Tình Quảng Ngãi hiện là địa phương có diện tích trồng sâm Ngọc Linh khoảng 3.000ha. Sau khi sáp nhập với Kon Tum – vùng đã khẳng định thương hiệu sâm Ngọc Linh trên bản đồ dược liệu quý hiếm thế giới, Quảng Ngãi mới đứng trước cơ hội vàng để biến cây sâm thành ngành kinh tế mũi nhọn, gắn với giảm nghèo bền vững và xuất khẩu giá trị cao.
Trồng sâm Ngọc Linh dưới các tán rừng trên núi cao.
Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi, các xã như Măng Ri, Ngọc Linh, Đăk Plô… đã trồng được khoảng 2.922ha sâm Ngọc Linh. Các khu vực này có địa hình chủ yếu là đồi núi, là nơi sinh sống của đông đảo đồng bào dân tộc thiểu số.
Vườn trồng sâm Ngọc Linh nhiều năm tuổi đang cho thu hoạch hạt.
Nhiều năm qua, việc trồng cây sâm Ngọc Linh đã giúp gần 2.000 hộ dân ở miền núi thoát nghèo. Nhiều gia đình nhờ trồng sâm và liên kết với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sâm đã cải thiện thu nhập và từng bước vươn lên làm giàu. Thậm chí, có nhiều hộ dân đồng bào dân tộc thiểu số sở hữu vườn trồng sâm quy mô lên đến hàng tỉ đồng.
Bà Y Phượng, một hộ trồng sâm ở xã Măng Ri, chia sẻ: “Trước đây chúng tôi chỉ trồng lúa rẫy, thu nhập bấp bênh. Nay trồng sâm thu nhập cải thiện, bà con cũng giữ được rừng vì sâm chỉ sống tốt dưới tán rừng tự nhiên.”
Trồng sâm giúp người dân vùng núi cao tại tỉnh Quảng Ngãi có thêm thu nhập.
Doanh nghiệp cũng đang nhanh chóng vào cuộc. Ông Trần Đức An, Giám đốc điều hành CTCP Sâm Ngọc Linh TumơRông cho hay: "Chúng tôi đang tập trung vào mô hình liên kết sản xuất gồm các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư doanh nghiệp để phát triển chuỗi giá trị. Điều này tạo cơ hội cho người dân có thêm thu nhập ổn định và giúp các doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu bền vững”.
Ông An còn cho rằng, việc liên kết phát triển vùng trồng sâm Ngọc Linh còn giúp đảm bảo công tác bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên rừng.
Doanh nghiệp cho rằng việc liên kết trồng sâm Ngọc Linh với người dân góp phần phát triển kinh tế và bảo vệ rừng hiệu quả.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang cho biết, tỉnh đặt mục tiêu mở rộng diện tích trồng sâm Ngọc Linh lên 6.000ha và xây dựng nhà máy chế biến sâu để nâng cao giá trị, góp phần giảm nghèo bền vững. Đồng thời, đẩy mạnh kêu gọi đầu tư vào phát triển cây sâm Ngọc Linh.
“Quảng Ngãi mới sau hợp nhất sẽ tập trung phát triển mô hình liên kết vùng, với trọng tâm là xây dựng chuỗi giá trị khép kín lâm sản - dược liệu sâm Ngọc Linh từ miền núi chuyển về đồng bằng chế biến, sau đó xuất khẩu qua cảng Dung Quất”, ông Giang nói và cho hay tỉnh sẽ tập trung xúc tiến đầu tư quốc tế, kết nối doanh nghiệp với các lĩnh vực ưu tiên như công nghiệp chế biến lâm sản, sâm Ngọc Linh…
Người dân thu hoạch hạt sâm Ngọc Linh.
Song song với vùng nguyên liệu, hạ tầng giao thông đang được ưu tiên. Dự án cao tốc Quảng Ngãi – Kon Tum và nâng cấp Quốc lộ 24 sẽ rút ngắn thời gian vận chuyển từ vùng trồng đến nhà máy. Cảng nước sâu Dung Quất sẽ là điểm xuất khẩu chính, giúp giảm chi phí logistics và bảo đảm chất lượng sản phẩm.
Người dân kỳ vọng tỉnh Quảng Ngãi mới sẽ đưa cây sâm Ngọc Linh phát triển hơn nữa, đảm bảo phát triển kinh tế, xã hội của vùng miền núi.
NGUYỄN YÊN