Ảnh minh họa
Quy định mới này là một trong số nhiều chính sách hỗ trợ sinh sản được chính quyền Trung Quốc ban hành gần đây. Vào cuối tháng 7, nước này đã triển khai chương trình trợ cấp chăm sóc trẻ em trên toàn quốc, theo đó các gia đình sẽ được hỗ trợ 3.600 nhân dân tệ (501 đô la) mỗi năm cho mỗi trẻ em dưới 3 tuổi. Hôm 7/8/2025, các quan chức Bộ Tài chính cho biết tất cả trẻ em trong năm cuối mẫu giáo sẽ được miễn học phí chăm sóc và giáo dục trong học kỳ mùa thu sắp tới, mang lại lợi ích cho khoảng 12 triệu trẻ em.
Quy định mới của Thượng Hải nêu rõ: chính quyền sẽ chịu 50% số tiền người sử dụng lao động đóng góp thực tế vào lương hưu cơ bản, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm tai nạn lao động của lao động nữ trong 6 tháng, kể từ tháng họ sinh con. Chính sách này áp dụng cho lao động nữ đã sinh con kể từ ngày 1/1/2025, bất kể đó là con đầu lòng, con thứ hai hay con thứ 3. Hiện tại, thành phố cho phép phụ nữ nghỉ thai sản 158 ngày.
Chính phủ Trung Quốc cho biết chính sách mới này nhằm thiết lập cơ chế chia sẻ chi phí chăm sóc thai sản giữa chính phủ, xã hội và doanh nghiệp, qua đó củng cố hơn nữa giá trị của chế độ thân thiện với thai sản và xóa bỏ rào cản đối với việc làm của phụ nữ. Các chuyên gia thì nhận định đây là nỗ lực mới nhất của cơ quan này nhằm hỗ trợ chế độ thai sản và giảm chi phí cho người sử dụng lao động, đồng thời thúc đẩy bình đẳng giới tại nơi làm việc.
Theo chính sách, người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng bảo hiểm xã hội cho lao động nữ sinh con bình thường và có thể nộp đơn xin hoàn trả trong thời hạn một năm sau khi lao động trở lại làm việc sau thời gian nghỉ thai sản.
Trong một động thái tiên phong, tỉnh Giang Tô, tỉnh láng giềng của Thượng Hải, đã khởi xướng chính sách tương tự từ đầu năm 2022, theo đó người sử dụng lao động sẽ được trợ cấp phí bảo hiểm xã hội cho nhân viên nữ nghỉ thai sản. Người sử dụng lao động sẽ được trợ cấp lần lượt 50% và 80% chi phí nếu người lao động sinh con thứ 2 và thứ 3. Đến tháng 1/2025, phạm vi bảo hiểm đã được mở rộng để bao gồm cả trợ cấp cho những người sử dụng lao động có nhân viên là bà mẹ lần đầu.
Phụ nữ Trung Quốc tham gia các ngành công nghiệp nặng ngày càng nhiều
Tương tự, tỉnh Chiết Giang cũng đã trợ cấp 50% phí bảo hiểm xã hội cho lao động nữ do người sử dụng lao động chi trả trong thời gian nghỉ thai sản trong sáu tháng kể từ tháng 6 năm 2022.
Nhiều phụ nữ, cả những người đã làm mẹ và những người chưa có con, đều ca ngợi những chính sách như vậy là một bước tiến quan trọng hướng tới việc xây dựng một xã hội thân thiện hơn với thai sản.
"Những chính sách kéo dài thời gian nghỉ thai sản có thể khiến phụ nữ mất lòng tin hơn trên thị trường lao động, dù chúng ta biết rằng mọi việc đều bắt nguồn từ thiện chí. Ngược lại, những sáng kiến như vậy thực sự giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp. Một xã hội thân thiện với thai sản đòi hỏi nỗ lực từ nhiều phía, và chúng ta không thể bỏ qua những xung đột giữa các công ty và người tìm việc nữ", Lâm Tiểu Kiệt, 39 tuổi, làm việc tại bộ phận nhân sự của một doanh nghiệp ô tô ở Tô Châu, Giang Tô, cho biết.
Trong khi hoan nghênh những nỗ lực của chính phủ nhằm đưa ra nhiều chính sách hơn nữa nhằm nâng cao niềm tin vào việc sinh con, nhiều phụ nữ đi làm đã kêu gọi ban hành luật bắt buộc nghỉ phép chăm sóc con. Một số thậm chí còn cho rằng thời gian nghỉ thai sản và nghỉ phép chăm sóc con nên bằng nhau. Mặc dù cả nước Trung Quốc có quy định về chế độ nghỉ phép chăm con dành cho những người cha mới có con, nhiều phụ nữ cho biết, trên thực tế, chồng họ vẫn tiếp tục đi làm vì một số người không muốn nghỉ hoặc người sử dụng lao động không chấp thuận.
Vương Song Thần, 37 tuổi, là mẹ của một bé trai 5 tuổi và sống tại Thượng Hải. Cô bày tỏ lo ngại về sự kỳ thị dành cho những nhân viên nữ cần nghỉ thai sản.
"Tôi tin rằng cách để giải quyết tình trạng bế tắc giữa nhân viên nữ và người sử dụng lao động chính là buộc nhân viên nam phải nghỉ phép sau khi trở thành cha. Thời gian nghỉ phép có thể dài bằng thời gian mà phụ nữ phải nghỉ, để giảm sự phân biệt đối xử với phụ nữ tại nơi làm việc. Việc để các ông bố tham gia chăm sóc con càng nhiều càng tốt ngay từ giai đoạn đầu đời của trẻ sơ sinh cũng giúp đảm bảo bình đẳng giới và thúc đẩy mối quan hệ cha mẹ - con cái bền chặt hơn. Mô hình gia đình mà con chỉ dựa vào mẹ thực sự đã lỗi thời", Vương cho biết.
Nguồn: Chinadaily
Minh Tú (dịch)