Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về báo chí

6 giờ trướcBài gốc

Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vai trò, chức năng, đạo đức và phương pháp làm báo đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Đó là kim chỉ nam, là nguồn cảm hứng và là hệ quy chiếu lý luận - thực tiễn cho đội ngũ những người làm báo hôm nay.

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), xin cùng ôn lại những câu nói sâu sắc và đầy trí tuệ của Người về nghề báo - để nhận thức rõ hơn sứ mệnh và trách nhiệm của báo chí trong thời đại mới.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Báo Nhân Dân tại Chiến khu Việt Bắc. Ảnh: Tư liệu

Báo chí - vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng

Ngay từ những năm tháng bôn ba tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh đã sớm nhận ra vai trò đặc biệt của báo chí trong công cuộc tuyên truyền cách mạng. Ngày 21/6/1925, Người sáng lập và cho ra đời số báo Thanh Niên đầu tiên - cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên - đánh dấu cột mốc ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Báo chí là vũ khí lợi hại để tuyên truyền, cổ động, tổ chức và lãnh đạo nhân dân ta đấu tranh để thực hiện độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.”

Với cây bút và trang giấy, Người đã viết hàng nghìn bài báo với nhiều bút danh: Nguyễn Ái Quốc, Trần Dân Tiên, T.L., Chiến sĩ già, Ông Ké… Các bài viết của Người đều ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, truyền cảm, phản ánh sinh động hiện thực và gần gũi với tâm lý quần chúng nhân dân.

Những lời dạy sâu sắc của Bác Hồ về nghề làm báo

1. “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ.”

Câu nói nổi tiếng này khẳng định vai trò, vị thế của người làm báo trong sự nghiệp cách mạng. Người làm báo không chỉ phản ánh hiện thực mà còn góp phần định hướng dư luận, cổ vũ hành động. Mỗi nhà báo là một chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng - văn hóa.

2. “Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng.”

Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh: Báo chí cách mạng phải đặt lợi ích của dân tộc, của nhân dân lên hàng đầu. Báo chí không chỉ ngợi ca mà còn phải phản ánh trung thực, góp phần sửa chữa sai lầm, phát hiện và cổ vũ cái mới, cái tích cực.

3. “Viết cho đúng sự thật, cho rõ ràng, cho thiết thực.”

Một chỉ dẫn ngắn gọn nhưng bao trùm toàn bộ triết lý làm báo chân chính. Người làm báo không được xuyên tạc hay bịa đặt. Báo chí phải tôn trọng sự thật khách quan, phản ánh đúng bản chất sự việc, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ tiếp cận với người dân.

4. “Viết cho ai xem? Viết để làm gì? Viết cái gì? Viết thế nào?”

Đây là loạt câu hỏi mang tính nguyên tắc trong tư duy báo chí. Theo Bác, người làm báo phải xác định rõ đối tượng độc giả, mục đích bài viết, chọn lọc nội dung và trình bày phù hợp. Tư tưởng này vẫn còn nguyên giá trị trong kỷ nguyên báo chí hiện đại.

5. “Phải làm cho báo chí của ta ngày càng thiết thực hơn, bổ ích hơn, hấp dẫn hơn.”

Trong bối cảnh cạnh tranh thông tin khốc liệt hiện nay, lời dạy này càng có ý nghĩa. Hồ Chí Minh yêu cầu báo chí phải cải tiến, đổi mới nội dung - hình thức, gần gũi người dân nhưng không được xa rời nguyên tắc chính trị và đạo đức nghề nghiệp.

6. “Chớ nói suông, chớ ba hoa. Chớ viết cái gì mình không biết rõ.”

Một cảnh báo sắc sảo với thói viết báo hình thức, thiếu thực tiễn. Người yêu cầu nhà báo phải "đi sát quần chúng", viết đúng cái mình biết, hiểu và thấy rõ. Có như vậy mới tạo được niềm tin từ bạn đọc.

7. “Nhà báo phải có đạo đức cách mạng, phải đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân.”

Đây là yêu cầu cốt lõi, xuyên suốt tư tưởng báo chí Hồ Chí Minh. Đạo đức nghề nghiệp chính là nền tảng để nhà báo giữ được bản lĩnh, không bị tha hóa bởi quyền lực, tiền bạc, danh vọng; gắn bó máu thịt với Đảng, với nhân dân.

Giá trị vững bền của những lời dạy ấy hôm nay

Trong bối cảnh chuyển đổi số và sự bùng nổ thông tin, báo chí cách mạng đang đối diện nhiều thời cơ và thách thức. Tuy nhiên, những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn giữ nguyên sức sống, là “ngọn đèn soi sáng” cho hành trình phát triển của nền báo chí hiện đại.

Báo chí không chỉ cần đổi mới công nghệ, phương pháp truyền tải mà còn phải giữ vững nguyên tắc nền tảng: bám sát thực tiễn, phục vụ nhân dân, phản ánh trung thực, góp phần định hướng dư luận, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Đặc biệt, với đội ngũ người làm báo trẻ hôm nay, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần trở thành hành động thường xuyên, thiết thực. Lời dạy của Người chính là chuẩn mực để giữ gìn lương tâm nghề nghiệp, đạo đức cách mạng và bản lĩnh chính trị.

Lời Người - Di sản thiêng liêng của báo chí cách mạng

Những câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh về báo chí không chỉ là di sản tư tưởng mà còn là kim chỉ nam hành động. Mỗi người làm báo, đặc biệt trong môi trường quân đội, nhà trường, hay giữa đời sống dân sinh, đều có thể tìm thấy trong đó sự định hướng rõ ràng để “soi lại mình, làm mới mình, và cống hiến cho Đảng, cho dân, cho nước.”

Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam không chỉ là dịp tri ân, mà còn là cơ hội để ngành báo chí tự làm mới, tự hoàn thiện và kiên định trên con đường cách mạng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt nền móng.

Nguyễn Hữu Quý - Khoa CTĐ, CTCT - Trường Sĩ quan Lục quân 1

Nguồn VHPT : https://vanhoavaphattrien.vn/nhung-loi-day-cua-chu-tich-ho-chi-minh-ve-bao-chi-a29163.html