Những mẹo học tiếng Nhật thần tốc cho người mới bắt đầu

4 giờ trướcBài gốc

Với bề dày kinh nghiệm nghiên cứu giáo dục ngôn ngữ Nhật, TS Lê Duy Hưng, Trưởng khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Nhật Bản, trường Đại học Nguyễn Trãi bật mí một số phương pháp tiếp cận tiếng Nhật cho người mới. Các phương pháp này sẽ khơi gợi mong muốn học tập và khám phá ngôn ngữ này theo cách hoàn toàn mới.

Không chỉ là ngôn ngữ, mà còn là tư duy

Theo TS Hưng, việc học ngôn ngữ không đơn thuần là ghi nhớ từ vựng hay áp dụng ngữ pháp, mà sâu xa hơn, đó là quá trình tái cấu trúc tư duy thông qua ngôn ngữ. Ngôn ngữ không chỉ là công cụ biểu đạt, còn là tấm gương phản chiếu cách con người cảm nhận, phân tích và kết nối thế giới xung quanh.

TS Lê Duy Hưng chia sẻ cùng sinh viên.

Trong não bộ, việc xử lý ngôn ngữ không diễn ra tại một điểm cố định, thông qua phối hợp phức tạp giữa nhiều vùng chức năng, đặc biệt là:

Vùng Broca (Thùy trán trái): Nơi tổ chức cú pháp và biểu đạt ý nghĩ thành lời nói.
Vùng Wernicke (Thùy thái dương trái): Chịu trách nhiệm tiếp nhận và hiểu nghĩa của ngôn từ.
Vỏ não trước trán (prefrontal cortex): Vùng liên quan mật thiết đến tư duy logic, trí nhớ làm việc và khả năng ra quyết định.

Phương pháp giảng dạy của TS Hưng khai thác trực tiếp cách bộ não học ngôn ngữ tự nhiên và hiệu quả nhất như: bằng hình ảnh, liên tưởng ngữ nghĩa và hệ thống hóa thông tin thay vì học thuộc lòng máy móc. Đây là cách kích hoạt tư duy ngôn ngữ đa chiều, tạo ra liên kết thần kinh bền vững, giúp người học không chỉ ghi nhớ nhanh hơn mà còn thực sự hiểu sâu và hứng thú với quá trình học.

Tiếng Nhật khi được học đúng cách không còn là hệ thống ký hiệu xa lạ, sẽ trở thành cấu trúc tư duy sống động, giúp người học rèn luyện khả năng quan sát tinh tế, phân biệt sắc thái cảm xúc và diễn đạt ý niệm trừu tượng.

Liên tưởng để ghi nhớ

Một trong những rào cản đầu tiên với người học tiếng Nhật là bảng chữ cái Hiragana và Katakana. TS Hưng cho rằng, người học thường cố gắng ghi nhớ bảng chữ cái bằng cách viết đi viết lại hàng trăm lần. Tuy nhiên, não bộ con người ghi nhớ tốt hơn khi có sự kết nối thành chuỗi và liên kết hình ảnh.

Vì vậy, thay vì học thuộc lòng, các học viên sử dụng phương pháp tạo lời dẫn và liên tưởng hình ảnh để ghi nhớ nhanh và đưa vào hệ trí nhớ dài hạn. Tham khảo một số cách áp dụng sau:

- Ghi nhớ cách đọc: Sắp xếp lại bảng chữ cái Hiragana theo thứ tự dễ nhớ, sử dụng các câu gợi nhớ bằng tiếng Việt. Sắp xếp cấu trúc bảng thành"5-3-2-1":

Hàng 5 âm: A, I, U, E, O
Hàng 3 âm: YA, YU, YO
Hàng 2 âm: WA, WO
Hàng 1 âm: UNG

Sau đó hãy dùng lời dẫn: "Khi sai thì nên hỏi mẹ rồi yêu Wifi cũng ưng" (Khi = K, Sai = S, Thì = T, Nên = N, Hỏi = H, Mẹ = M, Rồi = R, Yêu = Y, Wifi = W, Ưng = Ung)

Với phương pháp này, người học có thể nhớ ngay được cách đọc của toàn bộ 46 âm Hiragana chỉ trong vòng 10 phút.

- Ghi nhớ cách viết: Hãy nhìn vào bảng chữ cái và nhóm các chữ có hình dạng tương đồng, ví dụ: の (No), め (Me), ぬ(Nu), あ(a), し (Shi),も (Mo). Sau đó, hãy liên tưởng các âm này thành hình ảnh và viết, ví dụ:

の (No) giống biển báo cấm
め (Me) giống con mắt
し (Shi) như cái móc câu
も (Mo) trông như móc treo quần áo

- Kết hợp âm thanh và hình ảnh: Việc đọc to chữ cái khi nhìn hình ảnh giúp kích thích cả trí nhớ thị giác và thính giác.

