Ảnh minh họa
Trong dự thảo mới nhất của Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ phương án 2 gồm 5 bậc thuế (giảm từ 7 bậc hiện tại). Theo đó, mức thuế suất cao nhất được áp dụng là 35%, đối với phần thu nhập chịu thuế trên 100 triệu đồng.
Theo ghi nhận, đa số các ý kiến đồng tình với phương án này. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề xuất tiếp tục hạ mức thuế suất tối đa từ 35% xuống 25% - 30%; giãn cách hợp lý giữa các bậc và điều chỉnh ngưỡng chịu thuế để phản ánh đúng lạm phát nhằm đảm bảo công bằng, nâng sức cạnh tranh trong khu vực đồng thời thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.
Theo Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La, mức áp thuế 30% và 35% là các mức khá cao sau khi giảm trừ gia cảnh. Bởi vậy, cần có đánh giá tác động của mức này đối với thu nhập và hành vi của người nộp thuế nhằm đạt hiệu quả trong công tác quản lý, giảm thiểu tình trạng trốn thuế, tránh thuế.
Cùng quan điểm, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An đề nghị nghiên cứu giảm mức thuế suất ở các bậc, đảm bảo mức cao nhất là 25% để khuyến khích, động viên người nộp thuế.
Theo Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP.HCM, phần lớn ý kiến thống nhất nên bỏ mức thuế suất 35%, chỉ giữ trần thuế ở mức từ 30% trở xuống. Điều này sẽ giúp nâng cao sức cạnh tranh của môi trường lao động, thu hút và giữ chân đội ngũ nhân tài, chuyên gia, nhà khoa học trình độ cao.
Đồng thời, chính sách thuế hợp lý cũng góp phần khuyến khích người dân làm giàu chính đáng, giảm tình trạng gian lận, trốn thuế, chuyển giá và mở rộng nguồn thu từ lao động nước ngoài.
Về bậc thuế, Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP.HCM cho rằng cần có điều chỉnh giãn khoảng cách rộng hơn tại các bậc 1 và bậc 2, tăng thêm từ 10 - 15 triệu đồng so với dự thảo.
So sánh với các nước khác trong khu vực, Công ty TNHH Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam nhận định, biểu thuế hiện tại của Việt Nam đang nằm trong nhóm quốc gia đánh thuế thu nhập cá nhân cao so với khu vực Đông Nam Á.
Deloitte đề xuất Bộ Tài chính ngoài việc điều chỉnh biểu thuế lũy tiến như dự thảo, cần cân nhắc nghiên cứu tăng ngưỡng thu nhập chịu thuế phù hợp hơn với tốc độ phát triển kinh tế của quốc gia, đặc biệt là ở bậc cao nhất.
Điều này nhằm đảm bảo tăng khả năng cạnh tranh và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đến làm việc tại Việt Nam, đồng thời hỗ trợ lực lượng lao động trong nước.
Tập đoàn Vingroup và Hiệp hội bất động sản Việt Nam đề xuất thực hiện theo tinh thần phương án 2, nhưng giảm số bậc thuế xuống 4 bậc; giảm thuế suất (áp dụng thuế suất 10% cho thu nhập trên 10 triệu đến 30 triệu đồng), tăng phần thu nhập tính thuế/tháng.
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đưa ra kiến nghị điều chỉnh ngưỡng chịu thuế ở bậc 2 và bậc 3 để phản ánh đúng thực tế lạm phát những năm qua.
Vietcombank phân tích, việc duy trì ngưỡng chịu thuế trong thời gian dài mà không tính đến lạm phát đã tạo ra bất cập là thu nhập danh nghĩa của người lao động tăng nhưng thu nhập thực tế lại không tăng. Tuy nhiên, với chính sách hiện hành, khi thu nhập tăng, đồng nghĩa người lao động vẫn bị đẩy vào bậc thuế cao hơn.
Theo PGS.TS Phan Hữu Nghị - Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng - Tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân, mức thuế suất cao nhất nên được điều chỉnh về 25% để phù hợp hơn với thực tiễn thu nhập và đảm bảo tính công bằng, hiệu quả trong điều tiết thuế. Biểu thuế lũy tiến cần tuân thủ nguyên tắc hệ số giãn cách nhất định, đồng thời tạo động lực làm việc cho người thu nhập cao.
“Thu nhập tăng 30% nhưng nếu không nới biên độ và điều chỉnh mức thuế tương ứng, người lao động sẽ chịu phần thiệt. Trong dài hạn, điều này ảnh hưởng đến tâm lý cống hiến và minh bạch trong khai thuế”, PGS.TS Phan Hữu Nghị nhận định.
NHƯ PHÚC