Dự án Khu nhà ở xã hội tại phường Nam Gia Nghĩa sau gần 10 năm triển khai
Thi công dây dưa, kéo dài
Dự án Khu nhà ở xã hội (NƠXH) tại phường Nghĩa Tân (nay là phường Nam Gia Nghĩa) được triển khai trên diện tích hơn 1,78 ha. Tháng 9/2017, dự án được phê duyệt, do Công ty TNHH MTV ESG Vietland làm chủ đầu tư. Đây là dự án NƠXH đầu tiên và duy nhất được triển khai tại phía Tây Lâm Đồng.
Tháng 8/2018, dự án được Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng tại dự án với quy mô: 108 căn nhà liền kề, 15 căn nhà ở thương mại, 1 nhà cộng đồng và hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Dự án có kế hoạch hoàn thành trong quý IV/2019.
Đầu năm 2020, Công ty TNHH MTV ESG Vietland có các văn bản đề nghị điều chỉnh chủ trương đầu tư, xin giãn tiến độ thực hiện đến quý I/2022. Sau đó, doanh nghiệp tiếp tục có văn bản giải thích lý do khách quan (ảnh hưởng dịch Covid-19, khó khăn về kinh tế...) và xin gia hạn đến tháng 12/2022. Các đề xuất này đã được các sở liên quan tham mưu và UBND tỉnh đồng ý.
Nhưng đến nay, dự án vẫn chưa hoàn thành theo các mốc tiến độ đã được phê duyệt và gia hạn nhiều lần. Nhiều hạng mục tại công trình chưa hoàn thành. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật chưa hoàn thiện hoặc chưa được triển khai thi công.
Về nhà ở, có 12/15 căn nhà ở thương mại chưa được xây dựng và 3/15 căn mới thi công phần móng. Có 104/108 căn nhà liền kề đã xây dựng và 4/108 căn mới thi công phần móng. Nhà cộng đồng cũng chỉ mới thi công phần móng.
Theo cơ quan thanh tra, Công ty TNHH MTV ESG Vietland đã xây dựng không đúng theo hồ sơ thiết kế và giấy phép xây dựng đối với hạng mục nhà ở liền kề. Hầu hết trong số 104 căn nhà liền kề đều thi công lợp mái, xây tường bao kín xung quanh và vách ngăn 2 bên.
Việc xây dựng trái phép các hạng mục tại các căn nhà đã làm thay đổi công năng sử dụng và thi công vượt so với diện tích cấp phép là gần 525 m2. Tổng diện tích sàn xây dựng vượt so với thiết kế là hơn 4.700 m2.
Hiện tại, toàn bộ công trình nhà ở và hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án chưa được nghiệm thu hoàn thành, đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, chủ đầu tư đã thực hiện bàn giao NƠXH cho các cá nhân vào ở. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu đồng bộ về hạ tầng của khu vực dự án và hạ tầng chung của khu vực.
Sau khi được bàn giao nhà, hầu hết người dân đã dọn vào khu vực dự án để sinh sống. Gần 100 hộ dân đã lắp dựng mái che khung thép phía trước. Nhiều hộ đã lắp dựng hàng rào song sắt, cổng sắt lấn chiếm vỉa hè trục đường với diện tích lấn chiếm từ 20 - 25 m2 mỗi căn.
Rất nhiều nhà ở xã hội đã được bán cho người dân vào ở dù chưa đủ điều kiện
Đề nghị chuyển công an xử lý
Cuối tháng 8/2019, Công ty TNHH MTV ESG Vietland có văn bản gửi Sở Xây dựng đề nghị thẩm định phương án giá sản phẩm Khu NƠXH. Cuối tháng 12/2019, Sở Xây dựng có công văn thông báo kết quả thẩm định 108 căn NƠXH. Giá bán bình quân sử dụng NƠXH là gần 8,2 triệu đồng/m2. Tổng giá bán 108 căn là 120 tỷ đồng.
Từ cuối năm 2019 đến tháng 4/2022, Công ty TNHH MTV ESG Vietland đã trình Sở Xây dựng 64 hồ sơ đề nghị thẩm định đối tượng đủ điều kiện đăng ký mua NƠXH. Kết quả thẩm định của Sở Xây dựng cho thấy, chỉ có 11 trường hợp đủ điều kiện. Trong số này, có 7 người đã thực hiện giao dịch mua nhà và 4 người không thực hiện giao dịch.
