Những 'ong thợ' chăm sóc 'sức khỏe' cho hàng trăm nghìn chuyến tàu Metro an toàn

5 giờ trướcBài gốc

Đoàn tàu Cát Linh-Hà Đông được sửa chữa, bảo dưỡng khu Depot tại Phú Lương. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+)

22h53 phút, chuyến tàu Cát Linh-Hà Đông cuối cùng chạy về khu Depot tại Phú Lương, kéo đoàn tàu vào vị trí sửa chữa bảo dưỡng, đội ngũ kỹ thuật viên của Xí nghiệp Vận hành tuyến đường sắt đô thị số 2A thuộc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Đường sắt Hà Nội (Hà Nội Metro) vội vã chia đầu việc để “khám bệnh” cho từng đoàn tàu đã vận hành trong ngày.

“Chúng tôi chỉ có đúng 5 tiếng đồng hồ để chăm sóc ‘sức khỏe’ cho các đoàn tàu. Đúng 4h sáng hôm sau, đoàn tàu sẽ được chuẩn bị huy động ra tuyến để phục vụ nhân dân Thủ đô. Đến nay, hàng trăm nghìn chuyến tàu Cát Linh-Hà Đông được vận hành an toàn là sự nỗ lực, cần mẫn công việc, làm chủ công nghệ và niềm vui sướng tự hào của những ‘ong thợ’ tại Depot tại Phú Lương,” anh Nguyễn Trọng Toàn, Tổ trưởng Tổ Kỹ thuật đoàn tàu Hà Nội Metro chia sẻ.

“Khám bệnh” cho từng đoàn tàu

Đêm tại Depot Phú Lương (Phường Phú Lương) tĩnh mịch, ánh đèn trong Depot sáng bừng, các đoàn tàu đã vào vị trí để chuẩn bị được kiểm tra bảo dưỡng hàng ngày theo đúng quy trình bảo trì. Chui dưới gầm đoàn tàu, cầm chiếc đèn pin, anh Toàn soi chiếu vào từng chi tiết, bộ phận khung gầm, giá chuyển hướng, hệ thống phanh hãm…

Toàn bộ 13 đoàn tàu điện và 6 phương tiện chuyên dùng của tuyến đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông đã qua bàn tay sửa nhưng chưa lần nào nhiệm vụ không hoàn thành, theo ông Toàn, tổ kiểm tra kỹ thuật đoàn tàu có 42 người chia làm 2 ca, 4 kíp, làm 12 tiếng/ca và 1 kíp bảo trì tháng làm việc theo giờ hành chính, bảo đảm lúc nào cũng có người trực 24/24 để khắc phục lỗi phát sinh và kiểm tra bảo dưỡng theo quy trình từ lúc đoàn tàu ra tuyến hoạt động lúc sáng sớm cho đến đêm khi đoàn tàu về bãi tập kết.

“Mỗi đoàn tàu đều có hồ sơ quản lý, giống như là hồ sơ bệnh án đối với con người. Những lần thay thế phụ tùng, thiết bị hay số lần sửa chữa, số kilômét vận hành của từng đoàn tàu,… đều được thể hiện trong hồ sơ,” anh Toàn nói.

Theo kỹ sư Toàn, các đoàn tàu được kiểm tra trong trạng thái tĩnh có điện và không có điện tại Depot. Vì tàu chạy bằng điện, có nhiều bộ phận linh kiện điện tử nên nếu có vấn đề kỹ thuật phát sinh sẽ hiển thị báo lỗi ngay.

Cụ thể, khi tàu vừa về xưởng vận dụng và đang có điện, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra thao tác các nút điều khiển tại ca bin, màn hình hiển thị, kết hợp quan sát còi, đèn, đóng mở cửa tàu, đèn tín hiệu báo ga dừng; kiểm tra trong khoang hành khách để đánh giá sự ổn định của kính chắn gió, điều hòa không khí, đèn chiếu sáng, bình cứu hỏa.

Bất kỳ hư hỏng nào của đoàn tàu Cát Linh-Hà Đông dù nhỏ nhất cũng phải được phát hiện ngay để kịp thời khắc phục. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+)

Tay cầm dụng cụ đo chuyên dụng, nhân viên kỹ thuật kiểm tra sửa chữa Nguyễn Văn Năng đang chuẩn bị các thao tác đo bánh tàu.

“Trung bình mỗi ngày, một đoàn tàu Cát Linh-Hà Đông chạy khoảng 400km. Bánh tàu bằng thép, trong quá trình chạy sẽ bị mòn không đều. Để đảm bảo tiêu chuẩn thì phải đo toàn bộ các bánh tàu bằng dụng cụ đo chuyên dụng, mỗi bánh tàu phải đo nhiều lần mới xác định được độ mòn. Sau khi có số đo của từng bánh tàu sẽ tính toán được số đo chung cho các bánh để tiện đồng nhất. Số đo của bánh tàu sẽ dao động từ 770-840mm, khi tiện đến mức 770mm sẽ phải thay bánh,” anh Năng tiết lộ.

Theo quy trình của nhà sản xuất Trung Quốc khuyến cáo, hai bánh tàu trên một trục không được lệch quá 2mm; một giá chuyển hướng lệch không quá 4mm và một toa tàu lệch không quá 7mm. Do đó, các kỹ sư sẽ đo thủ công, nếu phát hiện lệch quá so với khuyến cáo thì sẽ đưa sang máy tiện để đo điện tử, tính toán chính xác để đưa vào máy tiện chuyên dụng một cách chuẩn xác nhất.