Phương pháp này giúp người học có thể ghi nhớ cả cách đọc và viết toàn bộ bảng chữ cái trong vòng 1 ngày, thay vì mất hàng tuần như cách học truyền thống.

Ghi nhớ bằng sơ đồ tư duy

Một trong những thách thức lớn nhất khi học tiếng Nhật là ghi nhớ từ vựng, đặc biệt là từ có chữ Hán. TS Hưng phát triển phương pháp “3 lớp liên kết” giúp người học ghi nhớ từ vựng nhanh hơn gấp ba lần.

Phương pháp 3 lớp liên kết:

Sơ đồ tư duy: Nhóm từ vựng theo chủ đề giúp người học liên kết từ một cách trực quan, thay vì học rời rạc. Ví dụ chủ đề "phương tiện giao thông" có thể chia thành: Đường hàng không: Máy bay, các loại máy bay. Đường thủy: Tàu, các loại tàu. Đường bộ (sắp xếp theo tốc độ): Xe đạp, ô tô, tàu cao tốc...
Phương pháp Loci: Đặt các từ vựng vào các vị trí quen thuộc trong căn phòng của mình, từ đó khi nhớ đến vị trí đó, từ vựng sẽ tự động xuất hiện.
Gắn từ vào ngữ cảnh thực tế: Không học từ đơn lẻ, mà đặt vào các câu chuyện có cảm xúc.

Phương pháp này giúp người học tăng tốc ghi nhớ từ vựng lên 3 lần so với cách học truyền thống.

Đọc hiểu nhanh hơn

Nhiều người học tiếng Nhật gặp khó khăn khi đọc do thói quen dịch từng từ. TS Hưng hướng dẫn 2 kỹ thuật giúp cải thiện tốc độ đọc:

Đọc lướt: Xác định tiêu đề, đoạn đầu, đoạn cuối và từ khóa quan trọng để nắm nội dung tổng quát.
Đọc tìm kiếm: Khi cần tìm thông tin cụ thể (số liệu, ngày tháng, tên riêng), chỉ quét nhanh văn bản thay vì đọc từng chữ. Trường hợp này giống như khi chúng ta đi vào nhà hàng và xem thực đơn. Bạn chỉ xem những món ăn bạn yêu thích và không cần quan tâm đến các món ăn khác.

Sinh viên tự tin tham gia các cuộc thi tiếng Nhật.

Nghe hiểu dễ dàng nhờ phương pháp Top-down

Một trong những khó khăn lớn nhất của người học tiếng Nhật là kỹ năng nghe, bởi họ thường cố gắng dịch từng từ hơn nắm bắt ý chính. TS Hưng khuyên áp dụng phương pháp Top-down, giúp người học tiếp cận bài nghe từ tổng thể đến chi tiết:

Bước 1: Nghe lần đầu (tập trung vào bối cảnh & ý chính). Không nhìn phụ đề, chỉ cố gắng tóm tắt nội dung chính.
Bước 2: Nghe lần hai (xác định từ khóa quan trọng). Chú ý vào từ chìa khóa, chủ đề(bối cảnh) hoặc câu hỏi để đoán nghĩa.
Bước 3: Nghe kết hợp transcript (kiểm tra khả năng hiểu và nhận diện từ mới). So sánh với bản script để phát hiện từ chưa nghe ra.

Sau 1 tháng áp dụng, học viên có thể nghe hiểu mà không cần dịch từng từ.

Phát triển tư duy ngôn ngữ

Theo TS Hưng, học tiếng Nhật không chỉ đơn thuần là ghi nhớ từ vựng hay ngữ pháp. Nếu tiếp cận hệ thống tư duy rõ ràng, bạn sẽ không cảm thấy tiếng Nhật khó học. Điều quan trọng là tạo ra phương pháp học hiệu quả, logic và có tính ứng dụng thực tế phù hợp với sở trường của bản thân. Bất kỳ ai cũng có thể học tốt tiếng Nhật mà không cần năng khiếu, chỉ cần có phương pháp đúng.

Tiếp cận ngôn ngữ theo cách thông minh

Với những phương pháp này, không chỉ người mới bắt đầu mà cả những người học lâu năm cũng có thể cải thiện kỹ năng của mình một cách hiệu quả và bền vững.

An An

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/nhung-meo-hoc-tieng-nhat-than-toc-cho-nguoi-moi-bat-dau-ar930824.html