Học sinh tham gia ngày đọc sách tại Trường Tiểu học Kim Đồng. Ảnh: NTCC.
Nỗ lực hỗ trợ học sinh nâng cao kỹ năng học tập
Trường Tiểu học Kim Đồng (xã Ia Le, tỉnh Gia Lai) hiện có 837 học sinh, trong đó phần lớn là các em dân tộc Jrai.
Tỉ lệ lớn học sinh là người dân tộc thiểu số khiến quá trình dạy học đòi hỏi nhiều giải pháp phù hợp về ngôn ngữ và kỹ năng học tập.
Nhận rõ thực tế ấy, nhà trường đã chủ động triển khai hàng loạt giải pháp để giúp học sinh từng bước tự tin hơn trong môi trường học tập.
Ông Bùi Trung Hiếu - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, đơn vị đã tăng cường nhiều hoạt động hỗ trợ, trước hết là đẩy mạnh học tiếng Việt cho học sinh. Với học sinh lớp 1, trường tổ chức dạy "tuần không" nhằm củng cố nền tảng đọc - viết ngay từ đầu cấp.
Các khối lớp còn lại được điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng tăng thời lượng môn Tiếng Việt và Toán; đồng thời áp dụng tài liệu tăng cường tiếng Việt theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT.
Cô trò Trường Tiểu học Kim Đồng (xã Ia Le, tỉnh Gia Lai). Ảnh: NTCC.
Song song với dạy học chính khóa, Trường Tiểu học Kim Đồng còn tổ chức nhiều hoạt động phong phú như hội thi "Chúng em với Tiếng Việt", tiết đọc sách tại thư viện mỗi tuần hai tiết/lớp, các mô hình thư viện xanh và thư viện góc lớp giúp học sinh tiếp cận sách báo mọi lúc, mọi nơi.
Những không gian này giúp các em chủ động rèn luyện kỹ năng đọc, mở rộng vốn từ, tạo nền tảng quan trọng cho quá trình học tập lâu dài. Bên cạnh học sinh, đội ngũ giáo viên cũng được tăng cường tập huấn để đáp ứng yêu cầu mới.
Nhà trường phối hợp với chính quyền địa phương và phụ huynh tuyên truyền về lợi ích của chuyển đổi số trong giáo dục, hướng dẫn cách khai thác các nguồn học liệu mở và phần mềm học trực tuyến.
"Hiện nay ở địa phương xã Ia Le, phòng Văn hóa Xã hội đã chỉ đạo sát sao về công tác chuyển đổi số trong trường học, các phần mềm, học liệu được quan tâm chỉ đạo thực hiện đầy đủ. 100% giáo viên đã triển khai giáo án điện tử, đưa bài giảng lên hệ thống Edoc để thuận tiện theo dõi, đánh giá", ông Hiếu nói.
Học sinh vẽ tranh thỏa sức sáng tạo. Ảnh: NTCC.
Tuy nhiên, theo ông Hiếu, nhà trường vẫn cần thêm nguồn sách truyện, máy tính tại thư viện và các màn hình tivi ở lớp học nhằm đáp ứng đầy đủ yêu cầu của Chương trình GDPT mới.
Đây cũng là những điều kiện quan trọng để giáo viên đổi mới phương pháp và học sinh có thêm cơ hội tiếp cận tri thức.
"Điều chúng tôi mong muốn nhất là tất cả học sinh dân tộc thiểu số được học trong môi trường đầy đủ học liệu, cơ sở vật chất và có điều kiện phát triển toàn diện cả trí tuệ, đạo đức, thể chất và kỹ năng sống", thầy Hiếu chia sẻ.
Lan tỏa văn hóa đọc trong nhà trường
Một trong những điểm nhấn nổi bật của Trường Tiểu học Kim Đồng là Thư viện thân thiện Room to Read, mô hình được Sở GD&ĐT tỉnh chỉ đạo xây dựng tại 10 trường tiểu học trong tỉnh Gia Lai.
