Những khung giờ ô nhiễm không khí nặng nhất ở Hà Nội mà người dân cần lưu tâm

4 giờ trướcBài gốc

Thời điểm không khí ô nhiễm nhất trong ngày

Hà Nội đang trong đợt ô nhiễm không khí thứ ba kể từ đầu mùa. Theo số liệu của Ứng dụng đo chỉ số ô nhiễm không khí IQAir, lúc 7h45 sáng nay, Hà Nội là thành phố ô nhiễm thứ 7 trên thế giới với chỉ số AQI là 181 - mức không lành mạnh cho sức khỏe con người.

Đặc biệt, lúc 7h sáng nay, có rất nhiều điểm có chỉ số AQI ở ngưỡng tím - rất không tốt cho sức khỏe. Điển hình là trạm Quảng Khánh AQI 251, Văn phòng IQAir Hà Nội AQI 205 và xã Đồng Trúc, huyện Thạch Thất (nay là xã Hạ Bằng) AQI 210.

Hà Nội ô nhiễm không khí kéo dài. Ảnh: Tuấn Anh

Theo hệ thống quan trắc của Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), 7h sáng nay, tại trạm đo ở cổng Đại học Bách khoa Hà Nội trên đường Giải Phóng, chỉ số AQI là 181- mức xấu - những người bình thường bắt đầu có các ảnh hưởng tới sức khỏe, nhóm người nhạy cảm có thể gặp những vấn đề về sức khỏe. Cùng thời điểm sáng qua, chỉ số AQI tại điểm này là 125.

Tại trạm 556 Nguyễn Văn Cừ lúc 7h sáng nay, chỉ số AQI là 169. So với cùng thời điểm sáng qua, chỉ số AQI hôm nay cao hơn 55.

Trạm đo Công viên Nhân Chính - Khuất Duy Tiến, có chỉ số chất lượng không khí ở mức kém, nhưng chỉ số AQI vẫn ở mức cao là 146. Cao hơn cùng thời điểm sáng qua là 49.

Hà Nội đang trong đợt ô nhiễm không khí thứ ba kể từ đầu mùa, bắt đầu hôm 28.11 và dự báo kéo dài đến hôm nay 5.12, theo mô hình dự báo chất lượng không khí ứng dụng trí tuệ nhân tạo (HanoiAir) của nhóm nghiên cứu Địa không gian thông minh (GEOI), Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội.

PGS.TS. Hoàng Anh Lê, Trưởng Bộ môn Quản lý Môi trường, Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho biết, chỉ số AQI phản ánh chất lượng không khí và càng cao thì mức độ ô nhiễm càng lớn. Tình trạng hiện nay, đặc biệt tại Hà Nội, đã chạm ngưỡng đáng báo động. Hít thở là nhu cầu tối thiểu của con người, và theo "quy luật số ba", chúng ta có thể nhịn ăn ba tuần, nhịn uống ba ngày nhưng không thể ngừng thở quá ba phút. Điều đó cho thấy chất lượng không khí ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe mỗi người.

PGS.TS. Hoàng Anh Lê, Trưởng Bộ môn Quản lý Môi trường, Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội).

Tuy nhiên, vì hít thở là hoạt động tự nhiên và miễn phí, nhiều người lại xem nhẹ nguy cơ từ ô nhiễm không khí. Hệ lụy của ô nhiễm không dừng lại ở sức khỏe và môi trường mà còn tác động tới kinh tế – xã hội. Một thành phố chìm trong bụi mịn khó có thể thu hút khách du lịch, gây ảnh hưởng đến sản xuất, mùa màng và nhiều hoạt động phát triển khác. Nếu quy đổi thành chi phí xã hội, thiệt hại chắc chắn không hề nhỏ.

Tại Hà Nội, tình trạng ô nhiễm không khí diễn biến nghiêm trọng nhất vào giai đoạn từ tháng 10 tới tháng 2–3 năm sau. Trong ngày, các khung giờ ô nhiễm mạnh chủ yếu rơi vào sáng sớm từ 5h đến 8h, chiều tối từ 17h đến 19h, và đặc biệt là khoảng sau 21h đến nửa đêm.

