HLV trưởng của Nigeria, Eric Chelle, đã cáo buộc CH Congo đã dùng "tà thuật" trong chiến thắng ở loạt sút luân lưu để hạ đội bóng của ông ở trận chung kết play-off vòng loại World Cup 2026 khu vực châu Phi.
Theo Chelle, trước mỗi quả đá 11m, những người bên phía CH Congo lại "khua tay làm phép" và đây không phải lần đầu. "Lần nào cũng thế, trận nào cũng vậy, thế nên tôi đã lo lắng từ trước khi trận đấu xảy ra. Tôi không biết họ dùng nước hay thứ gì đó", Chelle nói.
Với kết quả 4-3 (hòa 1-1 sau 90 phút), CH Congo sẽ tiến vào vòng play-off liên lục địa vào tháng 3 năm sau còn Nigeria lần thứ hai liên tiếp vắng mặt tại World Cup. Đau đớn vì bại trận và tức giận vì cho rằng đối thủ dùng "bùa ngải", HLV Chelle đã hùng hổ cầm theo chai nước với ý định tấn công Ban huấn luyện CH Congo, nhưng được những người khác ngăn lại.
HLV trưởng của Nigeria, Eric Chelle, đã cáo buộc CH Congo đã dùng "tà thuật".
Nhiều nơi tại châu Phi, niềm tin vào ma thuật và các nghi lễ tâm linh từ lâu đã len lỏi vào giới thể thao. Bắt nguồn từ truyền thống bộ lạc châu Phi cổ xưa, ma thuật được tin rằng có thể mang tới sức mạnh to lớn tác động đến các sự kiện, hoặc mang lại may mắn cho bản thân hoặc tạo ra vận xui cho đối thủ. Niềm tin này thấm nhuần vào nhiều môn thể thao, từ bóng đá đến điền kinh, nơi các cầu thủ, HLV và thậm chí cả người hâm mộ áp dụng vào các trận đấu, đồng thời lý giải cho chiến thắng và thất bại.
Ở Nigeria và nhiều quốc gia khác thuộc châu Phi, các vận động viên thường tìm đến sự phù hộ của các thầy lang hoặc pháp sư trước khi thi đấu. Họ thực hiện các nghi lễ, sau đó nhận lấy bùa chú với niềm tin có thể nâng cao thành tích cá nhân, cũng như bảo vệ bản thân trước những lời nguyền từ đối thủ. Khi áp lực trong thể thao ngày càng lớn, xu hướng tìm đến các nghi thức tâm linh ngày càng nhiều.
Năm 2022, trong trận lượt về vòng loại Cúp Liên đoàn châu Phi với AS Douanes của Niger, các cầu thủ và quan chức Kwara United, đội bóng của Nigeria đã vô cùng sửng sốt khi nhìn thấy máu tươi được rắc trên đường đến sân vận động. Sau đó, hai người đàn ông ôm theo một con dê, bị nghi là phù thủy, đã chạy về phía xe bus của Kwara United và làm phép nguyền rủa. Những người Kwara United đã thành công trong việc xua đuổi họ, và có lẽ vậy, đã thoát khỏi tà thuật, cuối cùng vượt qua đối thủ để vào vòng trong.
Ở châu Phi, phép thuật luôn đi liền với bóng đá.
Vào năm 2000, sau khi Nigeria đã đánh bại Senegal với tỷ số 2-1 tại Lagos để lọt vào bán kết giải vô địch châu Phi, một quan chức của LĐBĐ Nigeria bị cáo buộc đã chạy vào sân để lấy đi lá bùa được đặt bên trong cầu môn của Senegal.
Trước khi bùa bị gỡ bỏ, các cầu thủ Siêu Đại bàng xanh tấn công không ngừng nghỉ nhưng bất lực để ghi bàn. Mãi tới lúc trận đấu chỉ còn 15 phút nữa là kết thúc, lá bùa bị gỡ bỏ và Nigeria ghi liền hai bàn thắng.
Cựu tuyển thủ Nigeria Peter Odemwingie từng cho biết, có ít nhất 70% cầu thủ tại Nigeria tin vào phép thuật, hay cựu hậu vệ nổi tiếng Taribo West thừa nhận khi còn thi đấu, luôn nhờ thầy phù thủy làm bùa để mang theo mỗi lần tập trung đội tuyển quốc gia. West cũng nói rằng nhiều HLV thường tin tưởng thầy pháp hơn là các trợ lý, để rồi mỗi người sẽ tìm cho mình một thầy nổi tiếng từ khắp châu Phi, có thể ở Senegal, Burkina Faso hay Zaire.
Thế mới có chuyện cựu HLV đội tuyển Ghana, Goran Stevanovic, tin rằng ma thuật đen khiến đội của ông thất bại tại giải vô địch châu Phi 2012, bởi các cầu thủ dùng bùa ngải để kiềm chế lẫn nhau, tranh giành suất đá chính. Tại giải vô địch châu Phi năm 2020, HLV Zdravko Logarusic của Zimbabwe cáo buộc phía Cameroon "phù phép" trước trận mở màn, sau đó trưng ra bằng chứng là xác một con dơi.
Thành thực mà nói, chuyện mê tín là cái gì đó rất phổ biến trong thế giới thể thao nhằm mang lại sự tự tin và cải thiện tâm lý. Tuy nhiên ở châu Phi, nó được nâng lên tầm dị đoan và tạo nên những tranh cãi không hồi kết. Theo thời gian, nó trở thành một phần của bóng đá châu Phi, và cũng chính điều này cản trở nền bóng đá lục địa đen đi tới thành công.
Thanh Hải