Xuất phát từ hạn chế trong điều kiện tiếp cận sách báo của học sinh vùng khó, mô hình này được triển khai tại Trường Tiểu học Kim Đồng từ đầu năm học 2023 - 2024, mang theo hơn 1.700 đầu sách được phân loại theo mã màu, phù hợp với từng trình độ đọc của học sinh.
Không gian thư viện được bố trí theo hướng mở: kệ sách thấp theo tầm với, góc trò chơi, góc sáng tạo, góc tra cứu… giúp các em dễ dàng lựa chọn sách và tham gia nhiều hoạt động mở rộng cảm thụ như viết, vẽ, kể chuyện, thảo luận nhóm.
Chính sự gần gũi này đã khiến thư viện nhanh chóng trở thành điểm đến quen thuộc vào mỗi giờ ra chơi hoặc những tiết đọc sách định kỳ.
Các học sinh Trường Tiểu học Kim Đồng đọc sách tại Thư viện thân thiện Room to Read. Ảnh: NTCC.
Theo Hiệu trưởng nhà trường, tác động rõ nhất của mô hình là học sinh trở nên ham đọc sách hơn, thói quen học tập tích cực dần được hình thành.
"Học sinh ham đọc sách vì sự đa dạng của các đầu sách, phù hợp với từng lứa tuổi học sinh theo từng hệ thống mã màu. Từ đó học sinh có thói quen đọc sách, đi học chuyên cần hơn, mối quan hệ với bạn bè thân thiện, hài hòa hơn.
Các em thường xuyên đến thư viện đọc sách vào giờ ra chơi và các tiết đọc thư viện; thường xuyên mượn sách truyện về nhà để đọc và trả, đổi theo hướng dẫn của thủ thư", ông chia sẻ.
Không chỉ dừng lại ở thư viện trung tâm, trường còn mở rộng hình thức đọc sách bằng thư viện xanh, thư viện góc lớp để các em thường xuyên tiếp cận với sách, truyện, báo, tài liệu học tập mọi lúc, mọi nơi.
Sách còn được luân chuyển định kỳ, kèm theo các hoạt động đọc to nghe chung, đọc cá nhân hoặc đọc cặp đôi tùy theo từng khối lớp.
Ông Bùi Trung Hiếu (áo xanh) hướng dẫn học sinh đọc sách. Ảnh: NTCC.
Bên cạnh đó, sau khi đọc sách tại thư viện, học sinh có những hoạt động mở rộng cảm thụ riêng theo khả năng, năng khiếu xoay quanh chủ đề vừa được đọc. Các em có thể viết, vẽ, làm thơ, thảo luận, đóng kịch... tùy vào tư duy sáng tạo của bản thân.
Giáo viên nhà trường cũng được Dự án Room to Read tập huấn bài bản, từ kỹ năng tổ chức tiết đọc sách đến phương pháp hướng dẫn học sinh thể hiện cảm thụ sáng tạo.
Nhờ đó, văn hóa đọc đang dần lan tỏa mạnh mẽ trong toàn trường, hỗ trợ thiết thực cho quá trình tăng cường tiếng Việt và nâng cao chất lượng học tập.
Trong thời gian tới, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Kim Đồng đặt kỳ vọng tiếp tục duy trì mô hình, mở rộng nguồn học liệu, đồng thời kết nối phụ huynh và cộng đồng để hình thành môi trường đọc bền vững cho trẻ em dân tộc thiểu số.
"Tôi mong rằng mỗi học sinh dân tộc thiểu số đều được lớn lên trong một môi trường học tập đủ đầy và nhân văn, nơi các em được tiếp cận học liệu chất lượng, cơ sở vật chất phù hợp để phát triển toàn diện trí tuệ, đạo đức, thể chất, thẩm mỹ và kỹ năng sống", ông Hiếu cho hay.
Thùy Linh