Đây là vấn đề được đặt ra tại Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách khi cho ý kiến về dự án Luật Nhà giáo trước khi trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) dẫn dự thảo luật quy định: Giáo viên đã công tác từ 3 năm trở lên tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo hoặc các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn sẽ được giải quyết thuyên chuyển.
Điều kiện được thuyên chuyển là phải có sự đồng ý của cơ sở giáo dục - nơi giáo viên đang công tác, sự đồng ý của cơ quan quản lý giáo dục và sự chấp nhận tiếp nhận từ cơ sở giáo dục - nơi giáo viên muốn chuyển đến.
“Về mặt lý thuyết, quy định này có vẻ hợp lý và đầy đủ, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đến những giáo viên đã cống hiến tại các vùng khó khăn, tuy nhiên điều kiện đặt ra đang tạo ra những rào cản lớn, làm giảm tính khả thi của quy định và gây khó khăn cho các nhà giáo”, theo bà Tú Anh.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh
Nữ đại biểu phản ánh thực tế cho thấy nhiều nhà giáo gặp phải tình trạng “tiến thoái lưỡng nan” khi xin thuyên chuyển: Cơ sở nơi họ đang công tác thường không muốn cho đi vì tình trạng thiếu giáo viên ảnh hưởng đến hoạt động dạy và học. Các cơ sở giáo dục ở nơi đến lại từ chối tiếp nhận vì đã đủ giáo viên hoặc có những lý do khác.
“Hậu quả của tình trạng này là giáo viên phải trải qua quá trình xin xỏ đầy khó khăn, tốn kém thời gian và công sức. Họ phải đối mặt với nhiều áp lực, thậm chí là những hành vi tiêu cực để có thể đạt được nguyện vọng thuyên chuyển. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe của giáo viên mà còn gây ra những hệ lụy tiêu cực đến chất lượng giáo dục tại những vùng khó khăn”, bà Trịnh Thị Tú Anh nói.
Vì vậy, để tăng cường tính khả thi và bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhà giáo, đại biểu đề xuất sửa đổi khoản 3 Điều 21 theo hướng quy định rõ thuyên chuyển là quyền của nhà giáo. Điều này phù hợp với nguyên tắc pháp lý cơ bản là quyền của một chủ thể phải được đảm bảo bằng nghĩa vụ và trách nhiệm của chủ thể khác.
Do đó, cần bổ sung quy định về trách nhiệm của cơ sở giáo dục nơi đến trong việc tiếp nhận nhà giáo thuyên chuyển, trách nhiệm này có thể được cụ thể hóa bằng tiêu chí và quy định quy trình tiếp nhận rõ ràng, minh bạch, đồng thời có cơ chế giám sát và xử lý những trường hợp từ chối tiếp nhận khi không có lý do chính đáng.
Bên cạnh đó, cần quy định rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý giáo dục trong việc điều phối quá trình thực hiện việc thuyên chuyển của nhà giáo. Cơ quan quản lý giáo dục cần đóng vai trò trung gian hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi của giáo viên, đảm bảo quá trình thuyên chuyển diễn ra một cách thuận lợi và công bằng.
Cũng đề cập quy định trên, đại biểu Tô Ái Vang (đoàn Sóc Trăng) kiến nghị Chính phủ xem xét, bổ sung các trường hợp ưu tiên trong xét thuyên chuyển nhà giáo. Vì trên thực tế có những nhà giáo chưa đủ điều kiện để được xét thuyên chuyển nhưng có điều kiện hoàn cảnh gia đình rất khó khăn, cần được ưu tiên trong xét thuyên chuyển.
Đại biểu Dương Minh Ánh
Còn đại biểu Dương Minh Ánh (đoàn TP Hà Nội) dẫn khoản 1 Điều 21 dự thảo luật quy định "Thuyên chuyển là việc nhà giáo chuyển từ cơ sở giáo dục này đến cơ sở giáo dục khác hoặc cơ quan, đơn vị khác theo nguyện vọng cá nhân, được sự đồng ý của cơ sở giáo dục, cơ quan, đơn vị nơi nhà giáo chuyển đi và chuyển đến".
Tuy nhiên, bà cho rằng quy định trên đang mâu thuẫn với khoản 4 Điều 21 như sau: "Nhà giáo được cơ quan quản lý giáo dục quản lý trực tiếp đồng ý cho thuyên chuyển thì cơ sở giáo dục nơi nhà giáo chuyển đi chấm dứt hợp đồng với nhà giáo. Cơ sở giáo dục hoặc cơ quan, đơn vị nơi nhà giáo chuyển đến thực hiện việc tiếp nhận nhà giáo".
“Như vậy, trong cùng một điều nhưng hai khoản này lại quy định khác nhau về thẩm quyền cho phép nhà giáo được thuyên chuyển. Theo tôi cơ quan, đơn vị nào được giao thẩm quyền tuyển dụng, sử dụng nhà giáo thì cơ quan, đơn vị đó có thẩm quyền được thuyên chuyển nhà giáo. Như vậy vừa có tính thống nhất giữa các điều khoản trong dự thảo luật, đồng thời tạo sự linh hoạt, giảm bớt thủ tục hành chính đối với nhà giáo khi có nguyện vọng được thuyên chuyển công tác”, nữ đại biểu đề xuất.
Ngọc Thành/VOV.VN