Những mô hình sinh kế 'độc, lạ' ở Bình Điền

5 giờ trướcBài gốc

Đuông dừa được chị Hoàng Thị Chanh thu hoạch bán thương phẩm

Đuông dừa trên đất Huế

Vợ chồng chị Hoàng Thị Chanh ở thôn 2, xã Bình Điền là công chức, viên chức. Dù muốn cải thiện kinh tế gia đình, nhưng ít có thời gian rảnh rỗi nên trước đó, nhiều ý tưởng, dự định làm thêm “nghề tay trái” vợ chồng chị đều không thể thực hiện.

Sau một thời gian thấy tại một số lễ hội, phiên chợ ẩm thực ở A Lưới xuất hiện món đặc sản chế biến từ đuông dừa được nhiều người đón nhận, hơn nữa, người dân quanh khu vực anh chị sinh sống cũng rất mê nên năm 2024, vợ chồng chị Chanh lên mạng tìm hiểu cách thức, sau đó liên hệ mua con giống về nuôi thử.

Xác định “không trông chi” ở lần đầu tiên, chủ yếu để rút kinh nghiệm nên vợ chồng chị Chanh chỉ đặt mua 10 cặp về nuôi thử. Ai dè thành công ngay lần đầu tiên.

“Nuôi đuông dừa rất đơn giản, không tốn nhiều công sức, rảnh khi nào chăm sóc khi đó. Con giống được đặt trong chậu nhựa có nắp đậy và đục lỗ để thông khí. Sau đó bỏ xơ dừa, các loại trái cây vào làm thức ăn, thỉnh thoảng có thể “dặm” thêm cám gạo, cám bắp theo tỷ lệ phù hợp. Sau 10 ngày thì tách con mẹ ra để sinh sản tiếp lứa mới. Chu kỳ từ lúc đuông dừa bắt đầu sinh sản đến khi được thu hoạch con non bán thương phẩm khoảng từ 40 - 45 ngày. Sau 3 lần sinh sản thì thay lứa giống mới và khi đó, có thể lựa chọn con khỏe nhất để làm giống cho lứa tiếp theo”, chị Chanh cho hay.

Sau lần đầu nuôi thử thành công, đến nay, vợ chồng chị Chanh đã phát triển lên hơn 100 cặp giống bố mẹ đuông dừa. Với giá bán cho thương lái 250.000 đồng/kg (mùa đông, sản lượng giảm khoảng 40% nên giá khoảng 300.000 - 350.000 đồng/kg), mỗi tháng, vợ chồng chị Chanh bán được từ 10 - 15kg, đủ gia đình thêm món cho mâm cơm hàng ngày và trang trải một số sinh hoạt phí.

Sản phẩm chủ yếu bán cho một số nhà hàng ở A Lưới, Bình Điền làm đặc sản và một số người quanh vùng thỉnh thoảng dùng thay thịt để thay đổi khẩu vị trong bữa cơm, có thể chế biến nhiều món, như ăn sống chấm nước mắm, chiên mặn, chiên bột, nướng mối ớt, làm gỏi, nấu cháo… Dù dễ nuôi, chi phí đầu tư không nhiều, nguồn con giống tuần hoàn, thức ăn chủ yếu là xơ dừa dễ kiếm, giá lại rẻ nhưng hiện tại chỉ mới có 2 hộ lân cận nhà chị Chanh triển khai mô hình này.

Mô hình nuôi đuông dừa không chiếm diện tích, thời gian, không ô nhiễm môi trường, tuy nhiên, khi đuông dừa trưởng thành sẽ mọc cánh và trở thành bọ vòi voi, gây hại cho một số cây trồng, nhất là cây ăn quả nên những hộ này đã dùng lưới, màn phủ quanh khu vực nuôi, còn chậu nuôi luôn có nắp đậy kín. “Cẩn thận vậy thôi, chứ thực tế, đuông chưa mọc cánh thì đã bán hết, nên khó có việc đuông thành bọ, phát tán ra môi trường bên ngoài”, chị Chanh cho hay.