Nghiên cứu quan trắc cho thấy ban đêm vẫn tồn tại nhiều nguồn phát thải đáng kể: các cơ sở sản xuất công nghiệp hoạt động liên tục, đồng thời phương tiện vận tải nặng – xe tải, xe chở hàng, xe khách – lưu thông nhiều hơn. Đây đều là các nguồn gia tăng bụi và chất ô nhiễm.

PGS.TS Hoàng Anh Lê cho biết, bên cạnh yếu tố hoạt động của con người, điều kiện thời tiết và địa hình cũng khiến chất lượng không khí khó cải thiện trong mùa lạnh. Từ khoảng tháng 9 âm lịch, khi gió mùa Đông Bắc xuất hiện, luồng khí lạnh có thể mang theo chất ô nhiễm từ khu vực phía Bắc tràn xuống, khiến không khí Hà Nội trở nên nặng nề hơn.

Về các nguồn thải chính, hiện có bốn nhóm lớn gây áp lực lên chất lượng không khí: giao thông; hoạt động công nghiệp và làng nghề; đốt rơm rạ, rác, phụ phẩm nông nghiệp; và bụi phát tán từ xây dựng. Ngoài ra, Hà Nội còn chịu sự lan truyền ô nhiễm từ các địa phương lân cận, khiến vấn đề càng khó kiểm soát.

Xiết nguồn thải, bảo vệ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương bởi ô nhiễm không khí

Theo PGS.TS Hoàng Anh Lê, dù nguyên nhân đã được nhận diện rõ ràng, việc khắc phục vẫn gặp nhiều hạn chế, trong đó nổi lên vấn đề thực thi chưa triệt để. Không khó để bắt gặp tình trạng đổ rác bừa bãi, đốt rác tự phát hay xe chở vật liệu làm rơi vãi đất đá ra đường. Thậm chí, ngay cả một số xe thu gom rác – vốn là phương tiện duy trì vệ sinh đô thị – cũng còn tình trạng phát tán bụi bẩn. Nếu những vi phạm nhỏ nhưng phổ biến này không được xử lý quyết liệt, ngay cả các biện pháp lớn như lộ trình cấm xe máy xăng cũng khó tạo ra thay đổi thực sự.

Thời gian qua, Chính phủ và Hà Nội đã ban hành nhiều chính sách quan trọng nhằm cải thiện chất lượng không khí. Có thể kể đến Chỉ thị 20 của Thủ tướng Phạm Minh Chính và Kế hoạch hành động về chất lượng không khí do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký ban hành. Riêng Hà Nội có Quyết định 68 về bảo đảm an toàn và vệ sinh môi trường tại các công trình xây dựng. Đây là nền tảng quan trọng để kỳ vọng về những chuyển biến tích cực trong tương lai.

PGS.TS Hoàng Anh Lê cho rằng, trong khi chờ chính sách đi vào hiệu quả thực tế, các giải pháp trước mắt cần được triển khai quyết liệt hơn. Trước hết là tăng cường quan trắc và giám sát để có dữ liệu đầy đủ, phục vụ đánh giá chính xác mức độ và nguồn gây ô nhiễm. Song song với đó, việc ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo trong cảnh báo và dự báo chất lượng không khí được xem là hướng đi cần thiết của quản lý môi trường hiện đại.

Công tác thanh tra, kiểm tra các nguồn phát thải cũng cần siết chặt hơn. Các nhóm đối tượng dễ tổn thương như người già, trẻ nhỏ phải được ưu tiên bảo vệ bằng thông tin kịp thời và khuyến cáo phù hợp. Quan trọng hơn, Hà Nội cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương lân cận để kiểm soát ô nhiễm liên vùng – điều mà một thành phố đơn lẻ không thể tự thực hiện.

Giải quyết ô nhiễm không khí là bài toán phức tạp, đòi hỏi cả chiến lược dài hạn lẫn hành động trước mắt. Khi năng lực quản lý được củng cố, cơ chế phối hợp liên vùng được hoàn thiện và người dân cùng tuân thủ các quy định, mới có thể kỳ vọng chất lượng không khí được cải thiện một cách thực chất và bền vững.

Tô Hội

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/nhung-khung-gio-o-nhiem-khong-khi-nang-nhat-o-ha-noi-ma-nguoi-dan-can-luu-tam-169251205095558278.htm