“Bất kỳ hư hỏng nào của đoàn tàu dù nhỏ nhất cũng phải được phát hiện ngay để kịp thời khắc phục. Hồ sơ ‘lý lịch’ bảo dưỡng của phương tiện gồm cả điện tử và viết tay đều được cập nhật liên tục và phải bảo đảm khớp nhau về mọi thông tin lịch sử của từng trang thiết bị được sửa chữa, bảo dưỡng,” anh Năng nhấn mạnh.

Làm chủ được công nghệ sửa chữa, bảo dưỡng

Nếu như kíp trực hàng ngày chịu trách nhiệm ứng trực, khắc phục khi có sự cố xảy ra và thực hiện công tác kiểm tra ngày, tuần thì ở kíp bảo trì tháng thực hiện các cấp bảo dưỡng cao hơn.

Học chuyên ngày đầu máy, toa xe (Trường Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội) và khi ra trường được các thầy cô giới thiệu về làm tại Depot của tuyến Cát Linh-Hà Đông, đến nay, chàng trai Trần Văn Quân, nhân viên kiểm tra thiết bị máy móc trên tàu đã có thâm niên gắn bó với nghề sửa chữa, bảo dưỡng đoàn tàu được 5 năm

Bảo tâm sự, để bảo dưỡng hằng tháng cho một đoàn tàu theo đúng quy trình mất khoảng 2 ngày, gồm nhiều hạng mục lớn, chia ra tổng cộng khoảng 310 hạng mục nhỏ. Anh em làm tại Xí nghiệp đa phần học chuyên ngành cơ khí, tàu điện, đầu máy toa xe. Tay nghề của người đi trước truyền người đi sau, làm sửa chữa từ cơ bản đến chuyên sâu nên đều nắm được kiến thức về tàu điện.

“Sửa chữa đoàn tàu khó nhất về điện và mạch. Bên đơn vị cung cấp đoàn tàu chưa chuyển giao phần mềm phân tích lỗi nên các kỹ sư ở đây phải tự tìm hiểu, chẩn đoán ‘bắt bệnh’ để khắc phục sự cố, Quân cho biết.

Tự hào là những người thợ đầu tiên của tuyến đường sắt đầu tiên của Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung, anh Nguyễn Hoàng Nghị, phụ trách kíp tháng Tổ kiểm tra kỹ thuật đoàn tàu Hà Nội Metro vẫn nhớ những lần “khám bệnh” cho đoàn tàu dài tới gần 80m.

Quệt ngang giọt mồ hôi lăn trên gò má, anh Nghị chia sẻ, dù thời gian chưa dài, có người được học sửa chữa, bảo dưỡng tại Trung Quốc, có người đào tạo tại Việt Nam nhưng mỗi người đều học hỏi, hỗ trợ lẫn nhau nên đến nay hầu hết các phần việc liên quan đến công tác bảo dưỡng, sửa chữa đều có thể làm chủ.

Lãnh đạo Hà Nội Metro cho biết có tất cả 21 quy trình bảo trì, 166 quy trình vận hành trong đó có 62 quy trình xử lý tình huống khẩn cấp của tuyến đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông. Tất cả các sự cố xảy ra thời gian qua đều nằm trong kịch bản ứng phó của đơn vị vận hành, không gây ra tổn thất. Các lỗi hư hỏng của đoàn tàu đều được đội ngũ Công ty khắc phục, sửa chữa và bảo dưỡng kịp thời, đảm bảo vận hành an toàn.

Mỗi đoàn tàu đều có hồ sơ quản lý, giống như là hồ sơ bệnh án đối với con người. Những lần thay thế phụ tùng, thiết bị hay số lần sửa chữa đều được thể hiện trong hồ sơ. (Ảnh: Việt Hùng/Vietnam+)

Theo kịch bản, khi xảy ra sự cố, Hà Nội Metro đã kích hoạt phương án xử lý sự cố theo quy trình, thông báo đến các đơn vị liên quan để phối hợp xử lý. Hành khách cũng được kịp thời thông tin, giải tỏa để đảm bảo an toàn, quyền lợi và kết nối bằng xe buýt để tiếp tục hành trình.

Trong 4 năm chính thức vận hành, đến hết ngày 24/10, tàu Cát Linh-Hà Đông đã vận hành 1.448 ngày, thực hiện 315.972 lượt tàu chở khách, vận chuyển gần 43 triệu lượt hành khách. Ngày thường vận chuyển 46.000-47.000 khách, cuối tuần 22.000-24.000 khách/ngày.

“Những đoàn tàu được chạy an toàn, anh em cảm thấy vui sướng vì đã đóng góp một phần công sức nhỏ bé vào công cuộc phát triển vận tải hành khách công cộng của Thủ đô. Có lần mời cả gia đình đi tàu và có khoe với con cái về đoàn tàu mà chính đôi tay mình đã bảo dưỡng, sửa chữa thì cảm thấy tự hào, được hãnh diện khi đi trên đoàn tàu êm ái giống hệt như nước ngoài mà trước đây vốn chỉ được xem trên màn hình tivi,” anh Nguyễn Trọng Toàn, Tổ trưởng Tổ Kỹ thuật đoàn tàu Hà Nội Metro cười nói.

Đoàn tàu được khởi động, chiếc đèn bật sáng soi xuống đường ray, lái tàu chậm rãi điều khiển tàu rời khu Depot để chuẩn bị lên tuyến đón khách. Trời đã bước sang ngày mới, những cán bộ, kỹ sư, nhân viên ngồi lại với nhau trong phòng trực ban để tổng kết công việc, bên chén chè nóng, cùng bàn chuyện về những hư hỏng, biện pháp khắc phục sửa chữa, đúng như bài hát truyền thống của Hanoi Metro có đoạn: “Hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân…”/.

(Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/nhung-ong-tho-cham-soc-suc-khoe-cho-hang-tram-nghin-chuyen-tau-metro-an-toan-post1075014.vnp