa phương”, bà Đỗ Kim Quyên nói.

Thanh Trúc - Minh Tài

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/nhieu-dieu-thu-vi-ve-mo-ba-ria-duoc-lam-ro-718757.html