Có 32 trường hợp được xác định không đủ điều kiện mua NƠXH. Số còn lại (21 hộ), Sở Xây dựng đã có thông báo cho doanh nghiệp là các đối tượng này chưa đủ căn cứ đủ điều kiện. Sở đã gửi văn bản lấy ý kiến xác minh về thu nhập, nhà ở... nhưng chưa được cơ quan chức năng phản hồi.
Dù vậy, chủ đầu tư vẫn thực hiện giao dịch bán NƠXH cho 106 trường hợp. Trong số này, có 80 trường hợp ký hợp đồng mua bán hoặc thỏa thuận mua bán. Một số trường hợp khác được ký hợp đồng thỏa thuận đầu tư, biên bản thỏa thuận đặt cọc giữ chỗ hoặc không có hợp đồng giao dịch. Các chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch bán nhà (phiếu thu, biên lai thu tiền, biên bản bàn giao nhà...) chưa được doanh nghiệp cung cấp.
Sau khi có kết quả thẩm định của Sở Xây dựng, chủ đầu tư không ban hành quyết định phê duyệt bán NƠXH. Việc bán NƠXH không được doanh nghiệp báo cáo bằng văn bản cụ thể cho Sở Xây dựng biết, kiểm tra và công bố công khai theo quy định. Việc bán NƠXH vẫn được thực hiện dù chưa được văn bản xác nhận đủ điều kiện.
Trong số 106 trường hợp đã thực hiện các hình thức hợp đồng giao dịch, chỉ có 7 trường hợp được Sở Xây dựng thẩm định, phê duyệt. Hàng chục trường hợp giao dịch mua, đặt chỗ, đầu tư NƠXH không lập hồ sơ hoặc hồ sơ không đủ điều kiện thẩm định.
Sở Xây dựng đã xác định, Công ty TNHH MTV ESG Vietland đã có 5 hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng, kinh doanh bất động sản. Các hành vi này gồm: kinh doanh bất động sản không bảo đảm đầy đủ điều kiện; bàn giao nhà cho khách hàng khi chưa đầu tư hạ tầng, chưa nghiệm thu; huy động vốn không đúng quy định; không báo cáo tình hình thực hiện dự án và bán, cho thuê mua NƠXH không bảo đảm các điều kiện.
Trong năm 2022 và 2023, cơ quan thanh tra chuyên ngành đã ban hành 2 quyết định xử phạt hành chính Công ty TNHH MTV ESG Vietland với số tiền 120 triệu đồng. Bên cạnh việc phạt tiền, cơ quan chuyên môn buộc doanh nghiệp thực hiện dự án theo quy định. Tuy nhiên, việc khắc phục đã không được triển khai.
Theo cơ quan thanh tra, Công ty TNHH MTV ESG Vietland đã huy động số tiền hơn 96 tỷ đồng từ giao dịch mua bán NƠXH với 106 trường hợp. Trong số này, có 99 trường hợp không có hồ sơ, thủ tục xác định là đối tượng đủ điều kiện. Đây là hành vi vi phạm quy định Luật Nhà ở năm 2014 và có dấu hiệu tội phạm.
Cơ quan thanh tra nhận định, dự án Khu NƠXH tại phường Nam Gia Nghĩa triển khai còn tồn tại nhiều hạn chế, khuyết điểm, vi phạm, kéo dài. Các vi phạm này chưa được xử lý, ảnh hưởng quyền lợi đến người mua nhà và trật tự quản lý nhà nước về đầu tư, xây dựng, kinh doanh bất động sản.
Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo xử lý dứt điểm các vi phạm tại dự án, đồng thời xem xét trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan. Thanh tra tỉnh đề nghị giao cho đơn vị chuyển thông tin đến Công an tỉnh để xác minh, xử lý theo quy định 2 nội dung có dấu hiệu tội phạm của Công ty TNHH MTV ESG Vietland gồm: huy động vốn trái quy định và sử dụng hóa đơn không hợp pháp để nghiệm thu khối lượng khống.
Lê Phước .