Những tín hiệu khả quan
Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho biết, 2 tháng đầu năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 1.137,5 nghìn tỷ đồng, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 6,2% (cùng kỳ năm 2024 tăng 5,3%). Năm 2025, ngành bán lẻ Việt Nam được đánh giá nhiều triển vọng.
Ngành bán lẻ đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng. Ảnh: Quang Vinh
Theo Nielsen IQ (công ty phân tích dữ liệu và đo lường toàn cầu), việc Chính phủ Việt Nam triển khai giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) với các nhóm hàng hóa, dịch vụ từ 10% xuống 8% trong 6 tháng đầu năm 2025 sẽ tiếp tục kích cầu tiêu dùng. Nielsen IQ dự báo, năm 2025, Việt Nam có thêm 3,8 triệu người mới bước vào tầng lớp tiêu dùng (xếp thứ 5 trên tổng số 17 quốc gia có trên 1 triệu người gia nhập tầng lớp tiêu dùng trong năm 2025). Cùng với đó, Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển sàn thương mại điện tử, xây dựng Luật Thương mại điện tử nhằm thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Nhà nước để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận thị trường số, giúp các chuỗi bán lẻ tận dụng triệt để xu hướng bán hàng thương mại điện tử.
Về phía doanh nghiệp, thị trường cũng đang ghi nhận sự tăng tốc của các nhà bán lẻ như WinCommerce (WCM)- mảng bán lẻ của Công ty cổ phần Tập đoàn Masan, dự kiến năm 2025 sẽ tăng trưởng 8-14% so với cùng kỳ năm trước. Trong cuộc họp với nhà đầu tư mới đây, đại diện Masan cho biết, Tập đoàn sẽ tăng tốc độ mở rộng quy mô mạng lưới trong năm 2025 với số lượng cửa hàng mở mới dự kiến có thể đạt 1.000 cửa hàng.
Bà Đoàn Thị Hương Thanh - Giám đốc Pháp chế, WinCommerce đề xuất các bộ, ngành, địa phương đầu tư phát triển mạng lưới logistics quốc gia, đầu tư hệ thống kho bãi, vận tải và các trung tâm logistics hiện đại… nhằm giảm chi phí vận chuyển, giảm giá thành, nâng cao sức cạnh tranh cho các doanh nghiệp bán lẻ.
Trong khi đó, mặc dù Công ty cổ phần Thế giới Di động tuy đã đóng cửa 5 công ty con vào năm 2024 nhưng theo chia sẻ của ông Vũ Đăng Linh - Giám đốc tài chính của Thế giới Di động, doanh thu của công ty vẫn tăng trưởng 8% năm 2024. Trong năm 2025 Thế giới Di động vẫn đặt mục tiêu đạt doanh thu thuần tăng 12% và lợi nhuận sau thuế tăng 30% so với năm 2024. Công ty này nhận định, năm 2025 tiếp tục là một năm đầy thách thức khi sức mua của người tiêu dùng chưa hoàn toàn phục hồi, tình hình kinh doanh chưa thực sự thuận lợi. Do đó, công ty này sẽ tối ưu hóa hiệu suất cửa hàng hiện hữu, mở rộng kênh online và mở thêm từ 200 đến 400 cửa hàng Bách hóa xanh với mục tiêu chiếm 20% thị phần thực phẩm và hàng tiêu dùng tại Việt Nam trước năm 2030.
Giàu tiềm năng khai thác
Để đạt mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng tiêu dùng nội địa trong năm 2025, theo ông Nguyễn Anh Đức - Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam, cần phải có những giải pháp tác động và hỗ trợ trực tiếp nhà sản xuất, nhà phân phối. Cần tái cấu trúc bán lẻ truyền thống để thích nghi với bối cảnh mới; tái cấu trúc thương mại hiện đại nhằm tạo ra những bước đột phá, đặc biệt trong các lĩnh vực như thương mại điện tử, bán lẻ không qua cửa hàng truyền thống, và các hình thức cá nhân hóa, tùy chỉnh sản phẩm/dịch vụ cho từng nhóm đối tượng khách hàng; tái cấu trúc chuỗi cung ứng để tối ưu hóa hiệu quả và nâng cao chuỗi giá trị.
Theo ông Vũ Vinh Phú, nguyên Chủ tịch hội siêu thị TP Hà Nội, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2024 và đầu năm 2025 tuy có tăng trưởng nhưng vẫn ở mức thấp so với trước đại dịch Covid-19, cho thấy nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn. Thực tế cho thấy, sức mua của người dân vẫn yếu; sự cạnh tranh rất khốc liệt giữa các doanh nghiệp bán lẻ trong nước và nước ngoài; sự thay đổi mạnh mẽ của phương thức phân phối hàng hóa dựa trên nền tảng thương mại điện tử khiến các nhà bán lẻ nội địa đứng trước nhiều thách thức… Tuy nhiên, ông Phú cũng nhận định, thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn rất tiềm năng. Với dân số hơn 100 triệu người, thị trường nội địa còn nhiều tiềm năng để các doanh nghiệp khai thác. Bên cạnh đó, đầu vào của thị trường bán lẻ Việt Nam rất dồi dào, nguồn cung ngay tại chỗ, chi phí thấp; 50% giới trẻ yêu thích mua sắm; thương mại điện tử phát triển; thị trường nông thôn còn trống vắng, nhiều dư địa...
Do đó, ông Phú cho rằng, để thị trường bán lẻ “bứt tốc” cần phải có các giải pháp để kích cầu như: Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng chợ đầu mối, kho bãi phục vụ hoạt động bán lẻ; hỗ trợ mỗi quan hệ giữa sản xuất và phân phối; tạo điều kiện tốt nhất cho người cung cấp hàng hóa đầu vào, người mua hưởng giá lợi nhất; tránh gian lận thương mại, tránh độc quyền, cần tạo cơ chế cạnh tranh công khai, bình đẳng giữa các siêu thị; chú trọng phát triển thêm phương thức bản lẻ mới, hiện đại, giảm bớt khâu trung gian...
Thái Nhung