Mô hình mới mang giá trị kinh tế cao

Ngoài nuôi đuông dừa, nuôi ong vò vẽ lấy nhộng cũng đang là một mô hình mới ở xã Bình Điền. Nhờ cách khai thác bền vững, có giá trị kinh kế cao, nuôi ong lấy nhộng đang cho thấy tiềm năng trong việc phát triển kinh tế hộ gia đình.

Anh Lê Hùng Sơn (thôn Bình Sơn) trước đây làm nghề khai thác mật ong rừng. Kinh nghiệm từ những lần băng rừng theo “dấu nước” để đến tổ ong lấy mật, nhộng, biết vò vẽ dễ nuôi, sinh sản nhanh với số lượng nhộng “khủng” nên năm 2024, thay vì khai thác theo cách truyền thống chỉ được 1 lần, anh chuyển sang tìm kiếm các tổ ong non ngoài tự nhiên đem về treo dưới các tán cây có độ cao chừng 1 - 2m trong vườn nhà để theo dõi, chăm sóc.

Ban đầu, anh Sơn đưa về 10 tổ, nhưng đến nay, số lượng đã lên đến 65 tổ ong. Quá trình chăm sóc, anh Sơn thỉnh thoảng cho ong vò vẽ ăn một ít cá, thịt, các loại côn trùng, phần còn lại bầy ong tự tìm kiếm ngoài tự nhiên. Với cách nuôi này, chỉ khoảng sau 2 tháng là tổ đã phát triển, có thể cho thu hoạch nhộng, trung bình, một tổ ong nhỏ nặng 2 - 3kg, tổ lớn hơn đạt 6 - 7kg.

Khác với việc bắt ong tự nhiên chỉ lấy nhộng được 1 lần/năm, ong dẫn về vườn nuôi, mỗi tổ thu hoạch được 2 - 3 lần, từ khoảng tháng 5 đến cuối tháng 8, đầu tháng 9. Thời gian giữa những lần lấy nhộng khoảng 30 - 40 ngày. “Tuy cách nuôi khá đơn giản, nhưng ong vò vẽ là loài rất hung dữ nên khu vực nuôi phải cách xa nhà, xa khu dân cư. Khi chăm sóc, khai thác nhộng đều phải mặc đồ bảo hộ chuyên dụng để đảm bảo an toàn. Sau khi thu hoạch nhộng, bầy ong sẽ xây lại tổ mới trong khoảng 3 - 4 ngày. Điều quan trọng là mỗi lần lấy nhộng phải biết chừa lại một phần tổ còn ong con và giữ cho ong chúa ở lại tổ”, anh Sơn chia sẻ.

Được xem là đặc sản, giàu chất dinh dưỡng, có thể dùng để chế biến nhiều món ăn ngon như cháo, xào măng, chiên giòn..., hiện tại, giá nhộng ong vò vẽ anh Sơn bán cho thương lái từ 500.000 - 600.000 đồng/kg. Đây là mức giá khá cao, mang lại nguồn thu nhập ổn định và nói như anh Sơn là đến mùa “không kịp” nhộng để bán.

“Từ những thành công bước đầu, tôi đang có dự định mở rộng quy mô, nghiên cứu thêm một số kỹ thuật mới để tăng sản lượng và cách nhân giống, nuôi dưỡng ong chúa nhằm mở rộng quy mô, đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thị trường”, anh Sơn cho biết thêm.

“Mô hình nuôi đuông dừa, nuôi ong vò vẽ lấy nhộng đang mở ra một hướng phát triển kinh tế mới đầy tiềm năng, góp phần đa dạng hóa sinh kế và nâng cao đời sống cho người dân trên địa bàn. Tuy nhiên, quá trình nuôi, khai thác phải đảm bảo các biện pháp an toàn về người và môi trường. Chính quyền sẽ thường xuyên kiểm tra những yếu tố này”, ông Trần Xuân Anh - Chủ tịch UBND xã Bình Điền cho hay.

Bải, ảnh: HÀN ĐĂNG

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/kinh-te/nhung-mo-hinh-sinh-ke-doc-la-o-binh-dien-160278.html