Họa sĩ Văn Thao phát biểu trong buổi họp báo.
Theo nhà báo Lê Quốc Minh, “Tiến quân ca” vốn đã in sâu trong tâm trí mỗi người Việt Nam nhưng trong khoảnh khắc khoảng 50.000 người cùng cất cao lời ca ấy, không vì hiệu ứng sân khấu, không vì sự sắp đặt, mà bởi cảm xúc tự nhiên và dâng trào từ bên trong, chắc chắn sẽ mang đến một trải nghiệm hiếm có trong đời.
Đặc biệt, vé tham dự miễn phí của chương trình cũng được thiết kế độc đáo, in bản chép tay gốc ca khúc “Tiến quân ca” của nhạc sĩ Văn Cao.
Xúc động trước điều này, họa sĩ Văn Thao – con trai của nhạc sĩ Văn Cao bày tỏ tại buổi họp báo: “Tôi vui mừng và xúc động vì được sống trong một năm có nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước như 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, 80 năm Quốc khánh 2/9, tròn 80 năm ca khúc “Tiến quân ca” của cha tôi - nhạc sĩ Văn Cao trở thành Quốc ca của đất nước Việt Nam.
Tôi xin chân thành cảm ơn báo Nhân Dân đã đứng ra tổ chức một chương trình ý nghĩa như “Tổ quốc trong tim” tái hiện các dấu mốc lịch sử của đất nước, tôn vinh những giá trị lịch sử trong đó có bài “Tiến quân ca”.
Trong cảm xúc đầy hoài niệm này, tôi muốn nhắc lại câu chuyện về bố tôi và “Tiến quân ca”. Bố tôi sáng tác bài hát này khi đang hoạt động bí mật và sáng tác cho Mặt trận Việt Minh. Cho nên câu đầu của bài hát là “Đoàn quân Việt Minh đi, chung lòng cứu quốc”. Lúc đó, ông không nghĩ mình viết bài hát này để trở thành Quốc ca.
Điều xúc động nhất với bố tôi mà sau này ông cứ kể đi kể lại rất nhiều lần với tôi là lần đầu tiên sau khi bài hát “Tiến quân ca” ra đời, ngày 17/8 và 19/8/1945, hàng vạn người tập trung ở quảng trường Nhà hát Lớn Hà Nội đều hát vang bài hát này. Lúc đó, bố tôi là thành viên của Đội danh dự Việt Minh, có nhiệm vụ bảo vệ dân chúng trong buổi mít tinh ngày hôm đó. Và ông đã xúc động trào nước mắt.
Sau này, ông có xúc động viết trong hồi ký của mình rằng: “Khi nghe tiếng hát của hàng vạn người cất lên, tôi vô cùng xúc động và nước mắt tôi trào ra. Và tôi hiểu rằng, bài Quốc ca tức là “Tiến quân ca” bây giờ không còn là của tôi nữa, “Tiến quân ca” đã thuộc về nhân dân”. Chính vì vậy, ngày 19/8/1945, ông là người đứng chỉ huy dàn hợp xướng Thiếu niên Tiền phong hát bài Quốc ca, sau đó cùng nhân dân Hà Nội đi cướp chính quyền ở Bắc Bộ Phủ và các nơi.
Trước khi ông mất, ông có dặn tôi và gia đình rằng: “Khi nào có điều kiện con hãy tặng bài Quốc ca cho Nhà nước, vì bài hát này đã thuộc về nhân dân. Con tặng cho nhân dân và Nhà nước đứng ra nhận. Bài Quốc ca từ lâu không còn là bài hát của bố nữa đâu. Cho nên, gia đình đừng đòi hỏi một vấn đề gì cả”. Chính vì vậy, gia đình chúng tôi đã rốt ráo thực hiện lời dặn dò cuối đời của ông, di nguyện cuối cùng của ông, hiến tặng hát này cho Quốc hội nước Việt Nam vào ngày 15/7/2016. “Tiến quân ca” đã thuộc về nhân dân và sẽ tiếp tục đồng hành cùng đất nước trong mọi sự kiện lịch sử”.
Trước đó, vào năm 1946, Quốc hội Khóa I đã quyết định chọn bài “Tiến quân ca” làm Quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và được ghi tại điều 3 Hiến pháp năm 1946, theo đề xuất của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
“Tiến quân ca” đã đồng hành cùng dân tộc Việt Nam trong suốt quá trình đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước cũng như trong thời kỳ hòa bình, xây dựng phát triển và bảo vệ Tổ quốc. Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 tiếp tục ghi nhận Quốc ca nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhạc và lời của bài “Tiến quân ca”.
Họa sĩ Văn Thao cho rằng, màn hát Quốc ca của hàng chục nghìn người tại chương trình “Tổ quốc trong tim” sẽ là một tiết mục đầy xúc động và có ý nghĩa đặc biệt.
Chia sẻ về điểm nhấn của chương trình, Tổng đạo diễn Đặng Lê Minh Trí khẳng định, đây sẽ là một concert quốc gia thực sự, nơi khán giả thuộc mọi thế hệ đều có thể hòa chung nhịp đập trái tim yêu nước.
Hà Lê